Bobreklerimizin temel amacı, vucudun su dengesini korumak, kandaki toksinleri ve zararlı maddeleri vucuttan atmaktır. Bu organın işlevini yitirmeye başlaması, kandaki atıkları yeterince filtrelemediği zaman ortaya cıkar.
Bobrek yetmezliği ceken hastaların diyaliz makinesine bağlı olmaları veya donor nakli gercekleştirmeleri gerekiyor. Sadece Turkiye'de en az 60 bin bobrek hastası olduğunu duşunduğumuzde bobrek nakli ile ilgili yaşanan son gelişmeler baya sevindirici. Bilim insanlarının yaptığı son calışmalar gosteriyor ki, diyaliz makineleri ve organ nakilleri bir sure sonra yerini yapay bobreklere bırakabilir.
Bilim insanlarının yapay bobreklerle ilgili yaptığı bu deney, once domuzlar uzerinde gercekleştirildi.
Bu deney icin Kaliforniya Universitesi UCSF (University of San Francisco) liderliğindeki bir ekip, denek olarak domuzları sectiler. Laboratuvar ortamında kulturlenen insan bobrek hucrelerini kullandılar ve bobreğin bazı temel fonksiyonlarını taklit eden bir biyoreaktor cihaz geliştirdiler.
Domuzlar uzerinde bu deneyi uygulayan bilim insanları, bir hafta boyunca hicbir yan etki gozlemlemediler. Gozlem suresince herhangi bir sorun ile karşılaşmadıklarını belirten ekip, cihazlarının ceşitli bobrek hucresi turlerini uyarlayabileceklerini ve kandaki atıkları başka bir cihaz ile eşzamanlı bir şekilde temizleyebileceklerini umuyorlar.
"Odaklandığımız şey bobreklerin temel işlevlerini guvenli bir şekilde kopyalamak."
UCSF ekibinden biyomuhendis Shuvo Roy, amaclarının bobreğin işlevlerini taklit etmek olduğunu soyluyor. Bobrek nakli surecinde hastanın vucudu, donoru reddetmemesi icin cok sert ilaclara ihtiyac duyuyor. Ekip, bobrek işlevi goren bir cihaz geliştirerek bobrek hastalarının tedavi sureclerinin daha etkili ve aynı zamanda daha acısız bir hale getirmeyi umuyor.
Deneyin onemli kısımlarından biri ise, domuzların vucutlarına yerleştirilen biyoreaktorlerin hicbir yan etki gostermemesi oldu. Doğrudan kan damarlarına bağlanan cihaz, proksimal tubul hucrelerinden oluşuyor. Bu hucreler, vucudun su ve tuz seviyesini kontrol etmekle yukumlu olan hucreler olduğu icin deneylerinde kullandılar. Ele aldıkları proksimal tubul hucreler, daha once bobrek tedavisi icin umut vadediyordu.
Bu cihaz, insan vucudunda tam anlamıyla calıştırılmaya henuz elverişli değil. Ancak hastalar icin heyecan verici bir gelişme.
UCSF ekibi, hayvanlar uzerinde yaptıkları deneyleri henuz bitirebilmiş değiller. Calışmaların bir ay daha sureceğini belirten ekip, eğer başarılı olurlarsa cihazı bobrek yetmezliği ceken insanlar uzerinde deneyebileceklerini soylediler.
Shuvo Roy, "İşe yarayabilecek bir biyoreaktor cihazının bağışıklık sistemini baskılayan ilaclara ihtiyac duymayacağını kanıtlamamız gerekiyordu ve bunu yaptık." diyor. Hicbir komplikasyon ile karşılaşmadıklarını dile getiren Roy, bobrek fonksiyonlarının tumunu insanların taşıyabileceği olcekte oluşturabileceklerini soyledi.
Kaynak: Science Alert Webtekno'yu Threads'de takip et, haberleri kacırma