Temasil kelimesi; bakır, toprak veya camdan yapılmış canlı ve cansızların heykelleri, resimleri veya tasvirleri olarak yorumlanmıştır. Lafzın delÂletine gore Âyet, canlı ve cansız resmini kapsamaktadır.Hz. Suleyman zamanında heykel haram değil miydi? İslam'ın heykele ve resme bakışı nasıl?“Suleyman icin, o ne dilerse, mÂbedler, heykeller, buyuk havuzlara benzer canaklar ve taşınması guc kazanlar yaparlardı. Ey DÂvûd Âilesi şukredin! Kullarımdan şukredenler pek azdır.” (Sebe ’, 13)

Bu Âyet-i kerîmede gecen “temÂsîl” kelimesi; bakır, toprak veya camdan yapılmış canlı ve cansızların heykelleri, resimleri veya tasvirleri olarak yorumlanmıştır. Lafzın delÂletine gore Âyet, canlı ve cansız resmini kapsamaktadır.

“TemÂsîl” kelimesi Âyette genel bir mÂn ifÂde ettiğinden, Hazret-i SuleymÂn ’ın şerîatinde, canlı ve cansız butun varlıkların sûret, resim veya heykellerini yapmanın cÂiz olduğu da anlaşılabilir. Bu hususta mufessirler ihtilÂf etmişlerdir. Bu goruşleri iki maddede toplayabiliriz:

Mufessirlerin bir kısmı, Hazret-i SuleymÂn ’ın şerîatinde canlıların resim ve heykelini yapmanın cÂiz olmadığını, cunku Hazret-i SuleymÂn ’ın, Hazret-i Mûs ’nın şerîatine tÂbî olduğunu ve onun şerîatinde de acıkca canlı resmi yapmanın yasaklandığını soylerler. Bu goruşe gore “temÂsîl” kelimesi, yalnız cansız varlıkların resmini kapsamaktadır. Dolayısıyla İslÂm ’daki canlı resim yasağına uygunluk arz etmektedir. ŞÃ‚yet SuleymÂn -aleyhisselÂm- ’ın şerîatinde resim ve heykele cevaz verilmiş ise, bunun, o zamanlar henuz putlara tapılma endişesi bulunmadığından kaynaklandığı da duşunulebilir.Bazı mufessirler ise, Hazret-i SuleymÂn ’ın şerîatinde canlı ve cansızların heykel veya resmini yapmanın cÂiz olduğunu iddi etmişlerdir. O hÂlde “Kur ’Ân-ı Kerîm ’de bu anlatıldığına gore, canlı ve cansızların heykel ve resmini yapmanın İslÂm ’da da cÂiz olduğu hukmune varılabilir mi?” Bu suÂle İslÂm hukukcuları ve mufessirler; “İslÂm ’da manzara, dağ, orman ve ağac gibi yalnız cansız varlıkların ve nebÂtÂtın resmini yapmak cÂizdir.” diye hukum vermişlerdir. Cunku Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- bircok hadîs-i şerîfinde canlıların resmini yapmayı yasaklamıştır. Resimle alÂkalı hadîs-i şerîfler, bu husûsu îzÂh etmektedir.
İSLAM'DA HEYKEL YASAK MI?

Nitekim İbn-i AbbÂs -radıyallÂhu anhumÂ- ’nın rivÂyetine gore RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimiz şoyle buyurmuşlardır:

“Kim dunyÂda bir canlı resmi yaparsa, kıyÂmet gunu, yaptığı o resme can vermeye zorlanır. O ise, (resme) asl can veremez.” (BuhÂrî, LibÂs, 97; Ta ’bîr, 45; Muslim, LibÂs, 100)

Yine İbn-i AbbÂs -radıyallÂhu anhumÂ- ’nın anlattığına gore RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-, Mekke ’nin fethi gunu BeytullÂh ’ta tasvirler gorunce iceri girmemiş, onların imh edilmesini emretmişti. İceride Hazret-i İbrÂhîm ve Hazret-i İsmÂîl -aleyhimesselÂm- ’ın ellerinde kumar okları bulunur vaziyetteki resimlerini gormuştu. Şoyle buyurdu:

“−AllÂh (bu resimleri yapanların) canlarını alsın! VallÂhi onlar (İbrÂhîm ve İsmÂîl -aleyhimesselÂm-), asl oklarla kısmet aramadılar.” (BuhÂrî, EnbiyÂ, 8; Hacc, 54; MegÂzî, 48)

Netîce olarak Hazret-i SuleymÂn ’ın şerîatinde canlıların resim ve heykelini yapmanın cÂiz olduğu kabûl edilse bile, bu fiil, İslÂm ’da kesinlikle yasaklanmıştır.

Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Nebiler Silsilesi-3, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan