Amerikan duşunce tarzı, her durumdan bir genelleme cıkarmak uzerine kurulmuştur. Yani teorinin pratiğe değil, pratiğin teoriye uygulanmasını amaclayan bir duşunce tarzıdır bu. 74 yaşındayken ABD Savunma Bakanlığı gorevinden Irak Fiyaskosu''nun sorumlusu olarak istifa eden Donald Rumsfeld, Amerikan duşunce tarzını en iyi yansıtan deneyimli ve birikimli bir isim. Gecmişinde iki kez savunma bakanı olmak, Beyaz Saray baş danışmanlığı yapmak, buyukelcilik gibi kamu gorevleri ve Searle & Co, General Instrument Corporation and Gilead Sciences gibi dev şirketlerde yoneticilikler var.

Rumsfeld her gorevinden edindiği deneyimleri "Rumsfeld Kuralları" (Rumsfeld Rules) adıyla 1980''de kitaplaştırmış. Hafta icinde bunlardan 3 - 4 tanesine Sabah''taki koşemde değinmiştim. Ama bunlar hem yoneticileri hem de yonetilenleri yakından ilgilendirdiği icin cok kısa gecmelerine gonlum razı olmadı. "İşte İnsan" icin bunlardan bazılarını aktarmayı gerekli gordum. Once Rumsfeld''in alıntıladığı bazı ozdeyişleri sıralayalım:

- İkna, iki keskin yuzu akıl ve duygudan oluşan bir kılıctır ve derin saplanılmalıdır.
- Dinleme sanatı, aklı kullanma hakkının hem en ayrılmaz hem de en zarif oğesidir.
- Birinci paragrafı yazmanız 30 dakikadan fazla zaman almışsa, başka bir konuyu secmelisiniz.
- Butun insani sorunların acık, secik ve yanlış birer cozumu vardır.
- Bir sorunu cozemiyorsanız o sorunu buyutun.
- Birinci sınıf entelektuel bir beynin testi, aynı anda birbirine zıt iki goruşu barındırabilmesi ve aynı zamanda calışabilmesidir. Bunlar da Rumsfeld''in ozel sektor yoneticisi olarak belirlediği bazı kurallar:
- Şirketin orta yonetim kadrosunun buyumesini gozden kacırmayın. Bu kademede bir boşalma olduğu zaman hemen doldurmayıp, altı sekiz ay bekleyin. Bazılarının gereksiz olduğunu gorebilirsiniz.
- Yatırım kararlarında uzun ve kısa vadeli hesapların catışması olumludur. Ama kısa vade olmadan uzun vade olamayacağını hic unutmayın.
- Buyuk şirketin yonetim karmaşıklığının, performansı maskelemesine izin vermeyin.
- Rakiplerle veya duşmanlarla karşı karşıya gelip de ayakta kalmış bir plan yoktur.

Rumsfeld''in diğer kurallarından bazıları da şoyle:
- Politikanın ilk kuralı, aday listesinde bulunmadan secim kazanamayacağını vurgular. İkinci kural, "Aday olsan da kaybedebilirsin" der. Ucuncu kural ise "Secimde başa baş gidiyorsan yenileceksin demektir" şeklindedir.
- Kazanan ne en akıllı, ne en usta, ne de en fazla kendinden emin olan kişidir. Kazanan sabah 5''te yatağından kalkma iradesine sahip olandır.
- Yerel bir lehceyle biri size "Ben politikadan hic anlamam" diyorsa, cuzdanınıza sahip olmalısınız.
- Basın icin asla "Yazılamaz" diye bir şey yoktur.
- Senator Dirksen''in de soylediği gibi, petrol kılıctan daha gucludur.
- Kamu parası, ozel parayı kovar.
- Bir konuda kuşkunuz varsa doğru olanı yapmalısınız.

Gorulduğu gibi, adı şimdi Irak Fiyaskosu ile birlikte anılsa da, Donald Rumsfeld, sığ, dunya goruşu olmayan cahil bir kişi değil. Ama yenilginin yuku de cok ağır neticede. Bakalım Başkan Bush, Rumsfeld''siz neler yapabilecek?