Bağışıklık sistemindeki doğuştan gelen bozuklukların veya yetmezliklerin en onemli gostergesi, cocuklarda sık tekrarlayan enfeksiyonlardır. Bağışıklık sistemindeki doğuştan gelen bozuklukların veya yetmezliklerin en onemli gostergesi, cocuklarda sık tekrarlayan enfeksiyonlardır. Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Cocuk İmmunoloji-Alerji Uzmanı Dr. Gulten Turkkanı Asal, cocuklarda bağışıklık sistemi hakkında detaylı ve onemli bilgiler verdi.
Bağışıklık Sistemi Nedir?Bağışıklık sistemi; vucudumuzu, enfeksiyona yol acan mikroplara karşı koruyan, mikroplarla savaşan savunma sistemimizdir.
Bağışıklık Sistemi Nasıl Calışır?Bağışıklık sistemi, bircok organ, doku ve hucreden oluşmaktadır. Bunların en başında lenf bezleri, kemik iliği, dalak, timus bezi, solunum sistemi, bağırsak ve deride yerleşen lenfoid sistem gelir.
Bağışıklık sistemi her turlu mikrobu, vucuda girer girmez oldurmek icin savaşan doğal bağışıklık ve daha once karşılaştığı mikropları tanıyarak savaşan edinsel bağışıklık sistemi olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu iki sistem surekli olarak iletişim halinde calışarak vucudumuzu mikroplara karşı korumaktadır. Doğal bağışıklık sistemimiz her an mikroplarla savaşabilecek bicimde hazırdır. Dış dunya ile tanışmanın ilk aşamasında, normal yolla doğan bebeklerde, annenin vajinal florasındaki faydalı mikroplar doğal bağışıklık sisteminin en onemli elemanlarıdır. Edinsel bağışıklık sistemi ise mikroplar ile karşılaştıkca calışmaya başlar.
İlk 6 ay icinde anneden bebeğe, gobek bağı aracılığı ile gecen edinsel bağışıklığın temel taşı olan antikorlar, bebeği mikroplara karşı korumaktadır. 6. Aydan sonra, bu antikorlar yavaş yavaş kanda azalırken, cocuğun kendi bağışıklık sisteminin urettiği antikorlar coğalmaya başlar.
Bağışıklık sisteminde doğuştan gelen bir hastalık yoksa, normal koşullarda bağışıklık sisteminin guclenmesi, tum mikroplar ile savaşabilecek hale gelmesi, cocuklarda 36-72. aya kadar uzayabilir. Bu surecte bağışıklık sistemi mikroplar ile karşılaştıkca guclenmektedir.
Bağışıklık Sisteminin Hastalıkları Hangi Şikayetlere Yol Acar?Bağışıklık sistemindeki doğuştan gelen bozuklukların veya yetmezliklerin en onemli gostergesi, cocuklarda sık tekrarlayan enfeksiyonlardır. Bunun yanı sıra; gobek kordonunun gec duşmesi, ağızda uzun suren pamukcuk ve yaralar, uzun suren ishal, buyume ve gelişme geriliği, deride gecemeyen yaralar, lenf bezlerinde, karaciğer ve dalakta buyume, ilerleyici denge bozuklukları, otoimmun hastalıklar gorulebilmektedir.
Bağışıklık Sistemi Hastalıklarında, Enfeksiyonların Ozelliği Nedir?Bağışıklık sistemi hastalığı olan cocuklarda enfeksiyonlar, sık tekrar eder. Ozellikle damardan antibiyotik tedavisi gerektirir. Bazen birden cok mikrobun aynı anda enfeksiyon oluşturması nedeniyle antibiyotiğe ek olarak antiviral- antifungal ilaclar kullanmak gerekebilir. Genellikle enfeksiyonlar ağır seyirlidir ve coğu zaman hastaneye yatışı gerektirir. Bağışıklık yetmezliğinin şiddeti ve eşlik eden başka hastalıklara gore bazen enfeksiyonlar kronikleşebilir.
Cocuğun Sık Hastalanması Bağışıklığının Zayıf Olduğunu Mu Gosterir?Sık hastalanan her cocuk bağışıklık sistemi hastalığı olan cocuk değildir. Enfeksiyon sıklığı, yerleşimi, suresi, tedaviye cevabı, aile hikayesi bağışıklık sistemi hastalığını duşunmekte yol gostericidir.
Bir yıl icinde dort veya daha fazla kulak enfeksiyonu, iki veya daha fazla ağır sinuzit, iki veya daha fazla zaturre gecirilmesi, iki ay veya daha uzun suren antibiyotik kullanımına rağmen enfeksiyonların duzelmemesi, kilo alamama ve buyume geriliği, tekrarlayan cilt ve organ apseleri, ağızda kalıcı pamukcuk veya ciltte mantar enfeksiyonu, enfeksiyon tedavisi icin her seferinde damardan antibiyotik kullanma gereksinimi, derin doku ve organlarda yaygın enfeksiyon gecirilmesi durumunda, bağışıklık sistemi hastalıklarının mutlaka araştırılması gerekmektedir.
Sık Hastalanan Cocukta Bağışıklık Sistemi Hastalıkları Yanı Sıra Hangi Hastalıklar Araştırılmalıdır?Sık hastalanan cocuklarda kansızlık, D vitamini eksikliği, geniz eti-bademcik buyukluğu, reflu ve alerjik hastalıkların olup olmadığı, mutlaka araştırılmalıdır. Ayrıca cocuğun yeterince dengeli beslenememesi ve beslenme yetersizliği, evde sigara icilmesi, ev, kreş ve anaokulunun fiziki şartları da sık hastalanmaya etki eden faktorlerdir.
Bağışıklık Sistemi Hastalıkları Nasıl Saptanır?Bağışıklık sistemi hastalıkları, oncelikle şuphe duyulan cocuklarda birtakım kan testleri ile araştırılmaktadır.
Bağışıklık Sistemi Hastalıklarının Tedavisi Var Mıdır?Bağışıklık sisteminin doğuştan gelen ve olumcul olan birtakım hastalıklarında kemik iliği nakli tedavisi tek secenektir. Bunun dışındaki bazı bağışıklık sistemi hastalıklarında damardan veya ciltten uygulanan tedavi yontemleri vardır. Her hastalığın farklı mikrop grubu enfeksiyonuna yatkınlığı farklı olduğu icin, gerekli antimikrobial tedavilerin Cocuk Alerji –İmmunoloji uzmanı tarafından planlanması gereklidir.