Peygamber Efendimiz, cuma gunu meydana gelen uc onemli hadiseyi haber vermektedir.Ebû Hureyre ’den -radıyallahu anh- rivayet edildiğine gore Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şoyle buyurdu:
“Uzerine guneş doğan en hayırlı gun cuma gunudur. Âdem o gun yaratıldı, o gun cennete konuldu ve yine o gun cennetten cıkarıldı.” [1]
CUMA GUNU NEDEN DEĞERLİ? Hadîs-i şerîfte, uzerine guneş doğan gun ifadesiyle, butun gunler kastedilmekte ve cumadan daha hayırlı bir gunun bulunmadığı anlatılmaktadır. Esasen gunler birbirinin aynı olduğu icin aralarında bir fark bulunmamakla beraber, gunleri birbirinden farklı kılan şey, o gunlerde meydana gelen hadiselerdir. Cuma gununu değerli yapan da, ibadetler icinde en buyuk oneme sahip olan cuma namazının o gun kılınmasıdır. Zira cuma gunu muslumanlar, cuma namazı kılmak maksadıyla bir araya gelir, beraberce ibadet edip Allah ’a kulluklarını arzeder, dua ve niyazda bulunurlar. Bunun sonucunda, iclerindeki iyi insanlar sayesinde bir kısmının duası kabul edilir, bir kısmının gunahı bağışlanır. İşte bundan dolayı, ramazanı ayların sultanı saydığımız gibi, cumayı da gunlerin sultanı sayarız.
Cuma gunune ustun değer kazandıran hususlardan biri de duaların kabul edildiği bir vaktin bu gunde bulunmasıdır.
CUMADAN SONRA EN DEĞERLİ GUN Cuma gununden sonraki en değerli gun, arefe gunudur. Arefe gunune ustun değer kazandıran husus, cuma namazında mu ’minlerin buluşmaları gibi, arefe gununde de Arafat ’ta bir araya gelip Allah ’a dua ve niyazda bulunmalarıdır. Bazı Âlimler arefe gununu cuma gununden daha ustun saymışlardır. Arefeyi yılın, cumayı da haftanın en hayırlı gunu saymak suretiyle boyle bir ayırım ortadan kalkmış olur. Şayet bir de cuma gunu arefeye denk gelirse, o gun kesinlikle en değerli gundur. Boyle bir gune tesaduf eden haccın hacc-ı ekber sayılması da bu sebepledir. İnsan hacc-ı ekberi ganimet bilmeli ve o gunu ibadetlerle değerlendirmelidir.
Cuma gunu ile arefe gununun en makbul gunler sayılması bir gerceği ortaya cıkarmaktadır. O da kullarının topluca ibadet edip yalvarmalarından CenÂb-ı Hakk ’ın memnun ve hoşnut olduğu, bu sebeple bazı kullarını bağışlayıp bazısının dualarını kabul ettiğidir.
Resûl-i Ekrem Efendimiz, yukarıdaki hadîs-i şerîfte, cuma gunu meydana gelen uc onemli hadiseyi haber vermektedir. Bunlar Hz. Âdem ’in o gun yaratılması, o gun cennete konulması ve o gun cennetten dunyaya indirilmesidir. Başka hadislerde, bunlara ilÂveten, Hz. Âdem ’in tovbesinin o gun kabul edildiği ve kıyametin o gun kopacağı belirtilmektedir (Tirmizî, Cum`a 1, 2; NesÂî, Cum`a 45).
Hz. Âdem ’in -aleyhisselam- cennetten cıkmasını, oradan atılma ve kovulma gibi duşunenler olabilir. Hz. Âdem ’in -aleyhisselam- cennetten cıkması, ilÂhî kader gereğince dunyanın insanla, ozellikle peygamberler ve Allah ’ın veli kullarıyla şereflenip suslenmesine vesile olmuş, Hz. Âdem -aleyhisselam- de bu suretle Allah ’ın yeryuzundeki halifesi olma şerefine ermiştir.
Hz. Âdem ’in -aleyhisselam- cennetten cıkmasını makbul bir şey saymayanlar, onun cuma gunu vefat etmesini de aynı şekilde iyi bir hÂdise saymayabilirler. Halbuki Hz. Âdem -aleyhisselam- vefat etmek suretiyle, dunya gurbetinden kurtulup asıl vatanı olan cennete donmuştur.
Kıyametin kopması da boyle anlaşılmalı ve kıyamet, mu ’minler icin Allah ’ın cemÂline ve sayısız nimetlerine kavuşma surecinin başlaması sayılmalıdır.
HADİSTEN OĞRENDİKLERİMİZ 1- Cuma gunu en hayırlı gundur.
2- Hz. Âdem -aleyhisselam- o gun yaratılmış, o gun cennete konulmuş, Allah ’ın halifesi olsun diye o gun yeryuzune indirilmiştir.
3- İnsan cumanın faziletini bilmeli, iyilikler ve ibadetler yaparak bu gunu değerlendirmelidir.
[1] Muslim, Cum`a 17, 18. Ayrıca bk. Tirmizî, Cum`a 1, 2; NesÂî, Cum`a 4, 45.
Kaynak: Riyazus Salihin, Hadis-i Şerif Tercumesi, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan
CUMA GUNU YAPILACAK EN GUZEL AMEL - VİDEO