
Liderlik, ekibi canlı tutabilme becerisine sahip olabilmeyi gerektirir. Bunun yolu da ekip elemanlarına gosterilen yakın ilgiden gecer.Uc ceşit ilgiden bahsedilir: Pozitif ilgi, negatif ilgi ve sıfır ilgi. Pozitif ilgi, muhatabın gonlunu hoş edecek şekilde ona iltifatta bulunmak, methetmek, yaptığı işi beğenmek, kendisine guler yuz gostermek gibi ilgilerdir. Negatif ilgi ise muhataba selam vermemek, yuzunu ekşitmek, hoşlanmayacağı sozlerle kendisini incitmek, uyarmak, kınamak gibi tavır ve davranışlarla hoşnutsuzluğu ifade etmektir. Sıfır ilgiye gelince, muhatabı Âdeta yok saymaktır. Onu bir yerlerde unutmaktır. Psikologların tespitine gore insanı en cok inciten ve heyecanını sonduren ilgi de işte bu sıfır ilgidir.
İLGİSİZLİK CEZASI
Pozitif ya da negatif ilgi, bir şekilde muhatabın varlığını kabul etmek demektir. İlgisizlik ise karşımızdakinin varlığını kabullenmeme anlamına geldiğinden, cok ağır bir ceza ve onun kişiliğine yapılmış buyuk bir saygısızlıktır. İnsanlar menfî ilgiyi sineye cekebilir ve hatta affedebilirler; fakat sıfır ilgi, iplerin kopması anlamına gelir. Kur ’Ân-ı Kerim ’de inkÂrcılara verilecek cezanın bir ceşidinin de “ilgisizlik cezası” olacağı şoyle ifade edilir:
“Allah ’ın ahdini ve kendi yeminlerini bir kac paraya satanlar var ya, işte onların ahirette hicbir nasibi yoktur; Allah onlarla konuşmayacak, kıyamet gunu kendilerine nazar etmeyecek (yuzlerine bakmayacak) ve yine onları temize cıkarmayacaktır. Onların hakkı, cok acı bir azap olacaktır.” (Âl-i İmrÂn Sûresi, 77)
İlgi, gonullere heyecan yukleyici ve besleyici bir gıdadır. Her yaştan insanın ve hatta tum canlıların bir şekilde bu gıdaya ihtiyacı vardır. Bu ihtiyacı karşılayan kim olursa olsun, ona karşı minnettar kalınır.
Keyfiyetli ilgi, “Geliştiren ve Ozgurleştiren Liderlik”te olmazsa olmaz bir şarttır. Takım elemanını tanımak, onunla selamlaşmak, problemini cozmek, sevincine ve huznune ortak olmak, onun hem Âidiyet duygusunu pekiştirecek, hem de motivasyonunu surekli canlı tutacaktır. Kendisinin unutulduğu zannına kapılan bir ekip elemanında, heyecandan ve huzurdan eser kalmaz. İlginin vereceği heyecanı, bir başka şeyle temin etmek de imkÂnsızdır.
İLGİNİN DİRİLTİCİ OLMASININ SIRRI
İlginin diriltici olmasının sırrı, samimi, icten ve karşılıksız olmasıdır. Kapitalist bir bakış acısıyla, daha fazla almak icin ilgi duymak, negatif duyguları tetikleyeceğinden, kaliteli bir liderlikle boyle bir ilgi birlikte duşunulemez.
İlginin en etkili olduğu anlar, insanların zor anlarıdır. Darda kalmış, hastalanmış ya da imdat bekleyen yaralı bir yureğe zamanında ilgi gosterip derdine care olmak, unutulmaz bir ihsan olacağından, boyle bir ilginin değeri hicbir şeyle olculemeyecek kadar buyuk olacaktır. Yine oğretici, yol gosterici ve geliştirici ilgiler, değeri yuksek pozitif ilgi ceşitleridir.
Liderin ilgi ve iltifatta itidali kaybedip aşırıya kacması, muhatabın hormonlu buyumesine vesile olur. Bu gibi durumlarda ham insanlar, olgun gorunme hevesine kapılırlar. Boyle bir hastalığa yakalanan kimselerin yetişme ve gelişme merdiveninde yukselmeleri artık hayaldir.
İlgi de cimrilik de heyecanları sondurur. Beklediği ilgiyi goremeyen kimseler, once soğurlar, sonra kuserler ve daha sonra da duşman kesilirler.
İLGİ NEŞE KAYNAĞI
Son donemin buyuk murşitlerinden olan Mûs Topbaş ’ın (k.s.) anlattığı şu hadise, ilginin tum canlılarda neşe, huzur ve motivasyon kaynağı olacağına ne guzel bir misaldir:
“Fakirhanenin bahcesinde, evin muhafazası icin uc kopek bulunmaktadır. Yiyecekleri hususunda hic telÂş etmem. Hangisinin onune ne konursa, o onu yer, diğeri kendisine verilmediği icin hic uzulmez, hakkına razı olur. Fakat sevgi, şefkat hususunda iş değişir. Sevgi, şefkat hususunda eşitlik isterler. Bu hususta cok dikkat eder, itina gosteririm. Cunku kendisine alÂka ve şefkat gosterilmeyeni olursa, kuser, darılır, bahcenin bir koşesine gider, arkasını doner, ne kadar yiyecek vermek isteseniz de, başını cevirip bakmaz. Kendisini sevgide ihmÂl ettiğiniz icin size karşı kalbi kırıktır. Bazen bu dargınlık gunlerce devam eder. CenÂb-ı Hakk ’ın mahlûku olup, herkesin hor ve hakir gorduğu bir yaratığın gonlu bu kadar hassas olursa, mu ’min kardeşlerimizin, bilhassa yetimlerin, dulların, kalp yapılarının ne kadar duygulu olduklarını teemmul edelim”.
Geliştiren ve Ozgurleştiren Liderlik ’te ilgi, insanları koleleştirme adına ihsanda bulunma değil, her hak sahibine hak ettiği ilgi, iltifat ve ihsanı şukran duyguları icinde dengeli bir şekilde ikram etmektir. Yine boyle bir liderlikte muhatabı terbiye ve geliştirme adına ikaz ve cezalandırma şeklinde ilgi tezahurleri olsa bile, onu yok sayma ve unutma kabilinden sıfır ilgiye asla yer verilmeyecektir.
Kaynak: Dr. Adem Ergul, Şahsiyet Dili ve Geliştiren Liderlik, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan