Gercek dost nasıl belli olur? Gercek dostun ozellikleri.CÂfer-i SÂdık Hazretleri buyurur:
“Dostluk/arkadaşlık, ancak kendi olculeri ile gercekleşir. Kimde bu hasletlerden birini veya bir kısmını gorursen, bunu gercek dostluğun alÂmeti kabûl et:
Dostluk olculerinin ilki; ivazsız garazsız (şahsî menfaat hesaplarından uzak) bir şekilde, sana karşı samimî olmasıdır.
İkincisi; senin zor duruma duşmeni kendi sıkıntısı olarak gormesi, senin iyilik ve guzelliğini de kendi iyiliği olarak gormesidir.
Ucuncusu; mal ve makÂmın onu (yani mutevÂzı hÂlini) değiştirmemesidir.
Dorduncusu; imkÂnı dÂhilinde olan hicbir şeyi senden kıskanmamasıdır.
Beşincisi ise bu hasletlerin hepsini cem eder; o da felÂketler esnÂsında seni terk etmemesidir.”[1]
Bu Âhir zamanda coğu insan, menfaatinin dostudur. Bu itibarla, dostluk imtihanlarından gecmeyip zorluklarla test edilmediği icin, şahsiyet ve karakteri bakımından lÂyıkıyla tanınmayan kimselerin, dostluk iddiÂlarına hemen aldanmamak gerekir.
BİR İNSANI NASIL TANIRSIN? Bu hususta Hazret-i Omer -radıyallÂhu anh-ʼın şu olculerini hatırdan cıkarmamak îcÂb eder:
“Bir kimsenin kıldığı namaza, tuttuğu oruca bakmayınız;
Konuştuğunda doğru soyluyor mu? Kendisine bir şey emÂnet edildiği zaman emÂnete riÂyet ediyor mu? Dunya ile meşgul olurken helÂl-haram gozetiyor mu? İşte bunlara bakınız.”[2]
Yine bir kişi, Hazret-i Omer ’in yanında başka birini medhediyordu. Hazret-i Omer ona:
“–Medhettiğin kişiyle hic yolculuk yaptın mı?” diye sordu. O ise:
“–Hayır.” dedi.
“–Alışveriş gibi ictimÂî bir muÂmelen oldu mu?”
“–Hayır.”
“–Peki sabah-akşam ona komşu oldun mu?”
“–Hayır.”
Bu cevaplar uzerine Hazret-i Omer -radıyallÂhu anh- şoyle dedi:
“–Kendisinden başka ilÂh olmayan AllÂh ’a yemin ederim ki, sen onu tanımıyorsun!”[3]
Demek ki bir insan hakkında, onun gercek huviyetini ortaya cıkaracak olan birtakım muÂmelÂt ile test etmeden hukum vermemek gerekir. Dost seciminde bu husus son derece muhimdir.
Allah icin sevecek, Allah icin îkÂz edecek, Allah icin himÂye edecek ve zor gununde Allah rızÂsı icin elinden tutacak gercek bir dosta sahip olan insan, dunyanın en kıymetli servetine sahip demektir.
GERCEK DOST Gercek bir dost, “yÂr olur, bÂr olmaz”, yani dostuna yuk olmadığı gibi, aksine onun yukunu hafifletmeye gayret eder.
Gercek bir dost, yıldızlar gibi, ancak karanlık coktuğunde ortaya cıkar. Dostunun kara gununu -gucu ve imkÂnı nisbetinde- aydınlatmaya gayret eder, onun derdiyle dertlenir.
Bu bakımdan, rahatlık zamanlarının cay-kahve sohbetleri, gercek dostluk zannedilmemelidir. Esas dostluk, zor zamanların dostluğudur.
Gercek bir dost bulmak, son derece zor olduğu icindir ki, muʼminin oncelikle yapması gereken; kendisinin gercek bir dost olmaya calışması ve bu nevî dostların coğalması yolunda canlı bir ornek olmaya gayret gostermesidir.
Dipnotlar:
[1] Safedî, el-VÂfî bi ’l-VefeyÂt, Beyrut 1420, XI, 100.
[2] Beyhakî, es-Sunenu ’l-KubrÂ, VI, 288; Şuab, IV, 230, 326.
[3] GazÂlî, İhyÂu Ulûmi ’d-Dîn, Beyrut 1990, III, 312.
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Cafer-i Sadık (rahmetullÂhi aleyh), Erkam Yayınları
GERCEK DOST NASIL OLUR?

İNSAN RABBİYLE NASIL DOST OLUR? - VİDEO
İslam ve İhsan