İdari hizmetlerde sorumluluk bilincine orneklik teşkil edecek bir kıssa.Adamın biri, bir at satın almıştı. Hayvan iki yaşında ve gayet gurbuz olduğu hÂlde uc gun icinde oldu. Adam, atı satan kimsenin kendisine karşı bir duşmanlığı olduğunu duşunerek, sattığı ata uzun vÂdede zehirleyecek bir şeyler yedirmiş olabileceği şuphesine kapıldı. Peş peşe uc gun mahkemeye gitmesine rağmen kadıyı bulamadığından, vakit gecirmeden durumu tedkik icin atı baytara goturdu. Baytardan aldığı bilgiler de kanaatini doğrular mÂhiyetteydi. Bir zaman sonra tekrar mahkemeye uğradığında kadıyı yerinde buldu ve meseleyi arz etti. Kadı Efendi:
“–Nicin evvel bana gelmedin de baytara gittin? İlk anda gelseydin de sıcağı sıcağına cÂresini bulsaydık!” deyince şikÂyetci:
“–Efendim! Falan gunler, uc gun ust uste makÂmınıza geldim. Fakat yoktunuz!” cevÂbını verdi. O zaman kadı:
“–Haklısın, geldiğin gunlerde burada yoktum. Memleketteydim. Zîr anacığım vefÂt etmişti...” dedi.
Ardından bir lahza sukûta burunup duşundukten sonra kÂtibe donerek şunları soyledi:
“–Mesele anlaşılmıştır. Yaz kÂtip! Vazife mahallinde bulunmadığı icin zararın kadıdan tazmînine...”
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Faziletler Medeniyeti 2, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan