Osmanlı Devleti'nin en uzak toprağı olan Fizan'ın guneyinde yer alan Nijer'de Osmanlı kulturunun izlerine hÂl rastlanabiliyor.








Osmanlı Devleti'nin en uzak toprağı olan Fizan'ın guneyinde yer alan Nijer'de Osmanlı kulturunun izlerine hÂl rastlanabiliyor. Yıldırım Bayezid ’in soyundan geldiği kabul edilen Sultan İbrahim tarafından yonetilen Agadez ’in İstanbulewa kentinde Osmanlı sancağı dalgalanıyor.

YILDIRIM BAYEZİD'İN NİJERLİ TORUNLARI

Osmanlı'nın Afrika kıtasında ulaştığı en uzak nokta olan Fizan'ın guney kesiminde bulunan Agadez Sultanlığı, Osmanlı kulturunu yaşatıyor. Agadez'e bağlı İstanbulewa şehrinde halen Osmanlı sancağı dalgalanırken, bolge sultanlık sistemi ile yonetiliyor. Bolgede hÂkim olan genel kanıya gore, Agadez'i yoneten Sultan İbrahim Umaru Yıldırım Bayezid Han'ın soyundan geliyor.

Konuyla ilgili araştırmalar iki yıl once Niamey'a atanan Buyukelci Hasan Ulusoy'un calışmaları ile hız kazandı. 6 yuz yıllık hikÂyeyi arşivlerden araştıran Ulusoy'a gore, araştırmalar iki ulke munasebetleri acısından onem taşıyor.

Buyukelci Hasan Ulusoy şunları soyluyor: "Osmanlı 1500'lerde once Kuzey Afrika olmak uzere yavaş yavaş sahra altı Afrika'ya geliyor. Ancak bunun oncesinde Nijer'de Osmanlı padişahının izini bulduk. Bu da kuzeyde bulunan Agadez Bolgesi'ndeki kavimlerin coğu Tuareg olmak uzere, kavimlerin daha 1400'un başında 4-5 kabilenin Osmanlı padişahının huzuruna cıkıp, kendilerini yonetecek bir şef istemeleriyle başlıyor."

Yerel ve ardından sozlu kaynaklardan bu bilgileri tespit eden Ulusoy, daha sonra ikincil kaynaklardan da benzer bilgilere rastlamış. Emekli Buyukelci Numan Hazar'ın kaleme aldığı bir kitapta da Fransız kaynaklarına atfen bu konuya değinildiğini goren Ulusoy, "1400'un başında bir heyet Osmanlı sultanına cıkarak, kendilerini yonetmesi icin bir şef gondermesini istiyorlar. Ben o sultanın Yıldırım Bayezid olduğu cıkarımında bulundum. Fakat bunu incelemek lazım.

Rivayete gore, bir Afrikalı cariyesinden olma oğlunu bu bolgeye yolluyor. Gonderilen zatın adı da Yunus. Yunus Sultan buraya geliyor ve bugun Agadez Sultanlığı denen ilk sultanlığı kuruyor."

AFRİKA'NIN İSTANBULLULARI

Bolgede bugun de surdurulen Agadez Sultanlığı soyundan gelenlere yerel dilde “İstanbul'dan gelen" manasında 'İstanbulewa' deniyor. Bu bolge tarih boyunca hem kulturel hem de siyasi anlamda bolgenin ayrıcalıklı gruplarından biri olmayı surduruyor.

Buyukelci Hasan Ulusoy son olarak şu bilgileri verdi: "Bugun Agadez'de her Cuma namazında hutbede Osmanlı padişahlarının isimleri yadedilir. Trablus Savaşı'nda terketmek zorunda kaldığımız Osmanlı kalelerimiz var Agadez'de. Nijer'in kuzeyi, Osmanlı Turkleri'yle, biz Turklerle kardeş esasen. Ortak bir aidiyet var ve bizim bunu yaşatmamız lazım. Bu aidiyet guclendirilmeli. Boyle bir aidiyetin bulunduğu yere gelmekle kendimi şanslı addediyorum. Cabalarımızla bu aidiyetin ve ortak noktalarımızın daha da artması icin gayret edeceğiz."

Kaynak: Dunya Bizim



İslam ve İhsan