Peygamber Efendimizin ashabına ibret olsun diye anlattığı; Allah ’a tevekkul, ahde vef ve ticÂret ahlÂkı gibi muhim konuları işleyen kıssa...Ebû Hureyre -radıyallahu anh- nakletmektedir:
Resûlullah İsrail oğullarından bir kimsenin şu kıssasını anlattı:
“Benî İsrÂil ’den bir kimse arkadaşından bin dinar borc taleb etti. O ise:
– Bana şahidlerini getir, onların huzurunda vereyim de şÃ‚hid olsunlar. dedi. Borc isteyen:
– ŞÃ‚hid olarak Allah yeter! dedi. Diğeri:
– Oyleyse buna kefil getir. dedi. Borc isteyen:
– Kefil olarak Allah yeter. dedi. Diğeri:
– Doğru soyledin. dedi ve belli bir vÂdeye kadar parayı ona verdi.
ŞAHİT OLARAK ALLAH YETER Adam deniz yolculuğuna cıktı ve ihtiyÂcını gordu. Sonra borcunu vÂdesi icinde odemek maksadıyla geri donmek uzere bir gemi aradı fakat bulamadı. Bunun uzerine bir odun parcası alıp icini oydu. SÂhibine hitÂben yazdığı mektupla birlikte bin dinarı oyuğa yerleştirdi. Sonra oyuğun ağzını kapatıp duzledi ve denize getirip:
– Ey Allahım! Biliyorsun ki, ben falandan bin dinar borc almıştım. Benden şÃ‚hid istediğinde «ŞÃ‚hid olarak Allah yeter!» demiştim. O da şÃ‚hid olarak Sen ’den rÂzı oldu. Benden kefil isteyince de «Kefil olarak Allah yeter!» demiştim. O da kefil olarak Sen ’den rÂzı olmuştu. Ben ise şimdi bir gemi bulmak icin gayret ettim, fakat bulamadım. Şimdi onu Sana emÂnet ediyorum! dedi ve odun parcasını denize attı. Odun denize gomuldu.
Sonra oradan ayrılıp memleketine gidecek bir gemi aramaya devÂm etti.
Diğer taraftan borc veren kimse de parasını getirecek bir gemi gelir umidi ile (sÂhilde ufuklara) bakmaya başladı. Bu arada, icinde parası bulunan odun parcasını buldu. Onu Âilesine odun yapmak uzere aldı. Odunu testere ile bolunce parayı ve mektubu buldu.
Bir muddet sonra borc alan kimse geldi. Bin dinar alarak adamın yanına geldi:
– Malını getirmek icin durmadan gemi aradım, ancak bundan once gelen bir gemi bulamadım. dedi. Alacaklı:
– Sen bana bir şeyler gondermiş miydin? diye sordu. Borclu:
– Ben sana, daha once bir gemi bulamadığımı soyledim. dedi. Alacaklı:
– Allah TeÂl hazretleri, odun parcası icerisinde gonderdiğin parayı senin yerine odedi. Şimdi bu getirdiğin bin dinarı al ve selÂmetle git. dedi.” (BuhÂrî, KefÂlet, 1)
Sevgili Peygamberimiz anlattığı bu kıssa ile Allah ’a tevekkul, ahde vefÂ, ticÂret ahlÂkı gibi muhim konuları muşahhas ve duygulu bir şekilde sahÂbîlerine oğretmiştir.
Kaynak: Dr. Murat Kaya, Usve-i Hasene 2, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan