Stres hep zararları ile biliniyor. Ancak stresin insana faydaları da var. Yrd. Doc. Dr. Rıdvan Uney stresin faydaları hakkında acıklama yaptı. Stres guncel yaşamımızda sıkca kullandığımız bir sozcuktur. Herhangi bir yeni durumla karşılaştığımızda beynimiz bunu stres olarak algılar ve vucudumuzda ve ruhsal yapımızda buna karşı bir cevap gelişir. Yrd. Doc. Dr. Rıdvan Uney, stresin zararlı olduğu kadar aynı zamanda faydalarının da olduğunu soyledi.
Psikiyatrist/Psikoterapist Yrd. Doc. Dr. Rıdvan Uney, konu hakkında bilgiler verdi. Stres zararlı olduğu kadar aynı zamanda faydalıdır diyen Uney, şunları dile getirdi:
"Orneğin birisiyle belirli bir saatte buluşacaksak, bu bizde stres yaratır. Buna uygun olarak evden cıkarız ve randevumuza gideriz. Gitmeden once ne kadar zamanda orada olacağımız hesaplamamız, hava durumuna gore giyinmemiz stres sonucu yaptığımız davranışlardır. Bu davranışlarımız sayesinde o kişiyle zamanında buluşuruz ve dışarıdaki hava koşullarından etkilenmeyiz. Hayatınızda, boyle tonlarca stres vardır, bu da bizim hayatta kalmamızı sağlar. Stres anında vucudumuzda ceşitli hormonlar salgılanır. Bu hormonlar sayesinde yeni durumla savaşacak hale geliriz.
Stresle bir durumla karşılaştığımızda; ilk olarak beynimiz alarm verir. Bu alarm sayesinde durumla ilgili dikkatimizi toplarız ve vucudumuzu hazırlarız. Bu hazırlanma bizim yeni duruma karşı direncimizi artırır. Ve bu durumla savaşmamızı veya baş etmemizi sağlar. Eğer savaşamazsak ya da baş edemezsek tukenme meydana gelir. Yani strese yenik duşeriz.
Strese ne duzeyde karşı koyabileceğimizi, onun ne seviyede olduğuyla ilgilidir. Eğer stres bizim kaldırabileceğimizden fazlaysa, surekliyse, yeterince savaşacak gucumuz yoksa ya da birden fazlaysa; baş etmemiz de zor olacaktır.
Stresi algılama kişiden kişiye farklılık gostermektedir. Birisi icin kolay baş edilen stres, diğeri icin bir felaket olabilmektedir. Bazen aynı stresle daha once kolay başa cıkabilirken, yeniden aynı stresle başa cıkamayabiliriz.
Stresin Bizi Daha Fazla Etkilediği 10 Durum1. Ergenlik Donemi
Ergenlik insan hayatında en kritik noktalardan biridir. Cocukluktan yetişkinliğe geciş donemi olan bu donemde ergen bircok konuda hassaslaşır. Daha alıngan ve daha sinirli olabilir. Vucudunda ve zihnindeki oluşan değişikliklere uyum sağlaması zaman alacağından, strese karşı daha dayanıksızdır. Bunun karşılığı olarak; onun icin kucuk sorunlar bile, icinden cıkılması zor bir hal alabilir.
2. Evlilik
Evliliğin ilk zamanlarında kadın da erkek de strese daha duyarlı olabilir. Hatta evlenmenin hemen oncesinde; ailelerin karşılaşması, birbirine uyumları, soz, nişan, nikÂh torenlerinin her biri ayrı bir strese neden olabilir. Bunun dışında evlilikle birlikte yeni bir eve, karşısındaki kişinin alışkanlıklarına alışılması strese neden olabilir.
3. Yeni İş
Yeni bir iş, kişide heyecan yaratabileceği gibi aynı zamanda, strese de neden olur. İşteki yeni arkadaşlıklar, işyerinin işleyiş bicimi, patronun ya da mudurunun davranış bicimi strese neden olabilir.
4. Şehir Değiştirme
Okul, iş ya da ekonomik nedenlerle kişiler şehir değiştirmek zorunda kalabilirler. Bu gelişme olumlu bile olsa, yeni bir şehre alışmak başlangıcta strese neden olabilir. Ulaşım, basit ihtiyacların karşılanmasında şehri iyi bilememe, yakınlarından uzaklaşma kişiyi stresle karşı karşıya bırakabilir.
5. Teror
Ulkemiz icin bir tehlike yaratan teror olayları kişilerde stres yaratabilir. Savaştan kacıp ulkemize sığınanları gormek, teror olaylarına medyadan ya da birebir şahit olmak, kişide stres yaratabilir. Bu nedenle kişi zorlanabilir, guvenlik konusunu fazla abartabilir, kalabalık mekanlardan uzak durabilir, işlerini aksatabilir, etrafta olan fısıltıları-uydurma haberleri daha fazla onemseyebilir.
6. Hamilelik
Hamilelik donemi kadın icin stres nedeni olabilir. Bir yandan vucudundaki değişiklikler, kilo alımı, hamilelik suresi, doğum şekli, cocuğa bakmakla ilgili kaygıları artabilir. Hatta bu durumlar bazen eşte de kaygı oluşabilir. Bunun yanı sıra eğer kadın, daha once duşuk yapmışsa, hamilelikle ilgili risk varsa, istemediği bir hamilelik oluşmuşsa strese maruz kalır.
7. Trafik
Ozellikle buyuk şehirlerde trafikte gecirilen surenin fazlalığı, trafik kurallarına uymama, kısıtlı surede gercekleştirilmesi gereken işler, kaza riski kişilerde yoğun strese neden olabilmektedir.
8. Hastalıklar
Kişinin yakalandığı ve tedavisinin uzun surduğu hastalıklar, kanserler, uzun sure ilac kullanımı gereken tansiyon ve şeker gibi hastalıklar, doğuştan hastalıklar, kişinin hareket etmesini zorlaştıran hastalıklar başlı başına bir stres kaynağı olabilir.
9. Cocuk Bakımı
Gunumuzde calışan insanların en yoğun sorunlarından birisi cocuk bakımı ile ilgilidir. Eğer kadın calışıyorsa; cocuğunu bırakacak guvenli bir ortam konusunda strese girebilir. En cok da yabancı bakıcı ile bu durumu cozmeye calışan kişiler daha buyuk stres altında olabiliyorlar. Bu nedenle eve kamera yerleştirme, aralıklı kontrol etme gibi zorluklar oluşabilmektedir.
10. Cocuklar
Cocukların sınav stresleri, eğitim masrafları, okullarıyla ilgili alınması gereken kararlar, ozel ders ucretleri gibi bircok konu ailelerde strese neden olabilmektedir. Bunun dışında cocuklarının kardeşleriyle olan sorunları, arkadaş secimi, boş zamanlarında yaptıkları, dışarıdaki tehlikeler de farklı streslere neden olabilmektedir. Baş edilemeyen stresin sonucunda, ruhsal durumumuz bozulabilir. Panik bozukluk, depresyon, endişe bozukluğu, ofke kontrolunde bozukluklar gibi bircok psikiyatrik sorun yaşanabilir.