
Erdal İnonu Biyografisi Politikaya adım atmış ancak pek başarılı olamamış Fizikci, İsmet İnonu'nun oğlu.
Erdal İnonu, 1926'da İsmet İnonu ve Mevhibe İnonu'nun oğlu olarak Ankara'da dunyaya geldi. İlk, orta ve lise oğrenimini Ankara'da tamamladı. 1947 de Fen Fakultesi'nden fizik lisansı diploması aldıktan sonra A.B.D.'ye gittti. California Teknoloji Enstitusu'nde lisans ustu oğrenimini yapan İnonu, yuksek lisans ve doktora derecelerini de aynı enstituden aldı. Aynı senelerde teorik fizik alanında araştırmalar da yaptı. Turkiyeye donmesinin ardından Ankara Universitesinde Fizik Asistanı olarak goreve başladı.
Askerlik gorevini tamamladıkdan sonra univererdi. 1957 - 1960 yılları arasında tekrar Amerika'ya giderek "Atom Enerjisinden Yararlanma Programı" icinde ceşitli universite ve araştırma enstitulerinde araştırmalar yaptı.
1964 - 1974 tarihleri arasında Ortadoğu Teknik Universitesi'nde Fizik Profesoru olarak calıştı. ODTU'de oğretim uyeliği gorevinin yanı sıra, araştırma ve yonetim gorevleri de yaptı. Teorik Fizik Bolumu Başkanlığı, Fen Edebiyat Fakultesi Dekanlığı, Universite Rektorluğun gorevlerinde bulundu.
1974'te İstanbul Boğazici Universitesine gecti. 1974 - 1983 yılları arasında fizik profesorluğunun yanı sıra 6 yıl kadar da Temel Bilimler Fakultesi Dekanı olarak gorev yaptı.
Turkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun kuruluşuna katkıda bulundu, ve Tubitak Temel Araştırmalar Enstitusu'nde kurucu mudurluk gorevini yuruttu. Aynı zamanda NATO Fen Komitesi'nde calıştı ve UNESCO Yurutme Kurulunda gorev aldı.
Erdal İnonu, 1983 yılında Sosyal Demokrat Parti'nin (SODEP) kurucu genel başkanı olarak siyasete atıldı. SODEP ile Halkcı Partinin Birleşmesi sonucu kurulan SHP'nin ilk olağanustu kurultayında SHP Genel Başkanı secildi ve gorevini 1993 yılına kadar surdurdu.
1986 yılı ara secimlerinde İzmir Milletvekili secildi. 1987 ve 1991 genel secimlerinde yeniden İzmirden milletvekili secilerek parlamentoda gorevine devam etti.
1991 Genel secimlerinden sonra Doğru Yol Partisi ile SHP'nin kurduğu koalisyon hukumetinde Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı olarak gorev ustlendi ve 1993 yılına kadar bu gorevini surdurdu.
SHP'nin Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmesinin ardından, 27 Mart 1995 tarihinde koalisyon'un Sosyal Demokrat kanadında değişikliğe gidildi. Erdal İnonu bu değişiklikle Dışişleri Bakanı olarak atandı ve 27 Mart 1995 - 05 Ekim 1995 tarihleri arasında Dışişleri Bakanı olarak gorev yaptı.
Erdal İnonu, 1957 yılında Sevinc İnonu ile evlendi.
Prof. Dr. Erdal İnonu, tedavi gorduğu ABD'nin Houston kentinde, 31 Ekim 2007'de TSİ 05:00'da hayatını kaybetti. Vefat ettiği sırada yanında eşi Sevinc İnonu bulunuyordu. Cenazesi Ankara ’ya getirildi. Once TBMM ’de toren yapıldı sonra doğduğu Pembe Koşk ’un bahcesine getirildi. İnonu icin burada da bir toren gercekleştirildi. Daha sonra eşi Sevinc İnonu ’nun isteği doğrultusunda İstanbul ’ da Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanında toprağa verildi.
Esprili, alcakgonullu kişiliği ile bilinen İnonu, gunluk yaşantısında halkın arasına karışmaktan cekinmezdi.
Erdal İnonu espirilerinden ornekler:
GOREMEZSİNİZ TABİİ!
Kendisini sinema cıkışında yakalayan bir gazeteci sorar:
- Sayın İnonu, sizi bu sıralar sinema salonlarında goremiyoruz pek?
- Tabii goremezsiniz sinema salonları karanlık oluyor.
OLURUM YOLUNA
Secmenlerden biri secim otobusunun onune atılır ve Erdal Bey ’e hitaben “Olurum yoluna” diye haykırır.
Erdal Bey cevap verir: “Dur, olme. Bir oy, bir oydur.”
O BENİM İŞTE!
Erdal Bey bir gun İstanbul ’da taksiye binmiş. Şofor:
“Sen ne kadar Erdal İnonu ’ye benziyorsun” demiş.
“O benim” diye cevap vermiş Erdal Bey…
Şaşırmış taksi şoforu…
“Yahu” demiş, “… birisi daha var. Harbiye ’nin oralarda dolaşıyor. O da aynı Erdal İnonu.”
Bunun uzerine Erdal Bey, espriyi patlatmış:
“O da benim!..”
BİRBİRİMİZİ YİYECEĞİZ
SHP genel başkanlığı donemimde diğer sol parti liderleri ve burokratlarla bir restorana gider. Garsonun “Bir şey almak ister misiniz efendim” sorusu uzerine “Teşekkurler biz birbirimizi yiyeceğiz,” yanıtını verir.
FİLM İYİ Kİ BİTTİ
SHP genel başkanıyken Sosyalist Enternasyonal toplantısı icin Paris ’e gitmiştir. Beraberinde SHP Genel Sekreter Yardımcısı İstemihan Talay da vardır. Toplantıdan sonra Champs Elysees Bulvarı ’ndaki bir sinemaya giderler. Filmin konusu, iki mafya ailesi arasındaki catışmadır. İki saat boyunca beyaz perdede silahlar konuşur.
İstemihan Talay film bittikten sonra koltuğundan kalkmakta olan İnonu ’ye sorar:“Filmi nasıl buldunuz?”
İnonu cevaplar:
“Cok beğendim, ama iyi ki bitti. Yoksa cok daha fazla adam olecekti…”
KARAYALCIN YAPAR!
Kars ve Van mitinglerinden Ankara ’ya donmektedir. Sivas uzerinde ucağın pilotu “Efendim Ankara semaları kapalı. Kirli bulutlar var. İnişimiz cok guc olabilir, ” der. On koltukta gazete okuyan İnonu ’nun cevabı ise şoyle olur: “Hicbir şey olmaz merak etmeyin. Ankara Belediye Başkanı Karayalcın cok calışkandır. O kirli bulutları hemen temizler!”
PLATONİK AŞK
İnonu SHP Genel Başkanıyken donemin Başbakanı Mesut Yılmaz ile goruşecektir. O gunlerde İnonu Yılmaz ’ı sert bicimde eleştirmektedir. Yılmaz, Necatibey Caddesi ’nde bulunan SHP Genel Merkezi ’ne gelir. SHP ile ANAP Genel Başkanları baş başa uzun bir goruşme yaparlar. Herkes sert tartışmalar yaşanmasından endişelidir. Goruşme sonrası donemin SHP Genel Sekreteri Fikri Sağlar, İnonu ’ye biraz da endişe ile goruşmeyi sorar. İnonu şoyle der:
“Cok iyi gecti, Mesut Bey partimize Âşık oldu. Ama platonik.”
BEN KEDİ MİYİM ?
İnonu genclik yıllarında evinde otururken mutfaktan bir cığlık duyar. Eşi Sevinc Hanım “Erdal koş fare var” diye bağırmaktadır. İnonu istifini bozmaz ve eşine şoyle seslenir:
“Ne yapayım Sevinc. Ben kedi miyim?..”
ULKEMİ BENDEN KOTULER YONETMESİN DİYE
Erdal Bey ’e bir gun, hic sıcak bakmadığı siyasete yıllar sonra neden girdiğini sorarlar. Yanıt muthiştir:
“Ulkemi benden daha kotuleri yonetmesin diye!”
SEN BANA DEĞİL CİZRELİLERE TEŞEKKUR ET
Bir secim donemi… SHP Genel Başkanı İnonu, Diyarbakır ve Cizre ’deki mitinglerde konuştuktan sonra Siirt ’te halka hitap edecektir. Ancak Cizre ’de bir grup protesto gosterisi yapıp parti otobusunu taşlayınca buradaki miting iptal edilir, hic beklenmeden Siirt ’e gelinir. Secim gezilerinde program sarkmasına alışık Siirt İl Başkanı, parti otobusunun tam zamanında geldiğini gorunce biraz şaşkın, İnonu ’ye teşekkur eder. Aldığı yanıt:
“Sen bana değil, asıl Cizrelilere teşekkur et…”
ANTİDEMOKRATİK KARARLARDA OYLAMA OLMAZ
Erdal Bey fanatik bir sigara duşmanıdır, Parti Meclisi toplantılarında dumanaltı olmaktan fena halde rahatsızdır. Bir Parti Meclisi toplantısında ilk sozu:
“Bundan boyle bu toplantılarımızda sigara icilmeyecek,” olunca arka sıralardan bir uye:
“Bu kararınızı oylamaya sunsak efendim,” diye itiraz etmeye kalkışınca cevabı yapıştırır:
“Antidemokratik kararlarda oylama olmaz!”
DURUN YAV, MESELENİN KOKUNE İNELİM
Secim otobusuyle bir yere gidilmektedir. Otobusun kornası aniden bozulur, otup durmaktadır. Şofor otobusu sağa cekip durdurur, arızayı gidermeye calışır ama nafile. Yolculardan birinin şofore:
“Kablosunu kopar,” diye akıl verdiğini duyan İnonu itiraz eder:
“Durun yav, koparmayın. Bir derdi var ki inliyor. Meselenin kokune inelim.”
SİZDE DEVLETTE CALIŞAN BİRİ YOK MU?
DEP ’li Sırrı Sakık, SHP ’den milletvekili adayı olmak icin başvurur ve İnonu ’yle goruşmeye gelir:
“Hakkımda bir suru dedikodu cıkardılar. Onceden bilesiniz; ağabeyim (Şemdin Sakık) dağda devlete karşı savaşır. Kardeşlerimden biri hapiste…”
İnonu şaşırır:
“Yav, sizde hic devlete calışan biri yok mu?”
NORVEC ’TE BAŞBAKAN OLURSUNUZ
Gazeteci der ki:
“Sizin icin Norvec ’te başbakan olabilir, diyorlar.”
İnonu ’nun cevabı:
“Cok teşekkur ederim. Bu herhalde, Turkiye ’de bu işleri beceremiyorsun, demenin kibarcası.”
MASAYA YUMRUĞUNU VURUR SONUNDA
Bir miting oncesi bir SHP milletvekili, İnonu ’ye der ki:
“Sayın Genel Başkanım siz iyi konuşamıyorsunuz, bakın Ozal ’a esip gurluyor.”
İnonu “Peki ne yapacağım,” der. Milletvekili cevap verir:
“Konuşurken masaya yumruğunuzu vuracaksınız, biz şoyle partiyiz, şoyle yaparız, boyle yaparız, diye kukreyeceksiniz.”
İnonu kursuye cıkar, yumruğunu masaya vurur:
“Biz oyle bir partiyiz ki, adamı…”
Burada keser ve şoyle devam eder:
“Devamını bu arkadaş soyleyecek.”