İbrÂhîm -aleyhisselÂm- ’ın Hacer vÂlidemizle evliliğinin ardından imtihanlara dûcÂr oldu…
İbrÂhîm -aleyhisselÂm- ’ın SÂre vÂlidemizden cocuğu olmadı. Yaşları da hayli ilerliyordu. SÂre vÂlidemiz, cÂriyesi olan Hacer ’i ÂzÂd edip İbrÂhîm -aleyhisselÂm- ’la evlendirdi. Bu izdivacdan Hazret-i İsmÂîl dunyÂya geldi. Ve Muhammedî nûr İsmÂîl -aleyhisselÂm- ’a intikÂl etti. SÂre vÂlidemiz ise, bu nûrun kendisinden intikÂl edeceğini duşunmekteydi. Buna cok uzuldu.

İbrÂhîm -aleyhisselÂm- ’a Hacer vÂli­demizi başka bir beldeye goturmesini soyledi. İbrÂhîm -aleyhisselÂm- da AllÂh ’ın emri ile Hacer vÂlidemizi ve oğlu Hazret-i İsmÂîl ’i ıssız bir belde olan Mekke ’ye goturdu. CebrÂîl -aleyhisselÂm- ona rehberlik yapıyordu. Mekke ’nin bulunduğu yere geldiklerinde:

“–Ey İbrÂhîm Âileni buraya iskÂn et!” dedi.

Hazret-i İbrÂhîm:

“–Burası ne ziraate ne de hayvancılığa elverişlidir.” deyince CebrÂîl -aleyhisselÂm-:

“–Evet oyledir fakat burada senin oğlunun neslinden Ummî Peygamber cıkacak ve «el-kelimetu ’l-ulyÂ: en yuce soz olan tevhîd» onunla tamamlanacaktır.” buyurdu. (İbn-i Sa ’d, I, 164)

Bu hususta İmÂm BuhÂrî Hazretleri ’nin İbn-i AbbÂs -radıyallÂhu anh- ’dan rivÂyeti şoyledir:

“İbrÂhîm -aleyhisselÂm-, Hacer vÂlidemizi ve henuz onun emzirmekte olduğu İsmÂîl -aleyhisselÂm- ’ı Mekke ’ye goturdu. İleride fışkıracak olan «zemzem» kuyu­sunun yanında bir ağacın altına bıraktı. Yanlarına ici hurma dolu bir sepet ve ici su dolu bir testi koydu. Sonra geriye dondu. Hacer vÂlidemiz arkasından seslendi:

«–Bizi buraya bırakmanı AllÂh mı emretti?»

İbrÂhîm -aleyhisselÂm-:

«–Evet!» diye cevap verdi.

Hacer vÂlidemiz buyuk bir tevekkul ve teslîmiyetle:

«–Oyleyse Rabbim bizi korur! ZÂyî etmez!» dedi. İsmÂîl -aleyhisselÂm- ’ın yanına dondu.

DUNYA NİMETLERİNE ULAŞMAK DİNDARLIĞA BAĞLI MI?


Hacer vÂlidemiz ve İsmÂîl -aleyhisselÂm- gozden kaybolunca İbrÂhîm -aleyhisselÂm- ellerini actı ve şoylece Rabbine yalvardı:

«Ey Rabbimiz! Namazı dosdoğru kılmaları icin ben, neslimden bir kısmını Sen ’in Beyt-i Harem ’inin (KÂbe ’nin) yanında ziraat yapılmayan bir v­diye yerleştirdim. Artık Sen de insanlardan bir kısmının gonullerini onlara meylettir ve meyvelerden bunlara rızık ver! Umulur ki, bu nîmetlere şukrederler.» (İbrÂhîm, 37)” (Buharî, EnbiyÂ, 9)

“«Ey Rabbim! Burayı emin bir şehir yap! Halkından AllÂh ’a ve Âhiret gunune inananları ceşitli meyvelerle rızıklandır!» (İbrÂhîm ’in duÂsını kabûl eden) AllÂh bu­yurdu ki: «İnkÂr edene gelince, onu (dunya nîmetlerinden) az bir sure faydalandırır, sonra da onu cehennem azÂbına suruklerim. Varılacak ne kotu bir yerdir orası!»” (el-Bakara, 126)

AllÂh, inkÂr edenleri de dunyÂda rızıklandırmakta, duny nîmetlerinden dile­dikleri gibi istifÂde etmelerine imkÂn vermektedir. Şu hÂlde duny nîmetine nÂiliyet, dindarlığa bağlı değildir. O, mu ’mine de kÂfire de verilir. Duny nîmetleri, birer imtihan vesîlesidir. Hayırlı olup olmadıkları, neticesine bağlıdır. Servet ve iktidar, eğer kulluğa vesîle olmuş ise, o zaman bu, iki cihÂn saÂdetidir. Fakat azgınlık ve sapıklığa sebep olmuş ise, ebedî hayÂtı mahvetmiş, saÂdet ye­rine felÂket getirmiş olur.

AllÂh -celle celÂluhû- İbrÂhîm -aleyhisselÂm- ’ın yapmış olduğu duÂyı kabûl etti. Bu du vesîlesiyledir ki, hac ve umre yapan mu ’minlerin gonulleri bu beldeye karşı muhabbetle dolmakta ve rûhlar da, huzûr ve sukûna kavuşmaktadır. Bu belde-i tay­yibe, bereket olarak da hurmanın ve diğer meyvelerin ceşitleri ile dolup taşmaktadır.

SAFÂ VE MERVE ARASINDA YEDİ DEFA KOŞTU

Ayrıca İbrÂhîm -aleyhisselÂm- ’ın bu niyÂzı, oradan “zemzem” suyunun cık­masına da vesîle olmuştur:

İbrÂhîm -aleyhisselÂm- ’ın getirdiği bir testi su bitmişti. Hacer vÂlidemiz Saf ve Merve tepeleri uzerinde yedi sefer koştu. Bu iki tepe arası dortyuz metre kadar­dır. Hacer vÂlidemiz bir taraftan koşuyor, bir taraftan da Hazret-i İsmÂîl ’e bakı­yordu. Orada değil bir insan, ucan bir kuş dahî yoktu. Hicbir yerde hayat belirtisi gozukmuyordu. Hacer vÂlidemiz, Merve tepesi uzerinde iken:

“–Sus ve iyice dinle!” diye bir ses işitti. Bu CebrÂîl ’in sesi idi. Hacer vÂlidemiz hemen sesin geldiği tarafa dondu. CebrÂîl -aleyhisselÂm- devamla:

“–Siz herşeye kÂdir olana emÂnetsiniz! Sakın mahvoluruz diye korkma! İşte şurası BeytullÂh ’ın yeri. O beyti şu cocukla babası yapacaklardır. AllÂh -celle cel­luhû- bu beytin sÂhibini zÂyî etmez!” dedi.

Hacer vÂlidemiz bu hitÂb uzerine oğlu İsmÂîl ’in yanına gitti. Gordu ki, İsmÂîl -aleyhisselÂm- ’ın ayağının dibinden su fışkırıyordu. Buyuk bir sevinc icerisinde Rabbine şukretti. Bitecek korkusu ile kumdan bir havuz yaptı. Suya da “Dur, dur!” mÂnÂsına gelen “Zem, zem!” dedi.

EĞER ZEMZEMİN ETRAFINI CEVİRMESEYDİ

RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- şoyle buyurmuştur:

“AllÂh, İsmÂîl ’in annesi Hacer ’e rahmet eylesin! Eğer o zemzemi kendi hÂline bırakıp suyun etrafını cevirmeseydi muhakkak ki zemzem, devamlı akan bir kaynak olurdu.” (BuhÂrî, EnbiyÂ, 9)

Bir tevekkul ve teslîmiyetin semeresi olarak fışkıran bu su, kıyÂmete kadar ummete şif olarak devÂm edecektir.

Boylece İbrÂhîm -aleyhisselÂm- ve Hacer vÂlidemiz, teslîmiyetlerinin netîce­sinde buyuk bir bereket elde etmiş oldular. Ayrıca bu bereketin diğer bir tezÂhuru de, Hacer vÂlidemizin “Saf ile Merve” arasında yapmış olduğu “sa ’y”in kıyÂmete kadar yapılacak butun hac ve umre ibÂdetlerinde bir rukun olarak devÂm etmesidir.

Ana-oğul, kurak ve ıssız olan bu beldede hayatlarına devÂm ediyorlardı. Oradan gecen Curhum kabîlesi, bir kuşun surekli bir yere doğru indiğini ve sonra tekrar havalandığını gordu. Bunun bir hayat emÂresi olabileceğini duşunerek oraya iki kişi gonderdiler. Gelenler zemzem suyunu gorunce, Hacer vÂlidemizden:

“–Buraya yerleşebilir miyiz?” diye izin istediler.

Hacer vÂlidemiz, “suya mulkiyet iddi etmemek” şartı ile izin verdi. Boylece Mekke ’ye ilk yerleşen kabîle, Curhumîler oldu.

Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Nebiler Silsilesi 1, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan