"Basu badel mevt" ne demek? "Basu badel mevt" ne anlama geliyor? Kur'an gecen "basu badel mevt" hakkında bilmemiz gerekenler neler? "Basu badel mevt'in" delilleri nelerdir? İnsanlar "Basu badel mevt'i" yaşayacak mı? İşte cevapları..."Ba ’su ba ’de ’l-mevt", olumden sonra bir daha olmemek uzere dirilmektir. Rûhun, ebediyete yolculuğudur. İnsan, cismÂniyet bakımından, once bir tabiat unsuru olarak toprakta, bir muddet baba sulbunde, sonra bir sure anne karnında, nihÂyet anne-babanın kollarında, bir zaman da ebeveynin kalbinde bir omur surer. Ardından, duny beşiğinden kabir beşiğine tevdî olunarak, mezar, kıyÂmet, cennet veya cehennem yolcuğuna cıkartılır.
AllÂh TeÂlÂ, kullarının gaflet uykusundan uyanıp hakîkat Âleminden bir hisse alabilmeleri, Rablerine kullukta kusur etmemeleri icin, goren ve işiten kalblere birtakım ilÂhî ve mûcizevî misÂller bahşetmiştir. Bunlar sayılamayacak kadar cok olmakla birlikte, husûsiyle, mutlak bir istikbÂl olan “ba ’su ba ’de ’l-mevt” hakkında, Kur ’Ân-ı Kerîm ’de ve kÂinat manzûmesinde ulvî kudretinin tecellîleriyle dolu cÂlib-i dikkat bircok hakîkati gozler onune sermiştir.
CenÂb-ı Hak, Kur ’Ân-ı Kerîm ’de Uzeyr -aleyhisselÂm- ve AshÂb-ı Kehf ’in ibret ve hikmet dolu kıssalarını, “ba ’su ba ’de ’l-mevt”e bir misÂl olmak uzere beşer idrÂkine sergilemiştir. Bu ilÂhî misÂller, gonulleri kemÂle erdirerek Hakk ’a yaklaştıran ve kalb-i selîme goturen hakîkatleri ihtiv etmektedir.
Olumden sonra dirilişe dÂir Kur ’Ân-ı Kerîm ’de verilen misÂllerin bir diğeri de Bakara Sûresi ’nin 260. Âyet-i kerîmesinde yer alan kuşların dirilmesi hÂdisesidir.
"BASU BADEL MEVT" NE DEMEK? Oldukten sonra tekrar dirilmek. Buna "haşr-ı ecsÂd (cesedlerin birleşmesi) neş'e-i uhr (ikinci yaratılış) da denir. Bu dirilme İsrafil (a.s.)'ın sûra ikinci defa uflemesiyle olacaktır. Buna iman etmek İslÂmî akîde gereğidir. Kur'an-ı Kerîm'de "Sonra sûra bir defa daha uflenecektir. Bir de gorursun ki insanlar kabirlerinden doğrulmuş bakıyorlar. " (ez-Zumer, 39/68) buyurulur. O zaman Allah TeÂl insanların dağılan parcalarının aslî uzuv ve parcalarını bir araya getirecek ve Âlem-i Berzah*'da bulunan ruhlarını bedenlerine iade ederek diriltecektir.
Oldukten sonra dirilmenin vukû bulacağını Allah ve Resulu haber vermektedir. Bu konuda akıl, ilim ve duygularla bilgi elde edilemez. Fakat bunlar oldukten sonra dirilmenin vukû bulmayacağını da ispat edemez. Oyle ise oldukten sonra dirilme aklen mumkundur. Aklen mumkun olan bir şey hakkında nass* varid olunca artık ona inanmak gerekir.
BASU BADEL MEVT'İN DELİLLERİ NELERDİR? Kur'an-ı Kerîm oldukten sonra dirilme uzerinde cok durur. Cunku Mekke muşrikleri bunu bir turlu kabul edemiyorlar ve şiddetle karşı cıkıyorlardı. Kur'an-ı Kerim'de ifade edildiği gibi: "Hayat ancak dunya hayatıdır. Biz tekrar diriltilecek değiliz. " (el-En'am, 6/28) diyorlardı. Kur'anı Kerim oldukten sonra dirilmenin olacağını sadece haber vermekle yetinmez, ispat etmek icin bir takım aklî deliller de getirir. Bunlardan bir kısmı şoyledir:
1-Bir şeyin benzeri ve orneği yok iken onu ilk defa yaratan, oldukten sonra tekrar benzerini meydana getirmeye elbette kadirdir. "Butun varlıkları yoktan var eden ve sonra da tekrar diriltecek olan Allah'tır. Bu, O'na pek kolaydır. " (er-Rum, 30/27). Halef oğlu Ubey bir gun Hz. Peygamber (s.a.s.)'e geldi. Elinde bulunan curumuş bir kemiği ufalayarak:
"Boyle curudukten sonra bunu tekrar kim diriltecek?" dedi. Bunun uzerine aşağıdaki ayetler indi: "İnsan kendisini bir damla sudan yarattığımızı gormez mi ki, hemen apacık bir hasım kesilir. Yarattığımızı unutarak bize misal getirir ve "curumuş kemikleri kim diriltecekmiş" der. De ki:
"Onları ilk defa yaratan diriltecektir. O, butun yaratılanları cok iyi bilir. " (YÂsîn, 36/77-79; İbn Kesîr, Tefsîru'l-Kur'ani'l-Azîm, IV, 581).
Bu ve benzer ayet-i kerimelerde oldukten sonra dirilme ispat edilirken ilk yaratılıştan hareket edilmiş, orneği ve benzeri yok iken ilk defa yaratmanın gucluğu yanında ikinci defa benzerini yaratmanın daha kolay olduğuna dikkat cekilmiş, Âlemi ilk defa yoktan var eden yuce Allah'ın, oluleri tekrar diriltmeye haydi haydi kadir olacağı vurgulanmıştır.
2-Uyku kucuk olum sayıldığı gibi uyanma da kucuk hayat sayılır. İnsanlar uykudan sonra uyandıkları gibi oldukten sonra da dirileceklerdir. (el-En'am, 6/60).
3- Yağmursuzluk ve kuraklık sebebiyle yeryuzundeki bitkiler ve yeşillikler kururlar. Sonra yağmur yağınca ya da sulanınca tekrar canlılık kazanırlar. "Yeryuzunu kupkuru gorursun. Uzerine su indirdiğimiz zaman harekete gecip dirilir. Bu, Allah'ın delillerindendir. Şuphesiz toprağa can veren Allah, oluleri de diriltir. Muhakkak o, herşeye kadirdir. " (Fussilet, 41/39). "Sen yeryuzunu kupkuru gorursun. Fakat, biz, oraya su indirdiğimiz zaman harekete gecer kabarır her ceşit guzel bitkiler bitirir. İşte butun bunlar delildir ki, Allah haktır, oluleri diriltecektir. Allah herşeye kadirdir, kıyamet kopacaktır, bunda şuphe yoktur. Allah kabirlerdekileri kaldıracaktır. " (el-Hacc, 22/5-7).
4- Adem (a.s.)'ı topraktan yaratıp neslini meniden yaratan kudret, oldukten sonra diriltmeye de kadirdir. Kur'an-ı Kerîm'de: "Ey insanlar! Eğer tekrar diriltilmemizden şuphe ediyorsanız, ilk yaratılışınızı bir hatırlayın. Yaratmadaki kudretimizi acıkca gostermek iccin biz sizin aslınızı topraktan,sonra onun neslini nutfe (meni) den yarattık. " (el-Hacc, 22/5).
5- Goklerin ve yerin yaratılması oldukten sonra insanların tekrar diriltilmesinden daha guctur. Allah TeÂl şoyle buyurur: "Şuphesiz goklerin ve yerin yaratılması, insanların (ikinci defa) yaratılmasından daha buyuk bir iştir. Fakat insanların coğu bunu bilmezler. " (Mu'min, 40/57).
6- Kur'an-ı Kerîm'de oldukten sonra dirilme hakkında gecmişte vuku bulmuş misaller de verilmiştir. Kehf suresinde anlatılan Ashabu'l-Kehf* hadisesi, Bakara suresinin ikiyuz altmışıncı ayetinde anlatılan Hz. İbrahim (a.s.)'in paramparca ettiği dort kuşun tekrar diriltilmesi hadisesi, aynı surenin ikiyuzellidokuzuncu ayetinde anlatılan -tefsirlerin belirttiğine gore Uzeyir (a.s.) hadisesi bunlara misaldir.
Bunların dışında başka deliller de vardır. Hz. Ali oldukten sonra dirilmeyi inkÂr eden birine: "Benim dediğim olursa sen zararlı cıkarsın, fakat senin dediğin cıkarsa ben bir şey kaybetmem" diye cevap vermiştir. MevlÂna hazretleri de: "Toprağa hangi tohum atılmıştır da bitmemiştir? İnsanların tekrar dirileceğinden nicin şuphe ediyorsunuz?" demiştir. (Ayr. bk: Ba's)
İslam ve İhsan