İsrailoğulları kimlerdir? Hz. Musa ’ya (a.s.) verilen iki vazife nedir? İsrÂiloğullarını helÂke surukleyen alışkanlık ve mÂnevî hastalıklar nelerdir? Hz. Yakub ’un (a.s.) on iki oğlu ve soyları.Kur ’Ân kıssaları, gecmiş kavimlerin sosyal hayatları ve alışkanlıkları hakkında bilgiler vererek insanlara yol gosterir ve îkazlarda bulunur. Her topluma bir peygamber gonderilmesi, halkın peygamberlerine karşı tutum ve davranışları, itaat ve isyanları anlatılarak:
“…Ey akıl sahipleri, (duşunun) ibret alın!” (el-Haşr, 2) tembihleri yapılır.
İsrÂiloğulları ’nın duşunce, inanc ve alışkanlıkları ve onlarla yapılan mucÂdele de bu kıssalar icinde en sık ve tafsilÂtlı zikredilenidir. Nitekim, nubuvvetin başlangıc yıllarından itibaren nÂzil olan en uzun sûreler, İsrÂiloğullarını anlatan sûreler olmuştur. Mesel Mekke ’de inmiş TÂh sûresinin buyuk bir kısmı, İsrÂiloğulları ’nın yaşadıkları hakkındadır. A ’rÂf sûresinde İsrÂiloğulları ’nın Yahudileşme sureci, Bakara sûresinde yahudileşme tehlikesine karşı uyarılar, MÂide sûresinde yanlış alışkanlık ve tutumları anlatılır.
Bu kadar sık bir şekilde İsrÂiloğulları ’ndan bahsedilmesi sebepsiz değildir. Her ne kadar Medîne ’de Muslumanlar ve yahudiler aynı şehirde yaşamak zorunda kalsalar ve onların inanc, davranış ve muhalefetlerinden cok yoğun bir şekilde zarar gorseler de Kur ’Ân kıyamete kadar devam edecek ilÂhî bir kelÂmdır. O, sadece vahyin indiği esnada ve toplumda olup biten hÂdiseleri bildirmez. Aksine o, bu hÂdiseler icinde bir eleme yaparak, kıyamete kadar butun insanlığın dikkat edeceği temel ve umûmî esaslar vaz ’ eder. Bu sebeple İsrÂiloğulları hakkında verilen bilgi ve anlatılan hÂdiseler, sadece tarihî mÂlûmat vermek icin değil, aksine “Ey mu ’minler!.. Onlar AllÂh ’ın verdiği nimetleri carcur etti, hakkını veremedi. Onların yolunu izleyip siz de onlar gibi olmayın!” demek icindir.
Peygamber Efendimiz de ummetinin Ehl-i KitÂb ’a ve muşriklere benzemesini yasaklamış; inanc, ibadet, gunluk hayat ve hatt sıradan gibi gorunen kılık-kıyafette bile onlara muhalefeti emretmiştir. Nitekim bir hadîs-i şerîfte:
“Yahudi ve Hristiyanlar saclarını boyamıyorlar. Siz onlara muhalefet ederek aksini yapın ve saclarınızı boyayın.” buyurmuştur. (BuhÂrî, LibÂs, 67)
İSRÂİLOĞULLARI KİMDİR? İsrÂiloğulları, Hazret-i YÂkub ’un (a.s.) on iki oğlundan gelen nesillerin hepsine verilen ortak addır. Hazret-i YÂkub ’un (a.s.) babası İshak, onun babası da Hazret-i İbrahim ’dir. Hazret-i İbrahim (a.s.) Hazret-i Mûs ’dan (a.s.) 1000 yıl once, yaklaşık M.O. 2200 yıllarında Filistin ’e yerleşmiştir.
İsrÂiloğulları, Filistin ’de cıkan kıtlık sebebiyle 70 kişilik bir kafileyle; kardeşleri tarafından kuyuya atılıp daha sonra ilÂhî bir takdirle Mısır ’a iktidar olan Yûsuf -aleyhisselÂm- ’ın yanına, Mısır ’a goc etmişlerdi. Tarihte İsrÂiloğulları olarak anılacak Hazret-i YÂkub ’un oğulları, olum doşeğinde bulunan babalarına verdikleri soz uzerine, tek olan AllÂh ’a îman ediyor, ataları Hazret-i İbrahim ’in inancını surduruyorlardı. Hatt Mısır ’da 4-5 yuzyıl kadar bu tevhid inancını muhafaza etmişler, Mısır ’ın inkÂrcı yonetimine karşı inanclarını korumada direnmişlerdi.
Ama uzun asırlar boyunca Mısır ’daki halkla icice yaşamaları, onların inanc, kultur ve ahlÂklarının tesiri altında kalmaya sebep olmuş, bir taraftan da ilÂhlık iddiasına varacak derecede yoldan cıkan Mısır hukumdarları (Firavunlar), onları koleleştirmekle kalmamış, bugunku mÂnÂsıyla keyfî sebeplerle yeni doğmuş erkek cocuklarını oldurmeye başlamışlardı.
HZ. MUSA ’YA (A.S.) VERİLEN 2 VAZİFE CenÂb-ı Hak, Hazret-i Mûs ’yı (a.s.) boyle bir devirde nubuvvetle vazifelendirdi. Ona iki vazife verdi:
Muslumanlara zulmeden azgın Mısır Firavun ’unu hak dîne dÂvet etmek, Tevhid ehli İsrÂiloğulları ’nı, putperest Firavun ’un zulmunden kurtarmak ve korumak. Allah TeÂlÂ, İsrÂiloğulları ’nı, Mısır yonetiminin ezici baskısından kurtarmak icin Hazret-i Mûs ’ya hicret emri vermişti. Bu, Kur ’Ân-ı Kerîm ’de şoyle bildirilir:
“Biz Mûs ’ya; «Kullarımı geceleyin yola cıkar, şuphesiz Firavun ve ordusu tarafından takip edileceksiniz.» diye bildirdik.” (eş-ŞuarÂ, 52)
“Mûs ve beraberindeki herkesi kurtardık, otekileri ise sulara gomduk.” (eş-ŞuarÂ, 65-66)
Boylece asırlar suren buyuk bir baskı ve esaretten kurtulan İsrÂiloğulları, Hazret-i Mûs ile sağ-sÂlim Mısır ’dan cıktıktan sonra, Allah TeÂlÂ, onları eski yurtları olan Filistin ’e yonlendirdi. Bu topraklarda yerleşmiş bulunan putperest kavimlerle savaşarak topraklarını yeniden fethetmelerini emretti. LÂkin İsrÂiloğulları, onlarla savaşmaktan korkarak bu emri tutmadılar. Bu sebeple Allah onları cole mahkûm etmiş; 40 yıllık zorlu bir terbiye surecinde col şartlarında yaşamışlardı. Bu donemde Hazret-i Mûs kendilerine şeriat prensiplerini oğretmiş, bizzat tatbik etmiş, girdikleri toplumda asimile olmamaları icin şahsiyet eğitimi vermişti.
Yaşadıkları zor şartları kolaylaştırmak icin AllÂh ’a sık sık du etmiş; colde susuzluktan kavrulmuşken uzerlerine billur sular indirilmiş, bulutlardan golgelikler yapılmış, hic zahmetsiz elde edecekleri ceşit ceşit yiyeceklere kavuşmuşlardı. Ama İsrÂiloğulları, her seferinde verilen nîmetlere nankorluk ederek daha fazlasını istedikleri icin nihayetinde ellerindeki yiyecekleri alınıp yoksulluk ve kıtlık ile cezalandırılmışlardı.
Bu durum Kur ’Ân-ı Kerîm ’de şoyle bildirilir:
“Hani siz, «Ey MûsÂ! Biz bir tek yiyecekle dayanamayacağız. Bizim icin Rabbine du et de bize toprağın mahsullerinden, sebzelerinden, kabakgillerinden, sarımsağından, mercimeğinden, soğanından bitirsin.» demiştiniz. Mûs ise «Daha iyiyi, daha kotu ile değiştirmek mi istiyorsunuz? Şehre inin, istedikleriniz orada var.» dedi. Zillete, fakr u zarûrete mahkûm oldular. AllÂh ’ın gazabına uğradılar...” (el-Bakara, 61)
İSRÂİLOĞULLARINI HELÂKE SURUKLEYEN ALIŞKANLIK VE MÂNEVÎ HASTALIKLAR 1. Peygamberleri Yalanlamak, İnkÂr Etmek, Îmanda Pazarlık Etmek
Tevhid dîninden gelen İsrÂiloğulları, peygamberleri ve onların getirdiklerini yalanlamak, isyan etmek, bozgunculuk yapmak, zulmetmek, kendilerine verilenler dolayısıyla şımarıklık ve nankorluk etmek, aşırılıklarda bulunmak, musriflik etmek, hile ve tuzak kurmak gibi suflî ozelliklerin hepsine sahiptiler. Defalarca uyarılıp fırsat verildiği hÂlde, îmanlarında pazarlık teklif etmişler ve buyuk bir azapla cezalandırılmışlardır. Bu husus, Kur ’Ân-ı Kerîm ’de şoyle bildirilir:
“Andolsun Biz, İsrÂiloğulları ’ndan soz aldık ve onlara peygamberler gonderdik. Fakat ne zaman onlara bir peygamber nefislerinin hoşlanmadığı bir şey getirmişse, bunlardan bir kısmını yalanlamışlar, bir kısmını da oldurmuşlerdir.” (el-MÂide, 70)
“Hani siz, «Ey MûsÂ! Biz AllÂh ’ı acıktan gormedikce sana asl inanmayız.» demiştiniz. Bunun uzerine siz bakıp dururken sizi yıldırım carpmıştı.” (el-Bakara, 55)
“Mûs ’nın kavmi, O ’nun Tûr ’a gitmesinin ardından ziynet eşyalarından elleriyle, boğurmesi olan bir buzağı heykeli yaparak ilÂh edindiler. Onun kendileriyle konuşmadığını ve onlara hicbir yol gostermediğini gormediler mi? Boyle iken onu ilÂh edindiler de zÂlim kimseler oldular.” (el-A ’rÂf, 148)
2. Tahrif Etmek
İsrÂiloğulları, kendilerine indirilen kitabı, hev ve heveslerine uygun olacak şekilde kelimelerle oynayarak tahrif etmişler/değiştirmişler/bozmuşlardır.
Colde kırk yıllık zor bir hayatın ardından, AllÂh ’a Âsî olmayacaklarına ve tevbe edeceklerine dair soz alınıp colden şehre inmeleri icin izin verilmiş ve:
“Affet, affet!” mÂnÂsında “hıttatun hıttatun” diyerek kapıdan girmeleri istenmişti. Ama İsrÂiloğulları, bunda harf değişikliği yaparak, “Buğday ver, buğday ver!” mÂnÂsında “hıntatun hıntatun” dediler ve şehrin kapısından girmeleri gerekirken buradan değil, ekili tarla ve bahcelerin bulunduğu arka taraftan ve yağmalayarak girdiler. Kur ’Ân-ı Kerîm ’de bu hÂdise şoyle bildirilir:
“Hatırlayın, size; şu şehre (Kudus ve bereketli Filistin ulkesine) girin ve orada istediğiniz yerde (yerleşip ziraat, hayvancılık ve ticaretle kazandıklarınızı) bol bol yiyin. Buna karşılık sadece; secde ederek kapısından girerken, «Dileğimiz bağışlanmadır.» deyin ki, Biz de hatalarınızı bağışlayalım. Ustelik iyilik yapanların ecirlerini daha da artıracağız, demiştik. Derken zulmedenler, kendilerine oğutlenip soylenen sozu bir başkasıyla değiştirdiler. Nefislerine uydular. Biz de o zÂlimlerin yaptıkları bozgunculuğa karşılık uzerlerine gokten acı bir azap indirdik.” (el-Bakara, 58-59)
Bu tahrif meselesi, sadece bir kere olup bitmiş bir hÂdise değildir. Onlar işlerine gelmeyen her turlu hakikati, ters yuz etmeye meyillidirler. Bu sebeple:
“(Ey İsrÂiloğulları), yalan yanlış bilgilerle hak ve hakîkati carpıtmayın. Bildiğiniz hÂlde gerceği ortbas etmeye calışmayın...” (el-Bakara, 42) şeklinde pek cok kez uyarılmışlardır.
3. Taklit Etmek
Taklit, Arapca ’da yular ve gerdanlık mÂnÂsına gelir. Farkında olarak veya olmadan taklit etmek mumkundur. Duşunmeden yapılan taklit, adamın boynuna gecirilmiş yular gibidir. Onu insan olmaktan cıkarır. İradesini, aklını-fikrini, duygu ve duşuncesini iptal eder. Kişiliksizleştirir, şahsiyetini yok eder.
Şuurlu, ne yaptığını bilerek yapılan ve guzeli ornek almak kabîlinden taklit ise iyiyi kotuden ayıracak bir temyiz kÂbiliyetine sahip olmaktır. Tahkik ederek, duşunerek, hak ve hakikate uygunluğu olculerek yapılan taklitler, bazen bir gerdanlık gibi kıymetli de olabilir.
İsrÂiloğulları, ilk insan Hazret-i Âdem ile başlayıp Hazret-i İbrahim -aleyhisselÂm- ile devam edegelen tevhid dînine bağlı kalmayarak karşılarına cıkan her toplumun inanc ve kulturunu taklit etmişlerdir. Topraklarını işgal eden Mezopotamya krallığının somurgesi olarak asimile olmuşlar, daha sonra Helen ve Yunan kulturunun inanclarını taklit edip putperestliğe yonelmişlerdir.
Firavun ve ordusunun ezici baskısından kurtulduktan sonra, colde rastladıkları bir beldenin halkını heykele taparken gorunce, peygamberlerinden kendilerine bir heykel yapmasını ve ona -tıpkı bu kavimde gordukleri gibi- tapınmayı istemişlerdi. Kur ’Ân-ı Kerîm ’de bu hÂdise şoyle haber verilir:
“İsrÂiloğulları ’nı denizden gecirdik. Derken kendilerine mahsus birtakım putlara tapan bir kavimle karşılaştılar. Bunun uzerine, «Ey MûsÂ! Onlara ait tanrılar gibi, sen de bizim icin bir tanrı yap!» dediler. Mûs dedi ki: «Gercekten siz cahil bir toplumsunuz. Şuphesiz bunların din diye icinde bulundukları şey yok olmaya mahkûmdur. Yapmakta olduklarının hepsi bÂtıldır. Sizi Âlemlere ustun kılmış iken Allah ’tan başka ilÂh mı araştırayım size? Hani sizi Firavun Âilesinden kurtarmıştık. Onlar size en kotu işkenceyi uyguluyorlardı. Oğullarınızı olduruyor, kadınlarınızı sağ bırakıyorlardı…»” (el-A‘rÂf, 138-141)
4. Zulmun Yaygınlaşması
Zulum kelimesi, sozlukte bir şeyi asıl yerinin dışına koymak, adÂlete uymamak, maksadından sapmak, hak edene hakkını vermemek, hakikati ortmek, kapamak mÂnÂlarına gelir. AllÂh ’a ortak koşmak, O ’na isyan etmek de AllÂh ’a karşı işlenmiş buyuk bir zulumdur.
Kur ’Ân-ı Kerîm ’de şoyle buyrulur:
“De ki: «Ey halkım, gucunuz yettiğince yapacağınızı yapın, ben de yapacağımı yapıyorum. Yakınlarda geleceğin kimin olduğunu anlayacaksınız. Muhakkak ki, zulmedenler asl iflah olmazlar.»” (el-En ’Âm, 135)
“…Ey insanlar, taşkınlığınız kendi aleyhinizedir. Sadece fÂnî dunyanın zevklerini gozetiyorsunuz. Sonra Bize donersiniz, Biz de size butun yaptıklarınızı haber veririz.” (Yûnus, 23)
Unutmayalım ki, zÂlim kimselere karşı elle-dille-gonulle mucÂdele etmemek, onlarla oturup kalkmak, onları takdir etmek, yaptıkları şeyi hoş gormek ve tasdik etmek de yapılan zulme ortak olmaktır.
5. Dunyevîleşme Hırsına Kapılmak, HilekÂr Davranmak
Sahip olma duygusunun tutkuya donuşmesine “hırs” denir. İnsanoğlunun fıtrî duygusundan olan bu ozelliği, terbiye edilmediği zaman gozunu, gonlunu ve zihnini esir eder, futursuzca biriktirir, daha fazlasını toplamak icin her turlu hileye başvurur.
İsrÂiloğulları, Firavun ’un esaretinde kişiliksiz bir karaktere burunmuş, ağır zulumler altında ezilirken bu baskıdan kurtulur kurtulmaz birbirlerini ciğnercesine, sahip olma, biriktirme ve guclenme yarışına girmişlerdi. Peygamberlerinin uyarısı uzerine pişman olmuşlar, Allah ’tan kendilerine sırf ibadete ayıracakları bir gun tahsis etmesini istemişler; Allah da onların dunyevîleşen hayatlarını değiştirmek icin cumartesi yasağını koymuştu.
Ama onlar bir gune dahî dayanamamış, bu yasağı da delmişler; hile yapıp Cuma akşamından ağlarını denize germiş, yasak bitiminde toplayarak sozde calışma yasağına uyduklarını iddia etmişlerdir. Kur ’Ân-ı Kerîm şoyle buyurmaktadır:
“Onlara deniz kıyısında bulunan şehir halkının durumunu sor. Onlar, cumartesi tatil yaptıkları gun avlayacakları balıklar suruler hÂlinde suyun yuzune cıkarak onlara doğru gelirken tatil yapmadıkları gunde ortalığa cıkmıyorlar diye cumartesi yasaklarını ciğniyorlardı...” (el-A ’rÂf, 163)
“İcinizden cumartesi gunu hakkındaki hukmu ciğneyenleri elbette bilirsiniz. Bu yuzden onlara; «Aşağılık maymunlar olun!» demiştik.” (el-Bakara, 65)
6. Nîmet Azgınlığında, Nankorlukte Bulunmak
İsrÂiloğulları, Hazret-i İbrahim soyundan gelip Allah TeÂl ’nın sayısız ihsan ve nîmetlerine rağmen azgınlıkta bulunmuş, nankorluk etmişlerdir. İsrÂiloğulları ’na kendiliğinden hic zahmetsiz elde edilen yiyecekler verilmiş, kudret helvası sunulmuş, avlanarak faydalanacakları lezzetli bıldırcın eti ikram edilmiş; butun bunlara şukredip tevÂzûda bulunmaları gerekirken, “Hani bunun soğanı-sarımsağı?” diye nankorluk etmişler; neticede ellerindeki nîmetlerden de mahrum kalarak miskin ve dilenci bir toplum hÂline donmuşlerdir.
Âyet-i kerîmede şoyle bildirilir:
“Hani siz demiştiniz ki: «Ey MûsÂ, biz bir ceşit yemeğe sabredemeyeceğiz, bizim icin Rabbine du et de, bize yerin bitirdiği sebzesinden, kabağından, sarımsağından, mercimeğinden, soğanından bitirsin.»…” (el-Bakara, 61)
7. Hedef Saptırmak, Alay Konusu Etmek
İsrÂiloğulları ’nın onemli bir ozelliği de verilen emirlerle alay etmek, cok soru sorarak hedef saptırmaktır. Peygamberleri ile aralarında gecen konuşmayı Kur ’Ân-ı Kerîm şoyle nakleder:
“Mûs toplumuna, «Allah size bir inek kesmenizi emrediyor.» demişti. «Bizimle dalga mı geciyorsun?» dediler. O da «CÂhillerden olmaktan AllÂh ’a sığınırım.» dedi. İsrÂiloğulları, «Rabbine du et, onun ne olduğunu bize acıklasın.» dediler. MûsÂ; «Allah şoyle buyuruyor: O ne yaşlı, ne duve… İkisinin arasında bir inek olacak. Haydi size emredileni yapın.»
«Bizim icin Rabbine du et de renginin nasıl olacağını bize acıklasın.» dediler. MûsÂ; «O buyuruyor: Rengi parlak sarı, bakanların icini acacak bir inek olacak.» dedi.
Yine «Bizim icin Rabbine du et de onun nasıl bir şey olduğunu bize iyice acıklasın; cunku bu sığır bize ayırt edilemez geldi. İnşÃ‚allah doğrusunu buluruz.» dediler. MûsÂ, «Rabbim şoyle buyuruyor…» dedi, «O henuz boyunduruk altına alınıp yer surmemiş, ekin sulamamış, serbest dolaşan, alacası bulunmayan bir inektir.»…” (el-Bakara, 67-71)
AllÂh ’ın, tapındıkları ozellikteki inek kesme emrini, ard arda sordukları sorularıyla hafife alıp alay etmişler, hedef saptırarak neredeyse kesmekten vazgecirmek istemişlerdi.
8. Emr-i bi ’l-MÂruf ve Nehy-i ani ’l-Munkeri Terk Etmek
Servet ve nankorluklerin artmasıyla, inkÂr ve ahlÂksızlığın alenî işlendiği, kotuluk ve zulmun yaygın olduğu toplumlar, insanlığa ve medeniyetlere buyuk belÂdır. Boyle bir toplumda, emr-i bi ’l-mÂruf nehy-i ani ’l-munker yapmak, başta Âlimler olmak uzere butun insanlara farz-ı ayndır. Butun peygamberler, boyle bir inkÂrla karşılaşmış, halktan pek azı onlara itaat edip kurtuluşa ermişti. Allah TeÂl şoyle buyurur:
“Sizden onceki nesillerden akıllı kimselerin, (insanları) yeryuzunde bozgunculuk yapmaktan men etmeleri gerekmez miydi? Fakat onlar arasından ancak kendilerini kurtardığımız pek az kişi boyle yaptı. Zulmedenler ise kendilerine verilen refahın peşine duşup şımardılar ve suc işleyen insanlar olup cıktılar.” (Hûd, 116)
Peygamber Efendimiz -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- şoyle buyurmuştur:
“Benî İsrÂil ’in ilk terk ettiği şey şuydu: Bir kimse diğeriyle bir araya gelir, biri diğerine derdi ki: «Ey falan, Allah ’tan kork ve boyle yapmayı bırak. Kuşkusuz bu sana helÂl değil!» Ertesi gun karşılaştıklarında onu yine aynı şeyi yaparken gorur. Bu durum o adamla yemesine-icmesine, onunla oturup kalkmasına engel olmaz. Adamın gunahta ısrar etmesine rağmen onunla dostluğunu surdurur. Allah da onların bazısıyla bazısının kalbini muhurler.
VallÂhi, ya iyiliği emreder, kotulukten sakındırırsınız; hakka aykırı davrananı hakka cevirir veya haktan ayrılmasına engel olursunuz ya da Allah sizin kalplerinizi yahudilerin kalplerine benzetir. Sonra onlara lÂnet ettiği gibi size de lÂnet eder.” (Ebû DÂvûd, MelÂhim, 17)
9. Ciddiyetsiz Tavırları
İsrÂiloğulları, saygın bir ummet olduğu ve isteklerine cevap verildiği hÂlde inancta, amelde, ahlÂkta ve itaatte ciddiyetsiz davranmış; ilÂhî emir ve nehiyleri, alay ve eğlence konusu edinmiştir. AllÂh ’ın İsrÂiloğulları ’na Mısır ’dan cıkışta vaad ettiği eski ulkeleri olan Kenan diyarına gelen kafileye, Hazret-i MûsÂ, AllÂh ’ın vaadinin gercekleşmesinin, oranın halkıyla savaşıp onları yenmeye bağlı olduğunu soylemişti. Fakat İsrÂiloğulları onceleri memleketlerine geri donup yerleşmek istedikleri hÂlde; şimdi savaşmaktansa Mısır ’a donup tekrar Firavun devletine kul-kole olmayı teklif etmişlerdi. Hazret-i MûsÂ, Rablerinden savaş emrini aldığını ifade ederek bu konuda direnince:
“Sen ve Rabbin gidip savaşın!” demeye bile cur ’et etmişlerdi.
Âyet-i kerîmede şoyle buyrulur:
“Ey kavmim! AllÂh ’ın size vaad ettiği mukaddes topraklara (Şam ve Filistin diyarına) girip yerleşin. Ama sakın (orada yaşayan kavimden korkarak) geri donmeyin. Aksi hÂlde husrana uğrayanlardan olursunuz. Dediler ki: «Ey MûsÂ! Orada zorba bir topluluk var. Onlar oradan cıkmadıkca biz oraya asl giremeyiz. Ama oradan cıkarlarsa, biz hemen gireriz. Korkanlar arasından AllÂh ’ın kendilerine lutufta bulunduğu iki cesur adam şoyle dedi: «Kapıdan uzerlerine hucum edin, oraya girdiğiniz an artık kesinlikle siz gÂlipsiniz. Eğer mu ’minler iseniz, ancak AllÂh ’a guvenin.» (İsrÂiloğulları), «Ey MûsÂ! Onlar orada bulundukları surece biz oraya asl girmeyeceğiz. Sen ve Rabbin gidin savaşın; biz burada oturacağız!» dediler.” (el-MÂide, 21-24)
10. İkiyuzlu Davranışları
İki yuzluluk, İsrÂiloğulları ’nda bir alışkanlık olmuştur. En kucuk bir zorluk ve sıkıntı Ânında, bu cirkin davranışı bir meziyet saymışlar; muhataplarını iki yuzlulukle kandırabildikleri olcude kendilerini uyanık, karşılarında bulunanları da aptal gormuşlerdir. Bu durum, Kur ’Ân-ı Kerîm ’de şoyle bildirilir:
“İnsanlardan kimileri de vardır ki, «AllÂh ’a ve Âhiret gunune îman ettik.» derler, oysa onlar îman etmemişlerdir. AllÂh ’ı ve mu ’minleri aldatmaya calışırlar, ne var ki yalnızca kendilerini aldatırlar da farkında değillerdir.” (el-Bakara, 8-9)
“Hatırlayın ki, Tûr Dağı ’nın altında sizden soz almış: «Size verdiklerimizi kuvvetlice tutun, soylenenleri anlayın!» demiştik. Onlar: «İşittik ve isyan ettik.» dediler. İnkÂrları sebebiyle kalplerine buzağı sevgisi dolduruldu. De ki: «Eğer inanıyorsanız, îmanınız size ne kotu şeyler emrediyor!»” (el-Bakara, 93)
11. Katı Kalpli ve Merhametsizdirler, Her Fırsatta İhanet Ederler
İsrÂiloğulları, Hazret-i YÂkub ’un soyundan gelip, butun isteklerine Allah TeÂl tarafından cevap verildiği icin kendilerinde buyuk bir ustunluk gormuş, cevresindeki herkesin kendilerine hizmet etmesini istemişlerdir. Ustunluk ve secilmişlik duşuncelerinden dolayı cevrelerine cok katı davranmış, nefislerine ve doğru inandıklarına karşı cıkan peygamber ve sÂlih insanları ise acımasızca şehîd etmişlerdir. Onların gozunde hayvan oldurulmesi ile insan oldurulmesi arasında fark yoktur. Kur ’Ân-ı Kerîm ’de şoyle bildirilir:
“Yahudiler ve Hristiyanlar, «Biz AllÂh ’ın oğulları ve sevgilileriyiz!» dediler…” (el-MÂide, 18)
Gunumuzde de İsrÂil ’in Filistin ’de işlediği acımasız zulumler, kendilerine bictikleri “seckin olma” vasfından kaynaklanmaktadır. O kadar ki, dunyada ne yaparlarsa yapsınlar, kendilerinin Âhirette de imtiyazlı olacaklarını ve AllÂh ’ın sevdiği ve nîmetlendirdiği kulları arasında bulunacaklarını duşunurler. Ama durum hic de oyle değildir:
“Verdikleri sozlerini bozmaları uzerine onları lÂnetledik. Kalplerini katılaştırdık. Onlar sozlerin yerlerini değiştirirler. Kendilerine belletilenin bir kısmını unuttular. İclerinden pek azından başkasının dÂim hÂinliklerini gorursun...” (el-MÂide, 13)
“(İsrÂiloğulları) «Sayılı birkac gun mustesnÂ, bize ateş dokunmayacaktır.» dediler. (Onlara) de ki: «Siz Allah katından bir soz mu aldınız -ki Allah sozunden caymaz- yoksa Allah hakkında bilmediğiniz şeyleri mi soyluyorsunuz? Hayır! Kim bir kotuluk eder de kotuluğu kendisini cepecevre kuşatırsa, işte o kimseler cehennemliktirler. Onlar orada devamlı kalırlar.” (el-Bakara, 80-81)
HELÂKE DÛCÂR OLANLAR 1. KÂrûn[1]
İsrÂiloğulları ’ndan olan KÂrûn, Mısır ’da buyuk bir mulke sahip kişidir. Firavun ile birlikte Hazret-i Mûs ’ya karşı cephe almış, Firavun ’un yanında edindiği konum ve zenginlik onu kendi kavmine karşı azgın ve kustah yapmıştır. Hazret-i Mûs ’yı inkar ettiği gibi, İsrÂiloğulları ’na gosteriş yaparak onları dunya hayatına ozendirmeye calışmıştır.
KÂrûn ’un sapmasının temel sebebi; kendisinde bir bilgi ve guc olduğuna inanması ve kendisinin diğer insanlardan ustun olduğunu duşunerek kibirlenmesiydi. AllÂh ’a başkaldırıp nankorluk ettiği icin sahip olduğu butun mal ve mulk, yerin dibine gecirilmek sûretiyle helÂk edilmiştir.
2. HÂmÂn
Firavun ’un yÂveri, veziri ve yardımcısıdır. Kur ’Ân-ı Kerîm ’de HÂmÂn, Firavun ’un Hazret-i Mûs ’nın Rabbine ulaşmak icin yapmasını emrettiği kuleyle ilgili olarak zikredilir.[2]
Hazret-i Mûs karşısında her turlu hileye başvuran Firavun, HÂmÂn ’a hem kendi guvenliğini sağlamak, hem de halkı Hazret-i Mûs ’ya îman etmekten vazgecirmek icin yuksek bir kule yapmasını emretmiştir. Guy bu yuksek kuleye cıkacak, Hazret-i Mûs ’nın bahsettiği AllÂh ’ı orada goremediğini soyleyerek halkını Hazret-i Mûs ’nın yalancı olduğuna ikna edecekti. Duşmanca davranışlarından dolayı o da Firavun ’la birlikte Kızıldeniz ’de boğularak helÂk edildi.
3. SÂmirî
Kendilerini Firavun ’un zulmunden kurtarıp Mısır ’dan cıkaran peygamberleri Hazret-i Mûs ’dan tapınmak icin put isteyen İsrÂiloğulları ’na Hazret-i Mûs ’nın kısa bir ayrılışını fırsat bilerek altından bir buzağı yapan; bilgisiyle onun boğurmesini sağlayan ve yaptığı bu buzağının İsrÂiloğulları ’nın ve Hazret-i Mûs ’nın gercek ilÂhı olduğunu; Hazret-i Mûs ’nın da Tûr ’a zaten bunu aramaya gittiğini soyleyerek oradakilerin coğunluğunun tapınmasını sağlayan kişidir.[3] Hazret-i Mûs ’nın, “Artık hayatın boyunca sen, «Bana dokunmayın!» diyeceksin.” (Bkz. TÂhÂ, 97) şeklindeki bedduÂsından sonra Samirî bulaşıcı hastalığa yakalanmış ve omru boyunca insanlardan uzak durmak zorunda kalmıştır.
4. Bel ’am bin BÂûrÂ
Hazret-i Mûs doneminde yaşayan Bel ’am bin BÂûrÂ, ilÂhî kitaplardan haberdÂr olup Kenanî soyuna mensup, duÂsı makbul, Âlim bir şahsiyetti. Hazret-i Mûs ’nın onları bozguna uğratmasından korkan kavminin aşırı ısrarı uzerine, onceleri karşı cıktıysa da daha sonra dunya ve dunyadakilere meyletmesi sebebiyle ısrarlara dayanamayıp onları memnun etmek icin Hazret-i Mûs ’ya beddu etti.
Kavmine de Hazret-i Mûs ’yı mağlup edebilmeleri icin turlu hileler oğretti. Allah TeÂl bedduÂsını kendi kavmine cevirdi. Bel ’am da sahip olduğu butun bilgileri inkÂr ederek kufur sapıklığına saplandı. Kendinden sonraki nesillere ibret olması icin, aynen kopeğin soluduğu gibi soluyan bir hÂle donuşturuldu. (Bkz: el-A ’rÂf, 175-176)
Butun bu ibretlik vasıflarıyla Bel ’am kelimesi bir kavram olarak, hakkın yanında yer alması gerekirken dunyevî menfaatleri icin kufrun yanında yer alan, hakkı tahrif edip değiştiren ve gizleyen ilim sahiplerini temsil icin de kullanılır.
5. CÂlût
CÂlût, Mısır ’la Filistin arasında yaşayan AmÂlika kavminin hukumdarı idi. Hazret-i Mûs ’dan sonra meydana gelen hadiselerde, CÂlût ’un İsrÂiloğulları ’na saldırıp onları yurtlarından surmesi uzerine İsrÂiloğulları, o donemdeki peygamberlerinden kendilerine emrinde CÂlût ’a karşı savaşacakları bir komutan tayin etmesini istediler. O peygamber de, AllÂh ’ın tayini ile TÂlût ’u komutan secti.
“Peygamberleri, onlara, «Allah, TÂlût ’u size hukumdar tayin etti.» dedi. Fakat onlar, «Biz hukumdarlığa ondan daha lÂyığız. Boyleyken onun başımıza hukumdar tayin edilmesi olacak şey mi? Kaldı ki onun malı-mulku de yok!» diye itiraz ettiler...” (el-Bakara, 247)
Fakat iş ciddiye binince İsrÂiloğulları, mecburen birlikte yola cıktıkları TÂlût ’un emirlerine itaat hususunda da ayak direttiler. İclerinden cok azı hÂric, TÂlût ’un emrinde savaşmaktan kactılar. Allah da az sayıdaki TÂlût ve ordusuna, CÂlût ve ordusunu yenmeyi nasîb etti.
Dipnotlar:
[1] KÂrûn hakkındaki bazı Âyetler: el-Kasas 76, 78, 81; el-Ankebût, 39; el-Mu ’min, 23-24. [2] Bkz: el-Kasas 6, 8, 38; el-Ankebût, 39; el-Mu ’min, 24, 36. [3] Bkz: TÂhÂ, 85, 87-88, 95-97; el-A ’rÂf, 142-143.
Kaynak: Seher Kucuk, Şebnem Dergisi, Sayı: 181


İslam ve İhsan