
Efraim Kişon Biyografisi Efraim Kişon, Dunyanın en cok okunan cağdaş hicivcilerinden biriydi. Efraim Kişon, 23 Ağustos 1924 tarihinde Macaristan'ın Budapeşte kentinde Yahudi bir ailenin cocuğu olarak Ferenc Hoffman adıyla doğmuştur. Resim ve heykel oğrenimi goren Efraim Kişon, bir yandan da mizah yazıları yazdı.
Efraim Kişon, II. Dunya Savaşı sırasında naziler tarafından ceşitli toplama kamplarına gonderildi. İlk gonderildiği toplama kampında kurşuna dizilen on kişinin yanında olmasına rağmen kurşun ona isabet etmeyince kurtulmuş. Bu deneyimini “hata yaptılar, bir hicivciyi canlı bıraktılar” sozleriyle anlatır, Kïshon. Daha sonra yollandığı kampta ise cok iyi satranc oynadığından hayatta kalabilmiş. Daha sonra Polonya'nın guney doğusundaki Sobibor İmha Kampına nakledilirken kactı ve savaşın geri kalanında "Stanko Andras" adlı bir Slovak işci kisvesi altında saklanarak yaşadı. Savaştan sonra, Yahudi kimliğini gizlemek icin soyadını Kişon olarak değiştirip Macaristan'a geri dondu. 1949 yılında bu kez komunist rejimden kacmak icin ilk eşi Eva ile beraber yeni kurulan İsrail devletine goc etti. Efraim Kişon ismi iltica işlemlerini yapan memur tarafından verildi. Efraim Kişon, başlangıcta Hayfa yakınlarındaki "Sha'ar Ha'Aliyah" transit kampında yaşadı ve kısa bir sure sonra Kibbutz Kfar Hahoresh'e taşındı ve burada hemşire olarak calıştı ve boş zamanlarında komşusu Joseph'in yardımıyla İbranice oğrendi. Hayatı boyunca bir daha Macarca konuşmadığını yazmıştır. Efraim Kişon, goc ettiği İsrail ’de, Maariv gazetesinde mizah yazarlığı yaparak kariyerine başladı. Daha sonra kendi tiyatrosunu kurup 7 de Film cekti. Bu filmlerin coğu İsrailler icin ‘klasik ’ hale geldi.
1952 yılından itibaren İbranice yayınlanan gunluk "Ma'ariv" gazetesinde "Had Gadya" adında duzenli bir hiciv koşesi yazmaya başladı ve yaklaşık 30 yıl boyunca sutunu yazmaya devam etti.
Evlilikleri :
1.eşi: Eva Klamer (e. 1946–1958 Boşanmış. Rafael Kishon (d. 1957) adında cocuğu vardır.
2.eşi: Sara Lipovitz (e. 1959–2002) ) eşi olmuş. Amir Kishon (d. 1964) ve Renana Kishon (d. 1968) adlarında cocukları vardır.
3. Eşi: Avusturyalı yazar Lisa Witasek (e. 2003–2005)
Efraim Kişon ’un 37 dile cevrilen eserlerinden bircoğu ceşitli zamanlarda Turkceye de cevrilmiştir. Senaryosunu yazıp yonetmenliğini yaptığı Sallah Shabati filmi 1964 yılında, The Policeman filmi ise 1972 yılında En İyi Yabancı Film dalında Oscar odulune aday gosterildi, ancak odulu kazanamadı.
Efraim Kişon, Avrupa'da, ozellikle de en cok satan kitaplarını yayınladığı ve sadık bir hayran kitlesine sahip olduğu Almanya'da cok populer bir mizah kitabı yazarıydı.
1960'ların başında sinemaya başlayan Efraim Kişon, komedi / hiciv turunde beş uzun metrajlı film senaryosu yazdı, yonetti ve yapımcılığını yaptı.
Efraim Kişon, ozellikle İsrail ’e yonelik keskin hicivleriyle unluydu. Bu yuzden, dunyada cok sevilmesine karşın ulkesinde fazla hayranı yoktu. İnceden inceye kendi ulusunun yanlışlarıyla da dalgasını gecmeyi pek severdi.
1981 yılında İsrail'de takdir edilmediğini hissettikten sonra İsvicre'nin kırsal kantonu Appenzell'de ikinci bir ev kurdu, ancak sadık bir Siyonist olarak kaldı.
Efraim Kişon ’un "Bir Tavsiye Mektubu" adlı komedi oyunu 1981 yılında Enis Fosforoğlu tiyatrosunda "İsmail Nasıl Buyudu" adıyla oynadığında yoğun bir ilgi gormuştu.
Efraim Kişon, William Shakespeare ’nin Romeo ile Juliet adlı oyununu yeniden yorumlayarak ‘Tarla Kuşuydu Juliet ’ adı ile yazdı. Ulkemizde de pek cok kez sahnelenen bu "Tarla Kuşuydu Juliet" adlı oyunda Romeo ile Juliet'i evlendirmiş ve aradan, yirmi sene gectikten sonraki halleriyle karşımıza cıkarmıştı.
2003 yılında İsrail'in en saygın odulu olan ‘İsrail Hayat Boyu Başarı Odulu verildi.
Efraim Kişon, 29 Ocak 2005 tarihinde Appenzell, İsvicre ’de evinde duş yaparken kalp krizi gecirerek 81 yaşında olmuştur. Cesedi ucakla İsrail'e goturuldu ve Tel Aviv'deki Trumpeldor Mezarlığı'na gomuldu.
Kitaplarından bazıları :
1960 - Look Back Mrs. Lot
1962 - Noah's Ark, Tourist Class
1965 - The Seasick Whale
1967 - So Sorry We Won (Altı Gun Savaşı ve sonrası hakkında)
1969 - Woe to the Victors (Altı Gun Savaşı ve sonrası hakkında)
1953 - Shemo Holekh Lefanav (İbranice)
1959 - Ma'acronym (İbranice)
Turkceye cevrilen kitapları :
1977 - Tavuk Kumesinde Tilki
1969 - Adanmış Topraklar Ustunde
1973 - Katilini Seveceksin
1976 - Başbakanı Kim Optu?
1977 - Savunmayı Bırak Saldırmaya Bak
1985 - Herkese Bir Bomba
1987 - Kadın Aklı
1987 - Kahkahaya Vergi Yok
1990 - Can Boğazdan Gelir
1990 - Ne Şeker Şeyler
1991 - ... Bir Nefes Sıhhat Gibi
1991 - İnsanoğlu Nankordur
1994 - Vergi Yukumlulerine Benden Selam
1998 - Gulecek Bir Şey Goremiyorum
1998 - Sevgili Yalancım
2000 - ...Peki Oğleden Sonra Ne Yapacağız?
Tiyatro Oyunları :
- Bir Tavsiye Mektubu
- Tarla Kuşuydu Juliet
- Nikah Kağıdı
- Karımla Evleniyorum
- Evlilik Curcunası