ABD'de ırkcılıkla mucadelenin sembol isimlerinden Musluman aktivist Malcolm X, New York'ta coğunlukla Afrika kokenli Amerikalıların yaşadığı Harlem'de yaşatılmaya devam ediyor. ABD'de ırkcılıkla mucadelenin sembol isimlerinden olan ve 21 Şubat 1965'te suikasta kurban giden siyahi Musluman lider Malcolm X ile mirası, Harlem'de adının verildiği bulvar ve pazarın yanı sıra hemen her sokakta yaşatılmaya devam ediyor.
Yaşadığı donemde ABD'de egemen olan ırkcılığa karşı verdiği etkili mucadeleyle tum dunyada kitlelerin buyuk saygısını kazanan Malcolm X, ozellikle siyahi Amerikalılar icin ilham kaynağı olmayı surduruyor.
New York'ta coğunlukla Afrika kokenli Amerikalıların yaşadığı Harlem'de hemen her koşede ikinci el kitaplar, posterler, tişortler ve şapkalar satan sokak satıcılarının tezgahlarında ve hediyelik eşya dukkanlarında Malcolm X'in izine rastlanıyor.
Suikasta kurban gitmesinin 53. yılında AA muhabirinin Harlem'de konuştuğu siyahi Amerikalılar, Malcom X'i anlattı.

Harlem'de yaşayan siyahi Amerikalı Aisha McBride, ''Malcolm X ismini, daha once televizyonlardan duyuyordum. 17-18 yaşlarında Harlem'e taşındığımdan bu yana hemen her koşe başında izine rastladığım Malcolm X'i ve bıraktığı mirası daha iyi tanımaya, anlamaya ve oğretilerini uygulamaya başladım.'' dedi.
Malcolm X adının kendisi icin ''mucadele ve savunma" anlamına geldiğini ve siyahi Musluman liderin karanlıktan cıkarak verdiği mucadelesiyle cok sayıda kişiye ornek olduğunu vurgulayan McBride, "Hayatta olsa bugun yaşananlar karşısında hayal kırıklığına uğrardı. Keşke daha uzun yaşayabilseydi, mucadeleye devam eder ve buyuk değişiklikler yapabilirdi.'' diye konuştu.
''ONU ORNEK ALDIM VE HAYATIMI DEĞİŞTİRDİM''
Sokak satıcısı Abdul Osman, Malcolm X adının kendisine ve halkına olgunluğu, kendi kendine yetmeyi, cehaleti yenmeyi, doğruya ulaşmayı ve hatalarını nasıl duzeltmeleri gerektiğini oğrettiğini soyledi.
Malcolm X'in bir donem uyuşturucu sattığını, alkol sorunu olduğunu, hapse girip cıktığını, daha sonra ise donuşum gecirdiğini anlatan Osman, ''Ben de benzer tecrubeler yaşadım. Hapishane tecrubem oldu. Onu ornek aldım ve hayatımı değiştirdim. Şimdi insanlara hırsızlık yapmak yerine calışarak kendi hayatlarını kazanmayı, kendileri ve icinde yaşadıkları toplum icin iyi şeyler yapmayı oğretiyorum.'' dedi.
''FARKLILIKLARA SAYGI DUYMALIYIZ''
Hristiyan, Musluman ya da Yahudi olsun birbirinden farklı olan, farklı duşunen herkesin birbirine saygı gostermesi ve farklılıklarıyla birbirlerini guclendirmesi gerektiğini soyleyen Osman, ''Dunyanın birliğe, barışa ve değişime ihtiyacı var.'' ifadesini kullandı.

''MALCOLM X'İN RUHU HARLEM'DE YAŞIYOR''
İkinci el kitaplar satan Nova Fuller de bir zamanlar Harlem sokaklarında yuruyen Malcolm X'in ruhunun Harlem'de yaşatıldığını soyledi.
Yaşadığı donemde cok sayıda kişinin insan haklarından, ozgurluklerden, eşitlikten bahsettiği icin Malcolm X'in ''deli'' olduğunu duşunduğunu belirten Fuller, onun bu ozgurlukler ve değişim icin olene kadar mucadele ettiğini kaydetti.
MALCOLM X'İN YAŞAM OYKUSU
Asıl adı "Malcolm Little" olan Malcolm X, siyahi Amerikalıların ozgurluklerine kavuşamayacağına ve Afrika'ya donmeleri gerektiğine inanan Earl Little adlı bir vaizin oğlu olarak 1925'te dunyaya geldi.
Henuz 5 yaşındayken babasını faili mechul bir cinayete kurban veren ve annesi akıl hastanesine kapatılan Malcolm, yoksulluk ve zorluklar icinde gecen cocukluğun ardından 1946'da hırsızlıktan hapse mahkum edildi.
Bu donemde siyahi milliyetciliği savunan Nation of Islam (İslam Milleti) hareketinin lideri Elijah Muhammed'in goruşlerini benimseyen Malcolm, 1952'de cezaevinden cıkınca bu harekete katıldı. O tarihten itibaren tanınması mumkun olmayan Afrikalı atalarının soyadını temsil etmesi nedeniyle X soyadını kullanmaya başlayan Malcolm, karizmatik kişiliği, enerjisi, sozunu sakınmayan ve hararetli hitap tarzı sayesinde kısa surede hareketin onde gelen yuzlerinden biri oldu.
Zaman icinde hareketin odak noktaları, kullandığı yontemler ve dine bakış konularında Elijah Muhammed ile anlaşmazlığa duşen Malcolm X, 1964'te Nation of Islam'dan ayrıldı.
Hayatının son doneminde Amerikan toplumunun ırk problemini cozmesi icin İslam dinini anlaması gerektiğini ve tum ırkların kardeşliğini esas alan insan hakları mucadelesini savunan Malcolm X, bu donemde El-Hajj Malik El-Shabazz (el-Hac Malik eş-Şahbaz) ismini kullanmaya başladı.
Malcolm X, 21 Şubat 1965'te Harlem'de konuşma yaparken vurularak olduruldu.
Nation of Islam uyesi uc kişinin cinayet sucundan mahkum edilmesine rağmen, suikastın arkasında hayatının son doneminde Malcolm X'i sıkı takip altında tutan Federal Soruşturma Burosunun (FBI) olduğuna dair iddialar ortaya atıldı.
Siyahi Musluman lider Malcolm X'in, Afro-Amerikan edebiyatının onemli eserlerinden "Kokler" romanının yazarı Alex Haley ile kaleme aldığı hayat hikayesi, 20. yuzyılın en onemli otobiyografilerinden biri olarak gosteriliyor.
Kaynak: AA
İslam ve İhsan