SÂlihlerle beraberlikten maksat; kalbî bir beraberliktir. Zira fiilî beraberlik, her zaman mumkun olmayabilir. Yahut fiilî beraberlik olsa bile kalbî beraberlik olmadığında, yine bir fayda hÂsıl olmaz.B­ye­zîd-i Bis­t­mî Hazretleri bir­ gun, gonlun­de boy­le bir hu­zur­suz­luk his­set­ti. Bir tur­lu ken­di­si­ni o hÂl­den kur­ta­ra­ma­dı. Mec­li­sin­de­ki­le­ re:

“–He­le bir ba­kın, ara­mız­da ya­ban­cı bi­ri mi var?” de­di.

Araş­tır­dı­lar, kim­se­yi bu­la­ma­dı­lar. Fa­kat BÂyezîd-i BistÂmî ısrar et­ti:

“–He­le iyi araş­tı­rın. As­la­rın ol­du­ğu ye­re de ba­kın.” de­di.

Tek­rar araş­tır­dı­lar ve g­fil bi­ri­nin as­sı­nı bul­du­lar. O as­yı dı­şa­rı cı­kar­dı­lar. BÂye­zîd-i Bis­t­mî ’nin go­nul hu­zû­ru da ye­ri­ne gel­di. Bu hÂl, eş­y­ya bi­le si­r­yet eden mÂnevî keyfiyetin acık bir te­z­hu­ru­dur. Duşunmek gerekir ki fÂsık ve zÂlimlerin eşyÂlarından bile gonul darlığı ve kasvet Ârız olursa, onlarla ihtilÂttan ne kadar ciddî bir sûrette sakınmak gerekir!

H­sı­lı; nasıl ki g­fil­ler­den men­fî te­sir­ler zu­hûr edip kal­bi da­ral­tı­yor­sa, s­lih­ler­den de mus­bet ve fe­yiz­li te­sir­ler h­sıl olup gon­lu fe­rah­lat­ır. Hakîkaten sÂlih­lerle kurulan kal­bî irtibÂtın be­re­ke­tiy­le ni­ce m­ne­vî ka­zanc­la­ra n­il oluna­bi­lir. Fakat sÂlihlerle beraberlikten maksat; kalbî bir beraberliktir. Zira fiilî beraberlik, her zaman mumkun olmayabilir. Yahut fiilî beraberlik olsa bile kalbî beraberlik olmadığında, yine bir fayda hÂsıl olmaz. Bu sebeple sÂlihlerle beraberlikten kasıt; gonul beraberliğidir, yani hayat ve hÂdiseler karşısında sÂlih ve sÂdıklar gibi hissedip davranabilmektir. Boyle bir beraberlik hÂli varsa zÂhirî beraberliklerin de faydası vardır. Yine boyle bir beraberlik hÂli varsa zÂhirî ayrılıkların ziyÂnı yoktur.

Ote yandan, sÂlihlerle beraberlikten umulan gonul feyzini temin edebilmenin bÂzı guzel usûlleri vardır ki, bunlardan biri de “teberruk”tur.

Kaynak: Osman Nûri Topbaş, Hak Dostlarının Ornek AhlÂkından 2, Erkam Yayınları, 2012
İslam ve İhsan