CenÂb-ı Hak, Kur ’an-ı Kerîm ’de mu ’min veya kÂfir ceşitli insanların isimlerini zikreder. Bu insanlar icerisinde ismi doğrudan zikredilen tek hanım, Hazret-i Meryem ’dir.Ali bin Ebî TÂlib ’den -kerremallÂhu vecheh- nakledildiğine gore, Allah Rasûlu -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- şoyle buyurmuştur:
“(Kendi doneminin) en hayırlı kadını Meryem ’dir. Hatice de (kendi doneminin) en hayırlı kadınıdır.” (BuhÂrî, MenÂkıbu ’l-EnsÂr, 20)
KUR'AN'DA HZ. MERYEM'İN İSMİNİN ZİKREDİLMESİ CenÂb-ı Hak, Kur ’an-ı Kerîm ’de mu ’min veya kÂfir ceşitli insanların isimlerini zikreder. Bu insanlar icerisinde ismi doğrudan zikredilen tek hanım, Hazret-i Meryem ’dir. Allah Rasûlu -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimiz ’in annesinin ismi bile Kur ’Ân-ı Kerîm ’de yer almazken, Hazret-i Meryem ’in isminin, hem de defalarca zikredilmesinin elbette pek cok hikmeti vardır.
Kadınlardan peygamber gelmemiştir. LÂkin tarih boyu, tevÂzu, iffet ve kÂmil îman sahibi hanımlar olagelmiştir. Bunlardan biri de bircok kerameti bulunan Hazret-i Meryem ’dir. Kur ’Ân-ı Kerîm, Hazret-i Meryem ’e KitÂb-ı Mukaddes ’te bahsedildiğinden daha fazla yer verir. Hıristiyanlar, Hazret-i Meryem ’i -hÂşÃ‚- “Tanrı doğuran, Tanrı Anası” olarak gorurlerken, İslÂmiyet “iffetli” ve “sıddîka” bir kadın olarak kabul eder. Hıristiyanlıkta Hazret-i Meryem, Hazret-i Îs -aleyhisselÂm- ’ın doğumu sebebiyle değer bulurken, İslÂmiyet, Hazret-i Meryem ’i “butun kadınlara ornek bir kadın” olarak takdim eder.
İslÂm Âlimleri, Hazret-i Meryem ’in hayatındaki ayrıntılar yerine, onun verdiği mesaja odaklanmışlardır. Zira o, musluman kadınlar icin “rol-model” oluşturan ustun bir şahsiyettir. Hazret-i Meryem, İsrÂilî soydan gelmesi yonuyle de uc dînin ilÂhi mesajını sembolleştiren, vahyin yalnız bir ırka ya da kavme ait olmadığını gosteren mumtaz bir şahsiyettir. Bu yazı dizisinde, İslÂm ’da ve Hıristiyanlıkta onemli yeri olan Hazret-i Meryem ’den bahsedeceğiz.
İMRAN ÂİLESİ VE HZ. MERYEM ’İN SOYU “Şuphesiz Allah, Âdem ’i, Nûh ’u, İbrahim Âilesini (soyunu) ve İmran Âilesini (soyunu) birbirinden gelmiş birer nesil olarak secip Âlemlere ustun kıldı. Allah, her şeyi hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir.” (Âl-i İmrÂn, 33-34)
Kur ’Ân-ı Kerîm ’de Hazret-i Meryem ’in babasının adının “İmrÂn” olduğu bildirilmektedir. Tahrîm Sûresi, 12. Âyette de “İmrÂn ’ın kızı Meryem” ifadesiyle Hazret-i Meryem ’in babasının İmrÂn olduğu acıkca vurgulanır. Hazret-i Meryem ’in babası İmrÂn bin Matan (veya Masan) ’ın soyu, Hazret-i DÂvûd -aleyhisselÂm- ’a dayanmaktadır. Kur ’Ân-ı Kerîm ’de Hazret-i Meryem ’in babasının adı acıkca gecmekte ve bir sûreye ad olmakta iken annesinin adı dolaylı olarak; “İmrÂn ’ın karısı” şeklinde yer alır.
RivÂyetlere gore, annesi, FÂkûz ’un kızı Hanne ’dir. Hanne, kısır bir kadındır. Bir gun ağacta gagasıyla yavrusunu besleyen bir kuş gorur ve cocuğu olmasını arzulayarak AllÂh ’a du eder. CenÂb-ı Hak, duÂsına icÂbet buyurur ve hÂmile kalır. Bunu anlayınca Allah TeÂl ’ya şoyle du eder:
“Hani, İmrÂn ’ın karısı, «Rabbim! Karnımdaki cocuğu sırf Sana hizmet etmek uzere adadım. Benden kabul et. Şuphesiz Sen hakkıyla işitensin, hakkıyla bilensin.» demişti. Onu doğurunca, Allah, ne doğurduğunu bilip dururken: «Rabbim! Ben onu kız doğurdum. Oysa erkek, kız gibi değildir. Ona Meryem adını verdim. Kovulmuş şeytana karşı onu ve soyunu Senin korumanı diliyorum.» dedi.” (Âl-i İmrÂn, 35-36)
Hanne o donemin yahudi Âdetlerine gore bir adakta bulunmuş, doğacak cocuğu mÂbed hizmetine adamıştı. LÂkin kız cocuk dunyaya getireceğini duşunmemişti. O donemde yalnız erkek cocuklar mÂbede adanmaktaydı. Yıllar sonra dunyaya getirdiği tek evlÂdını mabed hizmetine adayarak buyuk bir fedakÂrlık yapmıştı Hanne… Hazret-i Meryem ’in babası İmrÂn ise, henuz evlÂdı doğmadan evvel vefat etmişti.
Dipnot:
[1] Meryem, 16.
Kaynak: Fatma Catak, Şebnem Dergisi, 155. Sayı
İslam ve İhsan