Eli Cohen Biyografisi Eli Cohen ’in, Yahudi olan fakir ailesi, Suriye ’nin Halep şehrinden Mısır ’ın İskenderiye şehirine goc ettikten birkac ay sonra 26 Aralık 1924 tarihinde doğmuştur. Tam adı Eliahu ben Şaul Cohen ’dir. Maurice Cohen, Abraham Cohen adlarında kardeşleri vardı. Cocukluğunda Musevi din medreselerinde okuyan Eli Cohen, Kahire Universitesi'nde aldığı muhendislik eğitimi sırasında Musluman Kardeşler hareketi mensuplarınca taciz edilince, okulu bıraktı.
Gencliğinde, Mısırlı Yahudilerin İsrail'e goclerine yardımcı olan gizli bir grubun icinde calışmalar yaptı. İskenderiye merkezli “Dunya Siyonist Gencliği” isimli orgute 1944 ’te uye olduktan sonra Arap ulkelerindeki Siyonizm karşıtı faaliyetlere tepki olarak, ozellikle 1948 ’de İsrail ’in devlet kurması ve Arap ulkelerine karşı zafer kazanmasıyla birlikte siyasete ilgi duydu. 1948 yılında İsrail devletinin kurulmasından bir yıl sonra Eli Cohen ’in, babası ile uc kardeşi, İsrail ’e goctuler fakat kendisi İskenderiye ’de kalmaya devam etti. Aynı donemde, Mısır ’dan İsrail ’e kitlesel Yahudi gocunu sağlamak ve bu arada dinamik Musevi gencleri casus yapabilmek amacıyla İskenderiye ’ye gorevli gonderilen MOSSAD ajanı Avravam Dar, ulkede John Darling kod adıyla faaliyet gostererek ciddi bir casusluk şebekesi kurdu.
Elemanları, Kahire ve İskenderiye ’deki Amerikan tesislerine yonelik sabotaj eylemleri duzenlediler. Maksat, ABD-Mısır ilişkilerini bozmaktı. 1954 ’te yakalanan şebeke unsurları, buyuk bir infial ve sansasyon yarattı. Şebekenin icinde yer alan Eli Cohen, tutuklanıp sorguya cekildi. Ancak, kendisinin masum olduğuna dair hikÂyeler uydurarak sorgucularını ikna etti ve ceza almaktan kurtuldu. Eli Cohen Bir yıl sonra Mısır ’ın dışına cıkıp MOSSAD teşkilatının 131 kodlu birimine kaydoldu ve tekrar ulkeye dondu.
Mısır istihbaratının takibinde olduğundan, 26 Temmuz 1956 tarihindeki Suveyş Kanalı Krizi'nin ardından tutuklandı. Serbest bırakılınca, 1957 yılında İsrail'e yerleşen Eli Cohen, askeri istihbarata girmek istedi ancak kabul edilmedi. Daha sonra bir sigorta şirketinde dosya memuru olarak calışmaya başladı.
Eli Cohen, cok iyi derecede İbranice, Arapca ve Fransızca bilmekte idi.
İsrail, Telaviv ’de yaşayan Eli Cohen, 1960 yılında İsrail istihbarat teşkilatı Mossad tarafından ajan olarak işe alındı. Kendisine Suriyeli bir işadamı kimliği verildi ve bu kimliğinin oturması icin de Guney Amerika'da Arjantin'e gonderildi. Orada Kemal Emin Taybet olarak tanındı. Sosyal hayatı sayesinde tanıştığı isimler arasında yer alan ust duzey Suriyelilerden cok kritik bilgiler topladı. Bu donemde Suriye'nin Arjantin'deki askeri ataşesi olan ordunun en etkili isimlerinden Albay Emin el Hafız ile tanışması casusluk kariyeri acısından bir donum noktası oldu. Sonrasında Suriye'ye donen Eli Cohen, Golan Tepeleri'nde gorev alan Suriye askerlerinin guvenini kazandı. Bilgileri İsrail'e radyo ve gizli mektuplar vasıtasıyla ulaştıran Eli Cohen, bircok ust rutbeli Suriyeli general ile arkadaşlık kurmayı başardı.
Albay Emin el Hafız, Suriye'ye dondukten sonra Baas Partisi'ne mensup bir grup subay ile birlikte darbe yaparak, yonetimi ele gecirdi. Bunun ardından Cohen'in devlet sırlarına erişim olanağı daha da genişledi. Darbenin ardından devlet başkanı olan Albay Emin el Hafız, Cohen'i en yakın isimlerinden biri haline getirdi. Hatta bir donem Hafız, Eli Cohen'i savunma bakanı olarak atamayı bile duşundu.
Tanıştığı kişiler aracılığıyla Suriye'nin askeri uslerine erişim olanağı elde ederken, İsrail ile en catışmalı yerlerden biri olan Golan Tepeleri'ndeki Suriye ordusunun karargÂhlarını sık sık ziyaret etme olanağı elde etti.
Eli Cohen ’in olumunden 2 yıl sonra cıkan Altı Gun Savaşı'nda bu bilgiler cok onemli rol oynadı. Ozellikle Golan Tepeleri'nin ele gecmesinde onun gonderdiği bilgilerin buyuk payı vardı. İsrail'in Golan Tepeleri'ni işgal etmesiyle sonuclanan savaşın gidişatında ozellikle Suriye'nin tek kademe değil, uc kademeli bir savunma hattı kurduğu yonundeki istihbaratı kritik rol oynadı. İsrail, savaş cıktığında Suriye'nin butun saldırı planlarını biliyordu ve envanterinde bulunan mermi sayısının bilgisine kadar sahipti.
Eli Cohen, Kasım 1964'te hem yeni doğan ucuncu cocuğunu gormek hem de yeni elde ettiği belgeleri teslim etmek icin İsrail'e gitti. Burada Mossad'a Suriye'ye geri donmek istemediğini, kendini tehlikede hissettiğini soyledi. Ancak bu talebi kabul edilmedi ve son bir kez daha Suriye'ye gitmeye zorlandı. Cohen, Ocak 1965'te evinden İsrail'e istihbarat gecerken sucustu yakalandı ve cok yoğun işkencelerden gecirildi. Cıkarıldığı askeri mahkeme tarafından casusluktan suclu bulunarak, idam cezasına mahkûm edildi.
İsrail, Eli Cohen'in iade edilmesi icin uluslararası alanda geniş caplı bir kampanya başlatmış olmasına karşın, Suriye geri adım atmadı.
Eli Cohen, 1959 yılında Irak Yahudilerinden Nadia Majald ile evlendi. Sophie Cohen, Irit Cohen, Shai Cohen adlarında 3 cocuğu vardı.
Mossad ajanı Eli Cohen, 18 Mayıs 1965 tarihinde Suriye ’nin başşehri Şam'da 41 yaşında idam edildi.
Suriye ile İsrail arasında, 2007 yılında Turkiye'nin arabuluculuğuyla ilişkilerin normalleştirilmesi icin yurutulen muzakere surecinde Eli Cohen'in naaşının iade edilmesi konusu da masaya getirildi. Ancak bir sonuc alınamadı. Eli Cohen, halen İsrail'de bir ulusal kahraman olarak kabul ediliyor.
Netflix ’in 2019 yılında Eli Cohen'in oykusunun konu edildiği The Spy adlı televizyon dizisinde başrolde Sacha Baron Cohen oynadı.