Ev halkının ihtiyacları icin yapılan harcama, en değerli harcamadır. Aynı şekilde Allah yolunda maddî yardımda bulunmak da değerli birer ibadettir.Resûli Ekrem ’in Âzadlı kolesi Ebû Abdullah (Ebû Abdurrahman da denilir) SevbÂn İbni Bucdud ’den rivayet edildiğine gore Resûlullah sallallahu aleyhi ve sel-lem şoyle buyurdu:
“Bir kimsenin harcadığı paraların en değerlisi ailesinin ihtiyaclarına harcadığı para, Allah yolunda cihÂd etmek icin beslediği atına harcadığı para ve bir de beraberce Allah yolunda cihÂd ettiği arkadaşlarına sarfettiği paradır.” [1] Muslim, ZekÂt 38. Ayrıca bk. Tirmizî, Birr 42; İbni MÂce, CihÂd 4.
EN DEĞERLİ HARCANAN PARA
Bu hadiste ev halkının ihtiyacları icin yapılan harcama en başta zikredilmek suretiyle onemi anlatılmıştır. Nitekim İmÂm Muslim, Sahîh ’inde bu hadisi zikrettikten sonra, hadisin senedinde yer alan tÂbiîn Âlimlerinden Ebû KılÂbe el-Cermî ’nin (o. 104/722) bir acıklamasını nakletmiştir. Ebû KılÂbe, yapılacak harcamaları birer birer sayan Hz. Peygamber ’in, once aile fertlerinden başlamasına dikkatimizi cekmekte ve yavrularının namuslu yetişmesi icin onlara para harcayan, onları başkalarına muhtac etmemek icin uğraşan kimsenin en buyuk sevabı alacağını belirtmektedir.
Bu Âlimin, kucuk cocuklar icin para harcanmasından bahsetmesi, onların bakıma ve yardıma daha cok muhtac olması sebebiyledir. Bir kimsenin evli barklı cocukları bulunup da yardıma muhtac olmaları hÂlinde onları desteklemesi, sozunu ettiğimiz en makbul harcamaların dışında tutulamaz.
MÂdemki herkes cobandır ve herkes kendisine emÂnet edilen suruden sorumludur, o hÂlde kendisine bir aile teslim edilen kimse herşeyden once onların rahatını duşunecek, onları ac acık bırakmayacak ve her fırsatta onları nasıl mutlu edeceğini hesaplayacaktır.
Peygamber Efendimiz zamanında ve İslÂm ’ın ilk devirlerinde savaşa herkes kendi imkÂnlarıyla katıldığı icin, hadisimizde Allah yolunda cihÂd etmek icin beslenen attan ve ona yapılacak harcamalardan soz edilmiştir. Varlıklı olan insanların savaşa gidecek maddî gucu olmayanlara yardım etmesi, savaşta bulundukları surece onları desteklemesi de onemli hayırların başında gelmektedir.
HADİSTEN OĞRENDİKLERİMİZ
1. Allah yolunda cihad etmek, cihad edenlere maddî yardımda bulunmak, değerli birer ibadettir.
2. En değerli harcama ise, aile fertlerinin ihtiyacları icin sarfedilen paradır.
Kaynak: Prof. Dr. M. Yaşar Kandemir, Riyazus Salihin, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan