Hat sanatını kÂmil manada icra edebilmek icin gerekli olan 3 şart.Husn-i hat icin aranan temel uc şart:

UstÂdın tÂlimi,Cok meşk etmek,İslÂm Dîni uzere olmak, yani musluman olmaktır.
Hattaki bu İslÂm olma şartı pek derin bir mÂn taşır. ŞÃ‚yÂn-ı dikkattir ki, gayr-i muslimlerden bu hususta gayret sarf edenler, yıllarca uğraşıp da kÂmil bir hattat olamamışlardır.

Oysa Osmanlı ’da “bî-dest u bî-p”, yani elsiz-ayaksız imzasıyla yazı yazan ve gercekten de bileklerinden her iki eli ve ayağı da olmayan bir kimse dahî hattat olarak temeyyuz etmiş ve kendisine saraydan maaş bağlanmıştır.

Bu gercek, İslÂm Dîni uzere olma şartına bağlı olarak Hak tarafından bahşedilen ayrı bir mevhibe-i ilÂhiyyedir.

Yine bu mevhibe dolayısıyladır ki, on sekizinci yuzyılın meşhur hattatı Mustafa RÂkım Efendi de, husn-i hat icÂzetini daha on iki yaşında bir cocuk iken almıştır.

Mustafa RÂkım Efendi, boyle mustesn bir mevhibenin kadrini idrÂk etmiş ve ustun gayretler ile de kısa zamanda sanatını daha ilerilere goturmeye muvaffak olmuştur. Neticede bu sahada oncekileri unutturacak bir seviye kaydetmiştir. Sayısız şÃ‚heserlerine ilÂveten p­di­şah tuğrÂlarındaki son ve mukemmel istif, onun eseridir.

Kaynak: Osman Nuri Topbaş / Osmanlı, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan