Gece ibadetinin onemi ile ilgili ayet ve hadis-i şerifleri istifadenize sunuyoruz.
Hakkʼa muhabbetin en buyuk gostergesi, fedakÂrlıktır. Herhangi bir insanın şahsî bir menfaati, gecenin bir yarısında uyanıp kalkmasını îcÂb ettirse, o kimse ne yapıp eder, o saatte muhakkak uykusunu bolup kalkar.

GECE İBADETİ İLE İLGİLİ AYETLER

CenÂb-ı Hak da biz kullarını, seher vakitlerinde kendisiyle buluşmaya dÂvet ediyor. Âyet-i kerîmelerde şoyle buyuruyor:

“(O mut­ta­kî kim­se­ler, ge­ce­le­ri na­maz kıl­mak ve is­tiğ­fÂr et­mek icin) yan­la­rı­nı (tat­lı) ya­tak­la­rın­dan kal­dı­rır­lar. Rabʼ­le­ri­ne, az­bın­dan kor­ka­rak ve rah­me­ti­ni uma­rak du eder­ler…” (es-Sec­de, 16)

“Gecenin bir kısmında O ’na secde et; gecenin uzun bir bolumunde de O ’nu tesbîh et! Şu insanlar, carcabuk gecen dunyayı seviyorlar da onlerindeki cetin bir gunu (Âhireti) ihmÂl ediyorlar.” (el-İnsan, 26-27)

“(O mut­ta­kî­ler) ge­ce­le­ri pek az uyur­lar, se­her va­kit­le­rin­de de is­tiğ­f­ra de­vam eder­ler­di.” (ez-Z­ri­yÂt, 17-18)

“(O RahmÂnʼın kulları ki) Rabʼlerinin huzurunda kıyÂma durarak ve secdelere kapanarak gecelerini ihy ederler.” (el-FurkÂn, 64)

CenÂb-ı Hak, sevdiği has kullarını, seherlerin ihyÂsına dÂvet ettiğine gore, demek ki seherler, Rabbimizʼe muhabbetimizin test edildiği mustesn vakitlerdendir. Go­nlumuzdeki Allah muhabbetinin seviyesi ne kadarsa, gecelerin ibadetle ihyÂsına rağbetimiz de o seviyede gercekleşir.

Bir kimse İbrahim bin Edhem Hazretleri ’ne:

“–Gece ibadetine kalkamıyorum, bana bir cÂre oğretir misiniz?” deyince şu cevÂbı alır:

“–Gunduzleri AllÂh ’a isyÂn etme; geceleri O seni huzûrunda durdurur. Geceleyin O ’nun huzûrunda bulunmak, yuce bir şereftir. (Nitekim bir hadîste; «Muʼminin şerefi, geceleri kāim olmasındadır…»[2] buyrulmuştur.) İşte bu şerefi gunahkÂrlar hak edemezler!..”

Demek ki gunduzleri; aklımızı, kalbimizi, gozumuzu, kulağımızı, elimizi, dilimizi, velhÂsıl butun uzuvlarımızı haramlardan ve yanlış hÂllerden koruyup sÂlih amellere gayret etmeliyiz ki, geceyi gafletle ziyÂn edenlerden olmayalım. BilÂkis seherleri, Hakkʼa vuslatın mustesn bir vesîlesi olarak değerlendirelim. Bunun icin de başımızı yastığa koymadan once kalbimizi sehere hazırlayalım. Gecelerimizi gunduzlerimizden daha aydınlık ve nurlu gecirelim ki o gonul feyziyle gunumuzu de ihy edebilelim.

GECE İBADETİ İLE İLGİLİ HADİSLER

Rasûlullah -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimizʼin de seherlerin ihyÂsına yonelik pek cok tÂlimÂtı bulunmaktadır. Bunlardan birinde seherlerin feyz ve rûhÂniyetinden mahrum kalmamamız icin, şu tavsiyede bulunmuşlardır:

“Ge­ce iba­de­ti­ne dik­kat edi­niz! Cun­ku o, siz­den on­ce­ki s­lih kim­se­le­rin Âde­ti­dir. Şup­he­siz ge­ce iba­de­te kalk­mak, Al­lÂh ’a yak­laş­ma­ya ve­sî­le­dir. (Bu iba­det) gu­nah­lar­dan alı­koyar, ha­t­la­ra ke­f­ret olur ve vucuttan dert­le­ri gi­de­rir.” (Tir­mi­zî, De­avÂt, 101)

Hakkʼa yonelmenin, du ve ibadetlerin en makbul ve feyizli vakti olan seherlere, evliyÂullah hazarÂtı da cok ehemmiyet vermişlerdir. Hak dostlarından BÂyezîd-i BistÂmî Hazretleri;

“Geceler gunduz hÂline gelmeden bana hicbir sır fetholunmadı.” buyurmuştur.

GECE İBADETİNE ALLAH DOSTLARININ BAKIŞI

MevlÂn CelÂleddîn-i Rûmî Hazretleri ise, seherlerin gonul feyzine duyduğu iştiyÂkını, DîvÂn-ı Kebîrʼinde ne guzel beyÂn etmiştir:

SÂkî! Kadehi, aşk-ı ilÂhî ile doldur!
MestÂneye ekmek sozu etmekten uzak dur!

Sun kevseri, kansın suya hep teşne gonuller,
DeryÂda yuzen canlı, sudan başka ne ister.

Doldur o şerÂbdan, yine doldur, yine bir sun!
Dursun gece ey Dost, onu durdur, ne olursun!

Vur uykumu zincirlere vur, gecmesin anlar.
Varmaz gecenin farkına, varmaz uyuyanlar!..

HÂlid-i BağdÂdî Hazretleri buyurur:

“İslÂm ile şereflenen bir kişi, nasıl olur da geceyi tamamen uykuya verip Allah TeÂl ’nın emÂnetini muhÂfaza etmez?! CenÂb-ı Hakk ’ın bize en muhim emÂnetlerinden biri, seherlerde kalkıp kıyÂma durmaktır.”

Yine seherlerin ihyÂsı hususunda Hak dostlarından Bişr-i HÂfî Hazretleri ’nin şu hÂli ise, hepimiz icin cok ibretli bir ders mÂhiyetindedir:

Bir kimse Bişr-i HÂfî Hazretleriʼne gelerek:

“–Gecenin bir saatinde olsun istirahat etseniz.” dedi.

O ise şu hikmet dolu karşılığı verdi:

“–Allah TeÂl ’nın, gecmiş ve gelecek butun gunahlarını bağışladığı Rasûlul­lah -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimiz, geceleri mubÂrek ayakları şişinceye kadar ibadet ettikleri hÂlde, ben nasıl uyuyabilirim?! Cunku ben, bir tek gunahımın bile, Allah TeÂl tarafından bağışlanmış olduğunu bilmiyorum!..”

İşte Hak dostlarının seherlerinden birkac manzara… Biz de kendi hÂlimize bakıp ic muhÂsebemizi yapalım; cok gec olmadan, hayat kervanı gocup gitmeden!..

Kaynak: Osman Nûri Topbaş, Altınoluk Dergisi, Sayı: 356
İslam ve İhsan