Game of Thrones, son donemin en dikkat cekici fantastik dunyalarından birisiydi. Gorge R.R. Martin tarafından yaratılan bu buyulu dunya, aynı isimle televizyon ekranlarına taşındığında adeta buyuk bir cılgınlığa donuştu! Dizi sayesinde milyonlarca izleyici, Martin tarafından yaratılan fantastik evrendeki kanlı savaşlara, heybetli ejderhalara ve buyuleyici coğrafyalara tanık olma fırsatı yakaladı. Elbette dizinin populer olmasında etkileyici hikÂyesi kadar, kusursuz teknik işciliğinin de payı vardı. Sahne tasarımları, kostum secimleri ve gorsel efektler… Yani dizinin hayata gecirilmesinde pek cok insanın emeği vardı. Coğumuz bilmesek de David Peterson isimli “dil yaratıcısı” da Game of Thrones icin yoğun olarak calışan isimlerden biriydi! Game of Thrones evrenindeki Valyria isimli kadim toprakların dili, David Peterson tarafından yaratılmıştı!
Valyria, Game of Thrones dizinindeki olaylardan uzun zaman once, kıyamet nedeniyle yok olan kadim bir coğrafyaydı! Peterson, bu kadim topraklara ozgu bir dil meydana getirebilmek icin, buyuk oranda Martin ’in eserlerinden faydalandı. Yoğun bir mesai harcadı. Ve ortaya tıpkı gunumuzde konuşulan diller gibi, kuralları ve gecmişi olan bir dil cıktı! Ancak Game of Thrones dizisinin anlatıldığı donemde bu kadim dil unutulmuştu! Valyria dilini konuşanların sayısı oldukca azdı. Fakat kısa bir sure sonra yayınlamaya başlayacak olan House of the Dragon dizisi izleyiciye Valyria diline dair cok daha fazla detay verecek gibi gorunuyor! İşte Game of Thrones evreni icin sıfırdan yaratılan kadim Valyria dili hakkında bilmeniz gereken 6 şey…
1. Kadim Valyria dili tıpkı Latince ve onun soyundan gelen diller gibi bir dil ailesini ifade ediyor Valyria, Game of Thrones ve House of the Dragon evrenlerinde anlatılan zamandan once yok olan bir coğrafyanın ve imparatorluğun ismiydi! Haliyle bu kadim medeniyet yok olunca dili de unutuldu. Ancak az sayıdaki seckin bir topluluk tarafından konuşulmaya devam etti. Bu az sayıdaki seckin insanın Game of Thrones evrenine taşıdığı dil zamanla biraz da bozulmuş bir bicimde, farklı bolgelerde konuşulmaya başladı! Dilin yaratıcısı David Peterson hem yuksek Valyria dili hem de zamanla bozulan dili ortaya cıkarmak icin yoğun bir mesai harcadı! Dillerin gramer yapıları, sesli ve sessiz harflerin kullanımı, cift sesli harflerin yapısı gibi pek cok gramer ozelliği uzerinde zaman harcadı.
2. David Peterson Valyria dilini oluştururken Martin ’in eserlerinden faydalandı Martin ’in yazdıkları, kadim dil hakkında bazı ipucları barındırıyordu. Orneğin karakter adlarının dildeki ses sisteminin nasıl olması gerektiği konusunda. Ancak kitaplar, kuralları olan geniş bir dil yaratılmasına olanak verecek kadar geniş bir bilgi barındırmıyordu. Bu nedenle Peterson, Martin ’in eserlerinden hareketle cok daha geniş caplı kendi kuralları ve yapısı olan bir dil yarattı!
3. Valyria dilinde 4 farklı cinsiyet var Elbette dil bilimsel anlamda. Gunumuzdeki pek cok dilde, nesneler eril veya dişil olarak sınıflandırılıyor. Bu biyolojik bir cinsiyet ayrımı değil. Dildeki kelime yapıları da eril veya dişil olma durumuyla ilgili. Bir kelimenin başına veya sonuna gelen ekler kelimenin eril veya dişil olma durumuna gore değişiyor. İşte Valyria dilinde toplam 4 farklı cinsiyet unsuru var! Yuksek Valyria dilindeki kelimeler “ay, guneş, toprak ve su” şeklinde sınıflandırılıyor. Bu dilde, insan isimleri genellikle ay sınıfına dÂhil ediliyor. Meslek isimleri ise guneş sınıfında yer alıyor.
4. David Peterson tarafından acıklanan Valyria dilindeki ilk kelime, “kirimvose” idi! Peterson, bu kadim dili yaratma calışmalarını son derece gizli bir şekilde devam ettiriyordu. Ancak 2012 yılında, evrenin hayranları icin Valyria dilinde bir kelime acıkladı! Game of Thrones evreninde gocebe bir halk olan Dothraki dilinde, “teşekkur ederim” ifadesinin olmadığını fark etti! Peterson, bu halka teşekkur etmeyi oğretti ve “kirimvose” kelimesini yarattı. Kirimvose aynı zamanda, evrenin hayranları ile paylaşılan Valyria diline ait ilk kelime oldu.
5. Dizinin hayranları Valyria dilini yakından takip ediyor Dizinin hayranlarından ozel bir topluluk dilin gramer yapısını geliştiriyor! Ve dile yeni kelimeler kazandırmak icin calışıyor. Hatta bu dilde şiir yarışmaları bile duzenleniyor! 2015 yılında Valyria dilinde yazılan “Gēlenkon, Embār glaeson, Dōnon ynot” şiiri birinci olmuştu! Şiirin cevirisi ise şu şekilde: “gumuş gibi denizde bir hayat, benim icin guzel olurdu!”
6. Peterson House of the Dragon dizisi icin Valyria dilini geliştirmeye devam ediyor Cunku House of the Dragon dizisinde Game of Thrones ’tan cok daha fazla Valyria dili kullanılıyor. Bu nedenle Peterson, dizi icin yoğun bir şekilde kelime uretmeye ve dildeki kelime dağarcığını genişletmeye devam ediyor.
Kaynak: 1