Her turlu ihtişÃ‚mın zirvesinde, dun­yanın kendisini "Muhteşem Suleyman" sıfatıyla yÂd ettiği KÂnûni Sultan Suleyman Han (1495-1566) Osmanlı sultanlarının onuncusudur. 1495 ’de Trabzon ’da doğdu. “Suleyman” ismi kendisine Kur ’Ân-ı Kerîm ’den tefe ’ul olunarak verildi. Adını Neml Sûresi ’nin 30. Âyet-i kerîmesindeki “Hazret-i Suleyman” -aleyhisselÂm- ’ın isminden aldı. Sanki bu isim, daha o anda, ŞehzÂde SuleymÂn ’a lûtfedilecek olan dun­ya ve ukb saltanatlarını birleştiren bir ihtişÃ‚mın mujdesini de beraberinde taşıyordu.

Yavuz Sultan Selîm ’in 1512 ’de tahta gecmesi uzerine, ŞehzÂde Suleyman İstanbul ’a cağrılmış, Yavuz ’un, kardeşleri ile mucÂdelesi sırasında İstanbul ’da ona vekÂlet etmişti. Babası kardeşlerini yenip tahtta rakipsiz bir hÂle gelince genc ŞehzÂde, merkezi Manisa olan Saruhan sancak beyliğine gonderilmişti. Bu sû­ret­le devlet idÂresindeki tecrubesi ikmÂl ettirilmiş oldu. Diğer yandan annesi, zamanın velîsi olan Sunbul Efendi ’den oğlunun mÂnevî eğitimi ile meşgul olmak uzere bir talebesini istemişti. O da Merkez Efendi ’yi Manisa ’ya tÂyin etmiş, bu sû­ret­le KÂnûnî, mÂneviyat Âleminde rûhunu besleyecek ilk kaynağa ulaşmıştı.

Nasıl ki Şeyh Edebali Hazretleri Osman GÂzi ’yi yoğurup onu cihan­şu­mûl bir devletin maddî-mÂnevî temeli olmaya hazırlamış ise, Merkez Efendi de, ŞehzÂde Suleyman ’ı mÂnen bir cihan devletinin dirÂyetli ve liyÂkatli idÂreciliğine hazırladı. Onu mÂnevî terbiyesi altında yetiştirdi. Ona butun muvaffakıyetlerin Allah ’tan olduğu, kulun ancak bu lûtuflara bir vÂsıtadan ibaret bulunduğu şuurunu verdi. Merkez Efendi, kendisine hayat boyu bir feyz pınarı oldu. ŞehzÂde Suleyman da, sultan olduktan sonra bu hizmete karşılık Merkez Efendi ’ye Topkapı civÂrında bir dergÂh yaptırdı.

KÂnûnî Sultan Suleyman, 30 Eylul 1520 ’de genc yaşta tahta gecti. Babasının cenÂzesini Topkapı ’da karşıladı. FÂtih CÂmii ’ne kadar cenÂzenin arkasında yurudu. Yavuz Selîm HÂn ’ın temiz naaşı, cenÂze namazını edÂdan sonra FÂtih civÂrında Sultan Selîm semtindeki kabrine defnedildi. KÂnûnî, mîmarbaşı Ali Ağa ’ya, burada babasının adına bir cÂmi ve turbe yapılması icin tÂlimat verdi.

Kaynak: Abide Şahsiyetleri ve Muesseseleriyle OSMANLI, Osman Nuri Topbaş, Erkam Yayınları, 2013
İslam ve İhsan