Araştırmacı-Yazar Fahri Sarrafoğlu, Osmanlı Devleti ’nin kazandığı son meydan savaşı olan Hacova Meydan Savaşı ’nın nasıl kazanıldığını anlatıyor.
HOCA SADETTİN EFENDİ KİMDİR? Sadettin Efendi, unlu bir Turk Devlet adamı, bilgini ve tarihcisidir. En buyuk şeyhulislÂmlardan biri olarak tanınır. Din alanında olduğu kadar, tarih, edebiyat konularında da değerli eserleri vardır. İstanbul ’da doğmuştur. Babası, Cemalettin-i Isfahani ’nin torunlarından, Yavuz Sultan Selim ’in en guvenip sevdiği nedimlerinden Hasan Can ’dır. Yavuz Sultan Selim ’in son anlarında hep yanlarında bulunmuştur.
Sadettin Efendi, zamanının Karamani Mehmet Efendi, Ebussuud Efendi gibi en tanınmış din bilginlerinden ders gordu. Babasının hatırı icin olduğu kadar, bilgisinin derinliği sayesinde de cabucak yukseldi. Muderrisliklerde bulundu. 1569 ’da 2. Selim ’in oğlu Şehzade Murat ’a oğretmen oldu. Bu gorevinden sonra artık «Hoca» unvanı ile anıldı. Murat tahta cıktıktan sonra Hoca Sadettin Efendi, buyuk bir nufuz ve itibar kazandı.
Hoca Sadettin Efendi, Turkce ’den başka, Arapca, Farsca şiirler de yazmış, bu dillerden onemli eserler cevirmiştir. En buyuk eseri «Tacu-t-TevÂrih» (tarihlerin tacı )dır Turkler ’in Anadolu ’da yerleşip Osmanlı devletini kurmalarından Kanuni zamanına kadar gecen olayları anlatan bu tarih cok sanatlı bir dille yazılmıştır. 1597 ’de, en buyuk dini makam olan ŞeyhulislÂmlığa yukseldikten 2 yıl sonra oldu. Mezarı Eyup ’tedir.
OSMANLI ’YA AŞCILARIN KAZANDIRDIĞI SAVAŞ Hoca Sadettin Efendi, Padişah 3. Mehmet zamanında da gorevine devam etti. Bu padişahın, tarihlerimizde «Eğri Seferi» diye anılan Hacova Meydan Savaşı ’na katıldı. Savaşta orduda bozgun baş gosterince 3. Mehmet ’in yenilgiyi kabul edip cekilmek istemesi uzerine, Sadettin Efendi, onun onune dikilip atının dizginlerine yapışarak: «Padişahım, nereye gidersiz?» diye onu durdurdu; boylece, Eğri Zaferi ’nin kazanılmasında en onemli rolu oynadı.
Duşmanın cadırlar arasına girdiğini goren at oğlanı yani seyis, aşcı, deveci, katırcı ve karakullukcu denilen hademe guruhu bu cadırları zapt eden duşman uzerine kazma, odun yarması, balta, lobud, odun makulesi şeylerle hucuma gecti. Bir kısmını haklayıp “KÂfir kactı” diye her taraftan bağırmaya başlayınca etrafta ordunun dokuntusu ve başıboş şaşkın asker birden cesarete gelerek geri donup duşman uzerine saldırdılar. Oncu kumandanı Cağalazade de gizlendiği pusudan cıkarak suvarileriyle duşmanın arkasından hucuma gectiğinden Osmanlı ordusunun sağ cenahını bozmuş olan yirmi bin duşmanı bataklıklara sokarak imha etti. Duşman ordusu bundan sonra kahkari bir bozguna uğradı; yatsı vaktine kadar duşmandan 50 bin kadarı tepelendi; bu suretle kaybedilmiş sayılan Hacova Savaşı buyuk bir zaferle neticelendi. 10 bin duka altını ile en guzel Alman toplarının doksan beşi de elde edildi.
Kaynak: istanbulunsirlari.net
İslam ve İhsan