
Andreas Papandreu Biyografisi Andreas Papandreu, 1981-1989 ve 1993-1996 arasında Yunanistan ’da başbakanlık yapmıştır. Andreas Papandreu, 5 Şubat 1919 tarihinde Yunanistan ’nın Sakız adasında doğmuştur. Babasının adı oğlunun adı gibi Yorgo Papandreu idi. Andreas Papandreu Atina'daki American College'den mezun olduktan sonra Atina Universitesi Hukuk Fakultesini bitirdi. Bu sıralarda Trockistlikle suclanarak tutuklandıysa da babasının mudahalesiyle serbest bırakılarak ABD'ye gitti.
Andreas Papandreu, 1943 yılında ABD ’de Harvard Universitesi'nde ekonomi dalında doktora derecesi aldı. 1944 yılında ABD vatandaşlığına gecti. Bir sure ABD Deniz Kuvvetleri'nde gorev yaptıktan sonra 1955-1963 arasında Harvard, Minnesota, California ve Berkeley universitelerinde ders verdi. 1951 yılında, Minnesota Universitesi'nde ders verirken tanıştığı gazetecilik oğrencisi ABD ’li Margaret Chant'la evlendi. Ciftin bu evlilikten uc oğulları ve bir kızları dunyaya geldi. Bu cocuklardan biri Yorgo Papandreu'dur 1959 yılında, Yunanistan başbakanı Konstantin Karamanlis'in Ekonomik Kalkınma ve Araştırma Programı'nın başına gecmek icin davet etmesi uzerine ABD ’den Yunanistan ’a geri geldi. 1960 yılında Atina Ekonomik Araştırmalar Merkezi başkanlığına ve Yunan Merkez Bankası danışmanlığına atandı. Babası Yunanistan başbakanı olunca ABD vatandaşlığından cıktı. Kısa sure sonra, 1964 yılında babasının doğum yeri Akaia'dan milletvekili secilerek parlamentoya girdi. Babasının başkanlığındaki Merkez Birliği'nin sol kanadıyla yakın ilişkisi, parti icinde hızla yukselmesi ve onemli gorevlere getirilmesi ceşitli soylentilere yol acarak, 1965 yılında babasının hukûmetinin duşmesinde onemli rol oynadı.
21 Nisan 1967 tarihinde gercekleşen Albaylar Darbesi'ni hazırlayan etmenlerden biri oldu. Askeri darbenin ardından tutuklanan Andreas Papandreu'nun, 8 ay hapis yattıktan sonra ABD yonetiminin en ust duzeyde baskısı sonucu, ulkesini terk etmesine izin verildi. Once Paris ’e, ardından Stockholm ’e gitti. Bir sure Stockholm Universitesi ’nde iktisat dersleri verdikten sonra Kanada ’ya gecerek Toronto ’daki York Universitesi ’nde oğretim uyesi oldu.
Andreas Papandreu surgunde iken, Yunanistan'da geliştirdiği sosyal demokrat goruşleri terkederek Ucuncu Dunya ulkelerinde rastlanan radikal, millî kurtuluşcu goruşlere yoneldi. Albaylar Darbesi oncesinde ABD'nin Yunan ic politikasına yaptığı mudahalelere ve ABD'nin sevilmeyen, beceriksiz ve acımasız bir askeri rejime destek vermesine karşı duyduğu ofkeyi 1971 yılında yazdığı Namlunun Ucundaki Demokrasi (Democracy At Gunpoint) adlı kitabında dile getirdi. Ağustos 1971 ’de yurt dışındaki siyasi etkinlikleri nedeniyle cunta yonetimi tarafından Yunan yurttaşlığından cıkarıldı.
Andreas Papandreu, NATO ’nun ve (Avrupa Ekonomik Topluluğu) AET'nin, Avrupa'da II. Dunya Savaşı sonrasında kurulan bu ilk askeri diktatorluğe karşı takındığı tutumdan da buyuk hayal kırıklığı duydu. Albaylar Cuntası'na karşı PAK (Pan-Helenik Kurtuluş Hareketi) adını alan bir direnişi orgutledi. Ama "cuntanın yıkılması" ve yerine "sosyal demokrat değil sosyalist ve demokratik" bir Yunanistan'ın kurulması cağrıları pek karşılık gormediği gibi, "maksimilist" cizgisinden oturu, Yunan surgunlerin bir araya gelerek diktatorluğe karşı geniş bir cephe oluşturmalarını engelledi.
1974 yılında Albaylar Cuntası'nın devrilmesi uzerine Yunanistan'a dondu. Andreas Papandreu kendi orgutu PAK ile "Demokratik Savunma" adlı bir diğer orgutun birleşmesinden oluşan sol eğilimli Panhelenik Sosyalist Hareket'in (PASOK) kuruluşunu ilan etti.
Ateşli bir sosyalist soylemle esas olarak Turkiye'yi hedef alan koyu milliyetciliği birleştiren Papandreu, başarının formulunu burada buldu. 1974 secimlerinde yuzde 14 oy alan PASOK, 1981 yılında yuzde 48 oyla parlamentodaki 300 sandalyeden 172'sini kazanarak Cumhurbaşkanı Konstantin Karamanlis ’in gorevlendirmesi ile başbakan oldu. Boylece Andreas Papandreu Yunanistan'ın ilk sosyalist başbakanı oldu.
Secim kampanyası sırasında Yunanistan'ın NATO'dan cıkmasını ve Avrupa Ekonomik Topluluğu'na uyelik başvurusunun geri alınmasını savunan Papandreu iktidara gelince daha ılımlı politikalar izledi. Başbakanlığı sırasında evlilik ve dinle ilgili bazı liberal yasalar cıkarıldı; yeni aile yasalarıyla kadının toplumdaki konumu duzeltildi, ulusal sağlık sigortası kuruldu, yonetimin merkezi yapısını bir olcude de olsa kıracak duzenlemelere gidildi. Ama Yunanistan'daki ABD askeri uslerine ilişkin anlaşmanın suresi 1988'e değin uzatıldı ve Yunanistan NATO'ya katıldı.
Pragmatik politikalarının yanı sıra ABD karşıtı soylemi sayesinde halkın desteğini kazanan Papandreu, partisinin 1985 ve 1988 secimlerinde coğunluğu elde etmesi uzerine başbakanlık gorevini surdurdu. Başlangıcta Turkiye'ye karşı katı bir politika izlediyse de sonradan bu politikasını değiştirdi. Yunanistan'ın 1987 yılında Ege Denizi'nde petrol arama calışmalarını başlatması nedeniyle gerginleşen ilişkiler, Papandreu ve Turgut Ozal'ın 1988 yılında İsvicre'nin Davos kentinde buluşmalarıyla bir yumuşama donemine girdi.
Andreas Papandreu'nun 1989 yılında ABD asıllı eşi Margaret Chant'dan ayrılarak kendisinden 36 yaş kucuk olan Dimitra Liani ile evlenmesi kamuoyunda geniş yankılar yarattı.
Papandreu'nun onde gelen politikacı, asker ve burokratların telefonlarını dinlettiği soylentileri, hukûmet uyelerinin adının Koskotas Skandalına karışması, PASOK'un Haziran 1989'da yapılan secimleri yitirmesinde onemli rol oynadı. Aralık 1989'da yinelenen secimlerde de hicbir parti coğunluğu sağlayamadı. PASOK'un da bakan verdiği gecici bir koalisyon hukûmeti kuruldu. Nisan 1990'daki secimlerde coğunluğu Yeni Demokrasi Partisi elde etti.
Ekim 1993'te yapılan erken secimleri PASOK'un kazanması uzerine Cumhurbaşkanı Konstantin Karamanlis ’in gorevlendirmesi ile yeniden başbakan oldu. İkinci doneminde ilerleyen yaşı yuzunden daha cok kendi sağlık sorunlarıyla uğraştı. Kasım 1995'te bobrek yetmezliği ve kalp hastalığı nedeniyle hastaneye kaldırıldı. 15 Ocak 1996'da sağlık nedenleriyle başbakanlıktan cekildi ve aynı yıl icinde yaşamını yitirdi.
Evlilikleri :
1.eşi: Christina Rasia (e. 1941–1951)
2.eşi: Margaret Chant (e. 1951–1989). Yorgo Papandreu (d. 1952), Níkos Papandreou (d. 1956), Sofia Papandreou (d. 1954), Andreas Papandreou Jr (d.1959) adlarında cocukları oldu.
3.eşi: Dimitra Liani (e. 1989–1996)
İsvecli sinema oyuncusu Ragna Nyblom ’dan Emilia Nyblom (d.1969) adında evlilik dışı kızı vardır.
Andreas Papandreu, 23 Haziran 1996 tarihinde Ekali, Atina, Yunanistan ’da 77 yaşında olmuştur.
Kitapları :
1971 - Namlunun Ucundaki Demokrasi (Democracy At Gunpoint)