1. Dunya Savaşı sırasında Teşkilat-ı Mahsusa Başkanı Suleyman Askeri Bey ’in kurduğu ve Irak Cephesi ’nde buyuk kahramanlıklar gosteren Osmancık Taburu ne zaman ve neden kuruldu?Birinci Dunya Savaşı ’nda Irak Cephesi ’nde muthiş bir kahramanlık destanı yazan meşhur Osmancık Taburu ’nun hikÂyesi şoyledir:
Kasım 1914 ’te I. Dunya Savaşı başladığında 14 Kasım 1914 ’te Osmanlı Sultanı V. Mehmet cihat ilan ederek butun Muslumanları Osmanlı sancağı altına davet etti. Cihat fermanına uyan Rumeli ve Kafkasya Muslumanlarından halifenin ordusuna katılmak uzere gelen gonulluler İstanbul ’da toplandı.
OSMANCIK TABURU NEDEN KURULDU? Aralık 1914 ’te İstanbul ’da onemli bir sayıya ulaşan gonullulerin bir kısmı birliklere dağıtılarak silah altına alındı. Teşkilat-ı Mahsusa Başkanı Suleyman Askeri Bey, bu gonullulerden onemli gorevlerde yararlanmak icin “ozel birlikler” kurmaya karar verdi.
[caption id="attachment_131359" align="alignnone" width="650"] En sağda Enver Paşa, en solda Suleyman Askeri Bey[/caption]
Suleyman Askeri Bey, 1911 yılında Trablusgarp ’ta, 1912-13 ’te Balkan savaşlarında edindiği tecrubelerden, bu gibi ozel kuvvetlerin duşman cephe gerisinde keşifler, baskınlar ve gayr-i nizami harpler yaparak onemli hizmetler yaptığını bilmekteydi. 1. Dunya Savaşı başında Rumeli ve Kafkasya ’dan gelen gonulluler ile bilhassa Kocaeli ve Sakarya ’dan gelen gonullulerden “secme birlikler” kurulması fikri Enver Paşa tarafından da uygun gorulunce, her ordu icin bir tabur kurulmasına karar verildi.
“OSMANCIK TABURU” İSMİNİ KİM VERDİ? Kurulacak ozel birliklere bir isim verilmesi gerekiyordu. Verilecek ismin, kurulan ozel birliklerin ruhunu yansıtacak, tarihi, kulturel sembol bir isim olması isteniyordu. Bu sebeple İttihat ve Terakki ile yakın temasta olan şair ve edebiyatcılara danışıldı. Rivayete gore danışılan kişilerden Omer Seyfettin, Aka Gunduz ve Ziya Gokalp ’in kendi aralarında ittifak edip onerdikleri “Osmancık” adı kabul edildi.
OSMANCIK TABURU NASIL KURULDU? Enver Paşa ve Suleyman Askeri Bey, Osmancık taburlarından her ordu bunyesinde birer tane kurulmasını istiyordu. Ancak savaş boyunca yalnız iki tabur kurulabildi. 1914 yılı Aralık ayında kurulan ilk “Osmancık Taburu” bu tarihte başlamış olan Sarıkamış HarekÂtı kapsamında Kafkasya ’da Rus ordusunun gerisinde Musluman ahalinin yaşadığı bolgelerde faaliyet gostermek icin kullanılacaktı. Fakat Irak Cephesi ’nde İngilizlerin Basra ’yı hemen ardından da Kurna ’yı işgal etmeleri ve bu cephedeki yegÂne ordu birliği olan 38. tumen komutanının İngilizlere esir duşmesi uzerine Irak Cephesi ’nde tehlikeli bir durum ortaya cıktı.
Harbiye Nazırı ve Genelkurmay Başkan Vekili Enver Paşa bolgede az sayıdaki ordu birliklerini yerel aşiret kuvvetleriyle birleştirerek İngilizlere karşı bir cephe hattı kurması icin Suleyman Askeri Bey ’i, Basra Valisi ve Irak kuvvetleri komutanı olarak tayin etti.
Suleyman Askeri Bey, Irak ’a giderken son derece guvendiği subayların idaresinde, cesur ve fedakÂr gonullulerden oluşan Osmancık Taburu ’nu da yanında goturdu. Osmancık Taburu ’nun komutanı olan Yuzbaşı Cemil Bey, Trablusgarp ve Balkan Savaşlarında daima Suleyman Askeri Bey ’in yanında bulunmuş olan bir subaydı.
[caption id="attachment_131362" align="alignnone" width="650"] Osmancık Taburu subayları[/caption]
Yuzbaşı Cemil Bey ve taburdaki subayların coğu Teşkilat-ı Mahsusa ’nın mensuplarından oluşmaktaydı. Taburdaki gonulluler de canlarını hic duşunmeden din ve vatan uğruna feda etmekten asla sakınmayacak yiğitlerden kuruluydu.
OSMANCIK TABURU ’NUN İLK SINAVI Osmancık Taburu ’nda her biri ortalama 100 erden oluşan altı bolukte toplam 600-650 asker vardı. Taburun kıyafet, silah ve donanımı hamiyetli kişilerin gonullu yardımlarıyla ikmal edildi. Suleyman Askeri Bey ’le birlikte Irak Cephesi ’ne giden Osmancık Taburu ’nun ayağının tozu ile girdiği ilk muharebe 20 Ocak 1915 ’teki Rota Muharebesi ’ydi. 6 Kasım 1914 ’te Basra Korfezi ’nde bulunan Fav yarımadasına cıkan İngilizler karşılarında bulunan zayıf Turk savunmasını puskurterek ilerledi, 22 Kasım ’da Basra ’yı işgal etti.
Irak Cephesi ’nde yegÂne Turk kuvveti olan 38. Tumenin gucu İngilizleri durdurmaya yetmedi. Basra ’dan sonra Kurna ’ya cekilen 38. Tumen Komutanı Suphi Bey, buradaki muharebede İngilizlere esir duştu. Mağlup olan 38. Tumen dağıldığından İngilizlerin onunde ciddi bir engel kalmadı.
Dicle yonunde ilerleyen İngiliz ordusu Rota koyune kadar geldi. İşte Irak Cephesi ’nde işlerin kotuye gitmesi ve ordu komutanının esir duşmesi uzerine Irak kumandanlığına tayin edilen Suleyman Askeri Bey, 1914 Aralık ayı sonunda cepheye geldi. Bolgede Osmanlı Devleti ’ne sadık kalan aşiretlerden derlediği kuvvetleri, zayıf 38. Tumen birlikleriyle birlikte toplayarak İngilizlere karşı bir savunma hattı oluşturan Suleyman Askeri Bey, 20 Ocak 1915 ’te Rota ’ya ilerleyen olan İngiliz ordusuna taarruz etti.
OSMANCIK TABURU DESTANI Rota Muharebesinde Osmancık Taburu, tam bir kahramanlık destanı yazdı. Muharebenin en kritik safhasında İngiliz ordusuna hucum eden Osmancık Taburu, İngilizlerin paniğe kapılarak geri cekilmelerini sağladı. Ama bu muvaffakiyet Osmancık Taburu ’na pahalıya mal oldu. Zira taburun sadece komutanı değil her şeyi olan Yuzbaşı Cemil Bey, taburunun başında hucuma kalkarken bir şarapnel parcasının isabet etmesiyle oracıkta şehit oldu. Onun yerine gecen Doktor Yuzbaşı Sefer Bey de bir kurşunla ağır yaralandı ve sonrasında da şehit duştu.
ROTA ZAFERİ Muharebeyi yakından takip eden ve her yere yetişmeye calışan Suleyman Askeri Bey ise cepheye cok yaklaştığı bir sırada iki bacağını birden delip gecen bir kurşunla yaralandı.
Rota Muharebesi kazanıldı ancak Osmancık Taburu bu galibiyetin sevincini yaşayamadı. Zira cok sevdikleri, kalpten bağlandıkları tabur komutanı Cemil Bey ve Doktor Yuzbaşı Sefer Bey ’in şehit duşmesi, Teşkilat-ı Mahsusa Başkanı ve Irak Ordusu Komutanı Suleyman Askeri ’nin yaralanması taburdaki herkesi uzdu.
Osmancık Taburu Rota Muharebesi ’nden sonraki gunlerde, yerinde hic durmamış, surekli olarak İngilizlerin bulunduğu bolgelere baskınlar duzenleyerek hırpalamış, İran sınırları icinde bulunan Ahvaz ’daki İngilizlerin petrol tesislerine sabotajlar duzenledi.
[caption id="attachment_131360" align="alignnone" width="650"] Osmancık Taburu birlikleri (!)[/caption]
ŞUAYYİBE MUHAREBESİ Suleyman Askeri Bey, yaralanmış olmasına rağmen komutayı bırakmamış, Bağdat ’ta tedavi gordukten sonra bacaklarındaki yaralar tam manasıyla iyileşmemişken nisan ayında İngiliz ordusuna karşı yeni bir taarruzun planlarını yaptı.
Irak Cephesi ’ndeki Turk ordusunun 8 bin civarındaki yetersiz kuvvetine rağmen bolgedeki Arap aşiretlerden topladığı yaklaşık 20 bin kişilik kuvvete guvenerek İngilizleri mağlup edip Irak ’tan tamamıyla atmayı hedefliyordu. Irak Cephesi ’nde onemli muharebelerden biri olan Şuayyibe Muharebesi 12-14 Nisan tarihleri arasında Basra yakınlarındaki hurmalık ve bataklık bir arazide gercekleşti. Başta İngilizlere ustunluk kuran Turk ordusu 14 Nisan gunu takviye kuvvet alan ve bilhassa topcu ateşi ustunluğunu iyi kullanan İngilizler karşısında aşiretlerden toplanan birlikler bozularak geri cekildi. Az sayıdaki nizami ordu birlikleri ustun İngiliz kuvvetlerine karşı duramayarak ricat etti.
OSMANCIK TABURU ’NUN SON VAZİFESİ Osmancık Taburu, Şuayyibe Muharebesi ’ne katılmıştı. İngilizlere karşı amansız bir mucadele sergileyen tabur, ordunun genel olarak bozulup geri cekilmesine kadar karşılarındaki İngiliz kuvvetlerine kok sokturdu, bu uğurda kendini feda etti. Şuayyibe Muharebesi sonunda Osmancık Taburu 255 şehit 275 yaralı vererek neredeyse mevcudunun tamamını kaybetti. Bu muharebeden sonra efradı kalmayan tabur lağvedildi. Osmancık Taburu, fedailik vazifesini tam manasıyla yerine getirerek Irak Cephesi ’ndeki vazifesi son buldu.


İslam ve İhsan