
Ana babaya itaatsizlik etmek en buyuk gunahlardandır. Anne ve babaya sovme (kufretme) ve onlara sovulmeye sebep olma yine buyuk gunahlardandır.Abdullah İbni Amr İbni Âs radıyallahu anhum ’dan rivayet edildiğine gore Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem:
- “Bir kimsenin kendi ana babasına sovmesi buyuk gunahlardandır” buyurmuştu.
AshÂb-ı kirÂm:
- YÂ Resûlallah! İnsan kendi ana babasına hic sover mi? deyince:
- “Evet, tutar birinin babasına sover, o da onun babasına sover. Birinin anasına sover, o da onun anasına sover” buyurdu.
Muslim, ÎmÂn 146. Ayrıca bk. Tirmizî, Birr 4
Başka bir rivayete gore Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem:
- “İnsanın kendi ana babasına lÂnet etmesi en buyuk gunahlardandır” buyurmuştu.
AshÂb-ı kirÂm:
- “YÂ Resûlallah! Bir kimse kendi ana babasına nasıl sover?” de-yince:
- “Birinin babasına sover, o da onun babasına sover. Adamın anasına sover, o da onun anasına sover” buyurdu. (BuhÂrî, Edeb 4. Ayrıca bk. Ebû DÂvûd, Edeb 120)
ANNESİNİ VE BABASINI BAŞKALARINA SOVDUREN
Anasına veya babasına başkalarını sovduren evlatlar cok olmakla beraber, terbiyesizlik cukurunun dibine indiği icin onlara bizzat soven hayırsız evlatlar da vardır. Ebeveynine hakaret edilmesine imkÂn veren kimselerin bu yaptığı buyuk gunah sayıldığına gore, onlara bizzat soven evlatların sucu şuphesiz en buyuk gunahlardan biri olur. AshÂb-ı kirÂm ana babaya bizzat sovecek evlatların bulunmasına pek ihtimal vermedikleri icin, boyle hayırsızlar da olabilir mi diye sordukları zaman, Resûl-i Ekrem Efendimiz bu gunahın dolaylı olarak yapılan yaygın şeklini hatırlatmıştır.
Birine sovmenin doğuracağı kotulukler, Âyet-i kerîmede bir başka acıdan ele alınmıştır. Allah TeÂl şoyle buyurmaktadır:
“Allah ’tan başkasına tapanlara (ve onların putlarına) sovmeyin. Sonra onlar da bilmeyerek Allah ’a soverler” [En`Âm sûresi (6), 108].
Hem bu Âyet-i kerîme hem de hadisimiz gunaha girilmesine imkÂn hazırlayan yolların kapatılmasını tavsiye etmektedir. İşte bu sebeple her gunahı bir yılan gibi gormesi gereken mu ’min, gunahlardan uzak durduğu gibi, insanı gunahlara goturen sebeplerden de uzak durmalıdır. Bu prensibi konumuza uygulayarak şoyle diyebiliriz:
İnsan kavga ederken birinin yakınına sovduğu zaman, onun da aynı şekilde hakaret edeceğini kesinlik derecesinde bilmeli ve kimseye sovmemelidir.
HADİSTEN OĞRENDİKLERİMİZ
1. Ana ve babaya sovmek cok buyuk bir gunahtır.
2. Ana ve babaya sovulmesine imkÂn ve fırsat vermek onlara itaatsizlik etmektir.
3. Başkalarına sovup hakaret eden kimse, kendi yakınlarına hakaret edilmesine sebep olacağı icin bu kotu davranıştan vazgecmelidir.
4. İnsan bir sozu anlamadığı zaman, ashÂb-ı kirÂmın yaptığı gibi, sorup oğrenmelidir.
Kaynak: Riyazus Salihin, Hadis-i Şerif Tercumesi, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan