CenÂb-ı Hak kulunu huzuruna nasıl davet ediyor? Gercek muminlerin ozellikleri nelerdir? Allah ’ın daveti ve hakiki mumin...CenÂb-ı Hak, kullarını DÂru ’s-SelÂm ’a, yani selÂmet ve saÂdet yurdu olan Cennet ’e davet ediyor. Tabiî ki her davetin bir kabul şartı, her nîmetin de bir bedeli vardır. Cennet ’e ancak tertemiz, mucellÂ, musaffÂ, pÂk ve latîf bir kalple girilebilir. Bu gonul sÂfiyeti, Âdeta Cennet ’e giriş vizesidir.
Ebûʼl-Hasan Harakānî Hazretleri buyurur:
“Allah TeÂl sizi dunyaya temiz olarak gonderdi; siz de Oʼnun huzûruna kirli olarak gitmeyiniz!”[1]
İnsan doğduğu zaman, bulanık bir me ’hazdan geldiği hÂlde, mis gibi kokar; gozlere aydınlık, gonullere ferahlık verir. Bu, onun mÂsumiyet ve gunahsızlığının getirdiği bir letÂfetin eseridir. CenÂb-ı Hak bizim de, dunyaya gonderildiğimiz gibi tertemiz kalmamızı, nezih bir hayat yaşayıp lekesiz bir amel defteriyle, yine tertemiz bir kalple kendisine donmemizi istiyor.
Zira bir letÂfet diyÂrı olan Cennet ’e gunahların kesÂfetiyle girilemez. Gunahlar, kalbi karartan lekelerdir. Bu lekelerin coğalması; gonul gozunun kapanmasına ve neticede haramlardan sakınma hassÂsiyetinin kaybolmasına sebebiyet verir.
KALP NASIL OLUR? Omer bin Abdulazîz buyurur ki:
“Haramlar bir ateştir. Ona ancak kalbi oluler uzanır. Eğer el uzatanların kalpleri diri olsaydı, o ateşin acısını muhakkak duyarlardı.”
Demek ki gunahlarla kararıp mÂnen olu hÂle gelen kalpler, hakîkat nûruna Âm kesilirler. Nitekim Âyet-i kerîmelerde buyrulur:
“…Gercek şu ki, gozler kor olmaz; lÂkin goğusler icindeki kalpler (kalp gozleri) kor olur.” (el-Hac, 46)
“Bu dunyada (gaflete dalmak sebebiyle) kalbi kor olan (yani ilÂhî hakîkatlerin uzağında kalan), Âhirette de kor ve daha şaşkındır.” (el-İsrÂ, 72)
“Her kim Benʼim zikrimden (Kur ’Ân ’dan) yuz cevirirse, mutlak ona dar bir gecim vardır. Bir de onu kıyÂmet gununde kor olarak haşrederiz.” (TÂhÂ, 124)
“O da şoyle der:
«‒Rabbim! Dunyada goren bir kimse olduğum hÂlde, nicin beni kor olarak haşrettin?»” (TÂhÂ, 125)
“(Allah) buyurur ki: «İşte boyle. Cunku sana Âyetlerimiz geldi; ama sen onları unuttun (ilÂhî hakîkatlere Âm kesildin). Bugun de aynı şekilde sen unutuluyorsun!»” (TÂhÂ, 126)
VelhÂsıl icinde yaşadıkları ilÂhî imtihan dershÂnesinde alık ve abus bir cehreyle dolaşanların dunyada gÂfilce oynadıkları korebe oyunu, Âhirette ebedî bir korluğe donuşecektir.
CenÂb-ı Hakk ’ın davet ettiği Cennet ’in yolunu ise kalp gozu gunah karanlıklarıyla korelmiş olanlar bulamazlar. Bu itibarla, CenÂb-ı Hakk ’ın huzuruna temiz bir kalp goturmemiz şarttır. Nitekim Âhirette kula fayda sağlayacak husûsun da ancak bu olduğunu, Resûlullah Efendimiz şoyle haber vermişlerdir:
“Allah TeÂl sizin sûretlerinize ve mallarınıza bakmaz! Fakat sizin (ihlÂs ve takv bakımından) kalplerinize ve amellerinize bakar.” (Muslim, Birr, 34)
Kur ’Ân-ı Kerîm ’e baktığımızda, CenÂb-ı Hakk ’ın, kullarını huzûruna kalb-i selîm, kalb-i munîb ve nefs-i mutmainne ile davet ettiğini goruyoruz. Bunları biraz acmak gerekirse:
Kalb-i selîm; nefsÂnî temÂyullerden ve onların tasallutundan korunmuş veya gunahların kasvetinden arındırılmış tertemiz bir kalptir. Âyet-i kerîmede buyrulur:
“(İnsanların dirileceği) o gun, ne mal fayda verir, ne de evlÂt. Ancak AllÂh ’a kalb-i selîm (temiz bir kalp) ile gelenler mustesnÂ.” (eş-ŞuarÂ, 88-89)
Yani kul, ebedî kurtuluşu icin, Âhiretin tarlası olan bu fÂnî cihanda, Allah TeÂl ’nın en cok kıymet verdiği şeyi, yani kalb-i selîmi kazanmaya gayret etmelidir.
Kalb-i selîme nÂiliyet icin de oncelikle aşk ile yaşanan bir îmÂnın kalbe yerleşmesi şarttır. Cunku ancak bu sÂyede ibadetler kalp ve beden Âhengi icerisinde ve huşû uzere îf edilebilir. Bu kıvamda îf edilen ibadetler de ruh icin bir vitamin mesabesindedir.
Allah TeÂl ’nın, kuluna temiz fıtratıyla birlikte ihsÂn ettiği ve ondan muhafazasını talep ettiği selîm kalbe ise ancak “tezkiye-i nefs” ve “tasfiye-i kalp” denilen tasavvufî terbiye usûlleriyle ulaşılabilir.
GERCEK MUMİNLERİN OZELLİKLERİ CenÂb-ı Hak, kalb-i selîme sahip olan hakikî mu ’minlerin vasıflarından birkacını şoyle haber veriyor:
“…(Gercek) mu ’minler iseniz Allah ’tan korkun, aranızı duzeltin, Allah ve Resûl ’une itaat edin!
Mu ’minler ancak, Allah anıldığı zaman yurekleri titreyen, kendilerine AllÂh ’ın Âyetleri okunduğunda îmanlarını artıran ve yalnız Rab ’lerine dayanıp guvenen kimselerdir.
Onlar namazlarını dosdoğru kılan ve kendilerine rızık olarak verdiğimizden (Allah yolunda) infÂk eden kimselerdir.
İşte onlar gercek mu ’minlerdir. Onlar icin Rab ’leri katında nice dereceler, bağışlanma ve tukenmez bir rızık vardır.” (el-EnfÂl, 1-4)
KALB-İ MUNİB NEDİR? Kalb-i munîb ise, dÂim Hakk ’a yonelen, her hÂlukÂrda hakkı ve hayrı bulan bir kalptir. Bu kalp, hayır ile şerri net olarak ayırt eden, bir pusula gibi dÂim Hakk ’ın rÂzı olduğu istikÂmeti gosteren, her fırsatta Allah rızÂsını arayan bir kalptir. Âyet-i kerîmede buyrulur:
“İşte size vaad edilen Cennet! Ki o, AllÂh ’a yonelen, emirlerine riÂyet eden, goremediği hÂlde Rahman ’dan korkan ve «kalb-i munîb» (AllÂh ’a yonelmiş bir kalp) ile gelen kimselere mahsustur.” (Kāf, 32-33)
Nefs-i mutmainne de CenÂb-ı Hakk ’ın emirlerine lÂyıkıyla uyup, men ettiklerinden titizlikle sakınmak sûretiyle mÂnevî hastalıklardan kurtulmuş, hakikî ve kuvvetli bir îman ile de huzur, sukûn ve itmi ’nÂna kavuşmuş bir nefstir. Kalp, zikrullah bereketiyle şuphe ve tereddutlerden arınmış, her an şukur ve sen hÂlindedir.
Bu mertebede kotu ve cirkin vasıflar, yerini guzel ahlÂka terk etmiştir. Davranış olgunluğunda zirveyi teşkil eden ve butun beşeriyete numûne olan Hazret-i Peygamber ’in yuksek ahlÂkı, tÂrifsiz bir zevk ile guzelce yaşanmaktadır. Kulun kalbi; sabır, tevekkul, teslîmiyet ve rız ile taclanmıştır.
SÂmi Efendi Hazretleri şoyle buyurur:
“Hakîkî mÂnÂda İslÂm ’a girebilmek, nefs-i emmÂreyi bertaraf etmeye ve ilÂhî emirlere tÂbî olmaya bağlıdır. BinÂenaleyh, nefs-i mutmainneye ermeden evvel, yalnız kalbî tasdîk ile meydana gelen İslÂm ’a, «İslÂm-ı mecÂzî» derler. Nefs, mutmainne makÂmına erdikten sonra olan îmÂna da, îmÂn-ı hakîkî denir.”[2]
Bu makamda gozleri perdeleyen beşerî kesÂfet yok olmuş, latîf duygularla hakîkat nûru zuhûr etmiştir. Bu sebeple:
“Ey itmi ’nÂna ermiş (itaatkÂr) nefs!” (el-Fecr, 27) şeklindeki iltifatkÂr hitÂb-ı ilÂhîye mazhariyet nasîb olmuştur. Ki bu nefs, Âyet-i kerîmede buyrulduğu uzere Rabbinden dÂim rÂzı olduğundan, CenÂb-ı Hakk ’ın da rızÂsını, hoşnutluğunu kazanmıştır. (Bkz. el-Fecr, 28)
Dipnotlar:
[1] Harakānî, Nûru ’l-Ulûm, s. 258.
[2] M. SÂmi Efendi, MusÂhabe, İstanbul 2008, I, 127-129.
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Ebediyet Yolculuğu, Erkam Yayınları


İslam ve İhsan