
Fil vakası veya Fil olayı nedir, ne zaman ve nasıl gercekleşmiştir?Fil Vakası ya da Fil Olayı (Vakayı Fil) İslam inancına gore Hz. Muhammed ’in (s.a.v.) doğumundan 52 gun once Kabe ’yi yıkmak amacıyla Mekke uzerine filleriyle birlikte yuruyen Ebrehe ve ordusunun Allah tarafından gonderilen Ebabil kuşları vasıtasıyla bozguna uğratılmasını anlatan hadisedir.
AllÂh TeÂl ’nın emriyle yapılan KÂbe, dÂim ilÂhî muhÂfaza altındadır. TÂrihte “Fil Vakası” olarak bilinen hÂdise, bunu ortaya koyan ibretli misÂllerden biridir.
EBREHE ’NİN KABEYİ YIKMA TEŞEBBUSU Yemen vÂlisi Ebrehe, Roma imparatorunun da yardımıyla San ’a ’da yaptırdığı kili­seye arzu ettiği olcude rağbet edilmediğini gorunce, son derece sinirlendi. Ardından Arapların eskiden beri kudsiyetini kabûl edip ziyÂret edegeldikleri KÂbe ’yi yıkmaya karar verdi. İcinde, gunumuzun tankları mesÂbesinde olan fillerin de bulunduğu buyuk bir ordu hazırlayarak Mekke ’ye yurudu. Boylelikle, -gûyÂ- insanların yonlerini, kendi yaptırdığı kiliseye cevire­cekti.
Ebrehe ’nin gozu o kadar donmuştu ki, gasbedilen develerini geri istemeye gelen Abdulmuttalib ’e şaşarak:
“–Ben KÂbe ’yi yıkmaya geldim. Sen ise develerini duşunuyorsun!” demiş ve Abdulmuttalib ’in KÂbe icin:
“–Onun sÂhibi var! O, onu korur!” ifÂdelerine mukÂbil kibirle:
“–Bana karşı onu koruyacak yoktur!” hezeyÂnında bulunmuştu. Mekke ’ye yaklaşan ordusuna KÂbe ’ye hucum emri verdi. Fakat Mina ile Muzdelife arasındaki VÂdi-i Muhassirʼe gelince filler yurumez oldu. Gokyuzu ebÂbîl kuşlarıyla doldu. Onlar, ayaklarında getirdikleri pişkin tuğladan yapılmış taşları Ebrehe ordusunun uzerine dolu taneleri gibi boşaltmaya başladılar. Bu taşlar, kime isÂbet ediyorsa, onu helÂk ediyordu. Mekke ’nin onu bir anda insan ve fil mezarlığına dondu. Sıkletsiz kucucuk kuşlar, tonlar ağırlığındaki filleri ezip yere serdiler. Bu dehşet dolu ilÂhî mûcizenin tahakkuk ettiği yıla “Fil Senesi” denildi.
FİL VAKASINI ANLATAN SURE AllÂh TeÂl bu hÂdiseyi Kur ’Ân-ı Kerîm ’de şoyle anlatır:
“Rabbinin fil ashÂbına neler yaptığını gormedin mi? Onların kotu plÂnlarını boşa cıkarmadı mı? Uzerlerine suru suru kuşlar gonderdi. Bu kuşlar, onlara pişmiş camurdan taşlar atıyorlardı. NihÂyet onları yenilip ciğnenmiş ekin yaprağına cevirdi.” (el-Fîl, 1-5)
“HANE-İ BİRR” Cunku KÂbe, CenÂb-ı Hakk ’ın, emr-i ilÂhîsi ile inşÃ‚ ettirdiği “HÂne-i Birr”i idi. Orası, AllÂh ’a kulluk mekÂnı olarak kudsî ve mubÂrek kılınmıştı. Bunun icin ilÂhî muhÂfaza altına alın­mıştı.
Ebrehe ’nin ibÂdethÂneye karşı yaptığı bu saygısızlığa verilen cez ise, kıyÂmete kadar aynı şe­kilde yapılacak diğer hareketler icin de bir tehdit mÂhiyeti taşımaktadır.
Bir başka Âyet-i kerîmede şoyle buyrulur:
“AllÂh ’ın mescidlerinde O ’nun isminin zikredilmesine mÂnî olan ve oraların harÂb olma­sı icin calışandan daha zÂlim kim olabilir? İşte onların oralara ancak korkarak girmeleri gere­kir. (Başka turlu girmeye hakları yoktur.) Onlar icin dunyÂda bir rezillik, yine onlar icin Âhirette de pek buyuk bir azap vardır.” (el-Bakara, 114)
EBREHE ’NİN ACI SONU Zulmunu iyice şiddetlendiren Ebrehe, netîcede kendisinde nihÂyetsiz bir kuvvet ve azamet olduğu vehmine kapılmıştı. Buna mukÂbil AllÂh TeÂl onu, collerdeki arslan, kaplan veya zehirli yılan gibi dehşet verici guclu mahlûklarla değil, cok gucsuz ve zayıf varlıklar olan ebÂbîl kuşlarının attığı nohuttan kucuk taşlarla helÂk etti. Nitekim AllÂh TeÂlÂ, Firavun, Nemrut ve CÂlût gibi mutekebbirleri hep onlardan kucuk ve gucsuz gorunen varlıklarla helÂk ederek, onların hakîkatte ne kadar Âciz varlıklar olduklarını ve kibirlerinin mÂnÂsızlığını ortaya koymuştur.
Ebrehe de buyuk bir azamet ve kibirle cıktığı Yemen ’e, lîme lîme olmuş bir bedenle, cok zelil ve perişan bir vaziyette, surunerek donebildi. Onun bu hÂli, kibirlilerin daha dunyÂdayken bile rezil olduklarına dÂir cok acık bir ibret tablosudur.
FİL SENESİ “Fil Senesi” Kureyşliler arasında bir nevî tÂrih başlangıcı olarak kullanıldı. Şu rivÂyet, bunun guzel bir misÂlidir:
Kubaş bin Uşeym:
“–Ben ve Resulullah, Fil Senesi ’nde doğduk.” demişti.
Hz. Osman, ona:
“–Sen mi daha buyuksun, yoksa Resulullah mı daha buyuk?” diye sordu.
MubÂrek sahÂbî, şu edeb ve incelik dolu karşılığı verdi:
“–Resulullah, benden cok cok buyuk­tur. Doğumda ise ben ondan daha eskiyim![1] Ben, fillerin tersini yeşil ve değişmiş olarak gordum.” (Tirmizî, MenÂkıb, 2)
Dipnot:
[1] AshÂb-ı KirÂm, bu rivÂyette olduğu gibi, dÂim ResûlullÂh ’ın en ustun ve en yuce makamda olduğunun şuurunda idiler. Dolayısıyla bu hususta buyuk bir hassÂsiyet gosterirlerdi. O ’nun tenine dokunabilenler, bundan buyuk bir iftihar duyar:
“İşte şu iki elimle ResûlullÂh ’a bey ’at ettim” diyerek ellerini gosterirlerdi. (İbn-i Sa ’d, IV, 306; Heysemî, VIII, 42)
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Hz. Muhammed Mustafa 1, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan