Cihan devleti olmanın sırrı nedir? Şeyh Edebali ’nin Osman GÂzî ’yi ve ondan sonra gelecek devlet adamlarını istikÂmetlendirecek tavsiyeleri.Şeyh Edebali Hazretleri ’nin, Osman GÂzî ’yi ve O ’nun şahsında gelecek olan devlet adamlarını istikÂmetlendirecek tavsiyelerinden bir kısmı şoyledir:
“Ey Oğul!
Beysin! Bundan sonra ofke bize; uysallık sana... Guceniklik bize; gonul almak sana... Suclamak bize; katlanmak sana... Âcizlik bize, yanılgı bize; hoş gormek sana... Gecimsizlikler, catışmalar, uyumsuzluklar, anlaşmazlıklar bize; adÂlet sana... Kotu goz, şom ağız, haksız yorum bize; bağışlama sana...”
“Ey Oğul!
Bundan sonra bolmek bize; butunlemek sana.. Uşengeclik bize; uyarmak, gayretlendirmek, şekillendirmek sana...”
“Ey Oğul!
Yukun ağır, işin cetin, gucun kıla bağlı.. AllÂh TeÂl yardımcın olsun. Beyliğini mubÂrek kılsın. Hakk yoluna yararlı etsin. Işığını parıldatsın. Uzaklara iletsin. Sana yukunu taşıyacak guc, ayağını surcturmeyecek akıl ve kalb versin.”
“Sen ve arkadaşlarınız kılıcla, bizim gibi dervişler de duşunce, fikir ve duÂlarla bize va ’d edilenin onunu acmalıyız. Tıkanıklığı temizlemeliyiz.”
“Oğul!
Guclu, kuvvetli, akıllı ve kelÂmlısın.. Ama bunları nerede ve nasıl kullanacağını bilmezsen, sabah ruzgÂrlarında savrulur gidersin.. Ofken ve nefsin bir olup aklını mağlûb eder. Bunun icin dÂim sabırlı, sebÂtkÂr ve irÂdene sahip olasın!..”
“Sabır cok onemlidir. Bir bey sabretmesini bilmelidir. Vaktinden once cicek acmaz. Ham armut yenmez; yense bile bağrında kalır. Bilgisiz kılıc da tıpkı ham armut gibidir.”
“Milletin, kendi irfÂnı icinde yaşasın. Ona sırt cevirme. Her zaman duy varlığını. Toplumu yoneten de, diri tutan da bu irfÂndır.”
“Oğul!
“ İnsanlar vardır, şafak vaktinde doğar, akşam ezÂnında olurler.”
“DunyÂ, senin gozlerinin gorduğu gibi buyuk değildir. Butun fethedilmemiş gizlilikler, bilinmeyenler, ancak senin fazîlet ve adÂletinle gun ışığına cıkacaktır.”
“Acık sozlu ol! Her sozu ustune alma! Gordun, soyleme; bildin, deme! Sevildiğin yere sık gidip gelme; muhabbet ve itibarın zedelenir...”
“Şu uc kişiye; yÂni cÂhiller arasındaki Âlime, zenginken fakir duşene ve hatırlı iken itibarını kaybedene acı!..”
“Unutma ki, yuksekte yer tutanlar, aşağıdakiler kadar emniyette değildir.”
İslam ve İhsan