
Duyguları akıl, tecrube ve vahyin ışığında uyarmak, ciddî ve meşrû işlere yonlendirmek gerekmektedir. Zira gercek ve surekli mutluluk yani cennet boyle bir mucÂhede ile kazanılabilecektir.Ebû Hureyre radıyallahu anh ’den rivayet edildiğine gore Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şoyle buyurdu:
“Cehennem, nefse hoş gelen şeylerle kuşatılmış; cennet ise, nefsin istemediği şeylerle cepecevre sarılmıştır.” [1]
NEFSE KARŞI VERİLECEK MUCADELE
Resûl–i Ekrem Efendimiz ’in cevÂmiu ’l-kelim nitelikli beyanlarından olan bu hadîs-i şerîf, nefse karşı verilecek mucÂhedenin onemini ve neticesini cok ozlu ve duşundurucu bir şekilde ortaya koymaktadır. AzÂb yeri olan cehennem nefse hoş gelen haramlarla sarılıp suslenmiştir. Nefsin istekleri yerine getirilirse, gidilecek yer cehennemdir. Aşırı istekler (şehvetler), peşine duşenleri orumcek ağı gibi cehenneme ceker goturur. Bunların nefse hoş gelmesine aldanmamak gerekir. Cunku arkası ateştir, azaptır.
ZEHİRİ TENEKE KUPAYLA SUNMAZLAR
Cennet, ebedî mutluluk yurdudur. Ona nefis acısından bakıldığı zaman, başlangıcta nefsin hic de hoşlanmadığı ibadet, fazilet ve fedÂkÂrlıklarla perdelendiği gorulur. İnsan nefsi, bu gucluklere katlanmak istemez. Ancak gercek mutluluk, gecici zorluklara katlanıp o perdeleri aralayabilmektedir. İşte nefisle mucÂdele bu noktada odaklaşmaktadır. MucÂhede de bu noktada buyuk bir onem ve anlam kazanmaktadır.
Nefis kendi başına bırakılırsa, gerisini duşunmeden hoşuna giden şeylerin peşine duşer. Halkımız bu gidişin duygusallığını “Kızı kendi gonlune bırakırsan ya davulcuya varır ya da zurnacıya” sozuyle pek guzel belirtir. Gorunuşe aldanmamak gerektiğine de bir edibimiz “Zehiri teneke kupayla sunmazlar” sozuyle dikkat ceker. Duyguları akıl, tecrube ve vahyin ışığında uyarmak, ciddî ve meşrû işlere yonlendirmek gerekmektedir. Zira gercek ve surekli mutluluk yani cennet boyle bir mucÂhede ile kazanılabilecektir.
HADİSTEN OĞRENDİKLERİMİZ
1. Cennete bazı gucluklere sabrederek ulaşılır. Nefsin hoşlanmadığı şeyleri yapmak sonucta sevinmek demektir.
2. Nefsin isteklerine karşı cıkmak, sonucta azaptan kurtulmaktır.
3. “MucÂhede, nefsin haklarına değil, hazlarına sed cekmektir.” Bunun da sonu, nefsin cennette her istediğine kavuşması demektir.
[1] BuhÂrî, Rikak 28; Muslim, Cennet 1. Ayrıca bk. Ebû DÂvûd, Sunnet 22; Tirmizî, Cennet 21; NesÂî, EymÂn 3.
Kaynak: Prof. Dr. M. Yaşar Kandemir, Riyazus Salihin, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan