Etbaut tabiinden sonraki devrin hadis ilmi yonunden onemi nedir?İslam toplumunda ortaya cıkan itikadî ve siyasi grupların kendi goruş ve duşuncelerini desteklemek icin hadis Mevzu faaliyetlerine girişmeleri hadislerin tasnif edilmesini gerekli kılan en onemli etkenlerden biridir. Bu sebeple hadis Âlimlerinin hicri ikinci asırda başlayan tasnif faaliyetleri, hicri ucuncu asırda yetişen buyuk hadis Âlimlerinin calışmalarıyla devam etmiştir.

Bu devrin hadis ilmi acısından bir diğer onemi ise, usûl kitaplarının yazılmasıdır. İmam Şafi ’î ’nin ozellikle er-RisÂle ve Kitabu'l-Umm adlı eserleri, birer fıkıh ki­tabı olmalarına rağmen Hadis ilmiyle ilgili bir cok kaideyi ihtiva eden birer usûl kitabı niteliğindedirler.

Netice olarak, etbÂu't-tÂbiînden sonraki devir, hadis ilminin butun usûl ve kaideleriyle teşekkul ettiği bir devirdir. Bu devirde sahîh hadis kitapları ortaya cıkmıştır. Bu devir, hadis ta­rihinin altın cağıdır. Kutub-i Sitte adıyla bilinen Buharî, Muslim, Nesa'î, Ebû Davud, Tirmizî ve İbn MÂce ’ nin hadis kitapları bu devirde or­taya cıkmıştır.

İMAM ŞÂFİ ’Î VE HADİS İLMİNDEKİ YERİ

Ebû Abdullah Muhammed b. İdrîs eş-Şafi'î, 130/767 senesinde Gazze şehrinde dunyaya gelmiştir. 13 yaşında iken Medîne'ye gitmiş ve daha once ez­berlemiş olduğu İmam Malik'in Muvatta'ını Malik'e ezberden okumuştur. Malik'in takdirini kazanan Şafi'î, 9 yıl onun himayesinde kalmış ve bir taraf­tan Malikî mezhebini oğrenirken, bir taraftan Medîneli hadiscilerden hadis almıştır. Hayatının sonlarına doğru, 199/815 senesinde Mısır'a yerleşen Şafi'î, (o. 204/819) senesinde olunceye kadar orada kal­mış ve kendi mezhebini yaymıştır.

AHMED B. HANBEL VE HADİS İLMİNDEKİ YERİ

Fakih, muhaddis ve kendi adı altında kurulmuş olan fıkıh mezhebinin imamı Ahmed b. Muhammed b. Hanbel, 164/781 senesinde Bağdat'ta doğmuştur. Kucuk yaştan itibaren Kur'an ve hadis oğrenmeye başlamış, bu arada Ebû Hanîfe'nin talebesi Ebû Yusuf'un derslerini takip etmiştir. Ahmed b. Hanbel, 241/855 senesinde Bağdat'ta vefat etmiştir.

Ahmed b. Hanbel ’in Musned adlı eseri, hadis kitapları arasında buyuk şohret kazanmıştır. Bu eserde hadisler sahabî isimlerine gore tertip edilmiştir. Her sahabînin Hazreti Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ’den rivayet etliği hadisler, o sahabînin adı al­tında yazılmıştır. Musned'te 30 bin hadis bulunduğu soylenir.

İslam ve İhsan