Hz. Davut (a.s.) kimdir? Hz. Davut (a.s.) nerede doğdu? Hz. Davut (a.s.) peygamber midir? Hz. Davut ’un (a.s.) adı Kuran ’da geciyor mu? Hz. Davut ’a (a.s.) indirilen ilahi kitap hangisidir? Hz. Davut (a.s.) hangi kavme gonderildi? Hz. Davut ’un (a.s.) mesleği neydi? Hz. Davut (a.s.) neden tovbe etti? Davut Peygamber ’in tovbesi ve duası nasıldı? Davudi ses nedir? Davut orucu nedir, nasıl tutulur? Hz. Davut ’un (a.s.) kabri nerede? İşte zikri ile dağları, taşları ve vahşî hayvanları istiğrak hÂline getiren Hz. Davut ’un (a.s.) hayatı, mucizeleri ve kıssası.Hukumdar Peygamber; Hz. Davut ’un (a.s.) kısaca hayatı.
HZ. DAVUT ’UN (A.S.) KISACA HAYATI - Davut Peygamber Kimdir? Hz. Davut (a.s.) Kudus ’te doğdu. Hz. Davut ’un (a.s.) adı Kur ’an-ı Kerim ’de 16 defa gecer. Hz. Davut (a.s.) sesinin guzelliğiyle bilinir. Hatta gunumuzde bile guzel seslilere ona ithafen “Davudi” sesli denilmektedir. Hz. Davut ’un (a.s.) onceleri TÂlût ’un ordusunda bir asker olarak savaştı, daha sonra Allah ’ın kendisine verdiği peygamberlik ve hukumdarlıkla birlikte İsrailoğullarına kral oldu. İbadet ehli idi. Bir gun oruc tutar, bir gun tutmazdı. Zamanını ibadet ve zikirle gecirirdi. Cobanlık ve demircilik yaptı. Kendisine dort buyuk kitaptan biri olan Zebur verildi. Hz. Davut (a.s.) 40 sene hukurdalık yaptıktan sonra 100 yaşında vefat etti. Yerine oğlu Hz. Suleyman (a.s.) gecti. Hz. Davut ’un (a.s.) kabri Kudus ’te Mescid-i Aksa ’nın guney batısında kendi adıyla anılan Davut şehrinde, Sion tepesinin uzerindedir.
HZ. DAVUT ’UN (A.S.) HAYATI - Davut Aleyhisselam Kimdir? Hazret-i DÂvûd -aleyhisselÂm- Kudus ’te doğmuş, tahmînen 100 yaşında vefÂt etmiştir. Nesebi, Yahûda bin Ya ’kûb bin İshÂk bin İbrÂhîm ’e dayanır. Kendisine hem peygamberlik hem de hukumdarlık verilmiştir. TÂrihcilere gore hukumdarlığı tahmînen M.O. 1015-975 yılları arasındadır.
Kur ’Ân-ı Kerîm ’de DÂvûd -aleyhisselÂm- ’ın 16 yerde ismi gecer. O ’na İbrÂnî lisÂnıyla Zebûr indirilmiştir.
TALUT, CALUT VE TABUT Mûs -aleyhisselÂm- ’dan sonra gelen Benî İsrÂîl peygamberleri, TevrÂt ile amel ediyorlardı. Fakat Yahûdîler, başlarında peygamber bulunmadığı kısacık bir fırsat yakaladıklarında, hemen kitabı tahrîf ederek kendi hev ve heveslerine gore te ’vîl ediyorlardı. Boylece îtikÂdî ve ahlÂkî durumları bozuluyor; yeni bir peygamber gelince duzeliyor, fakat sonra tekrar fesÂda meylediyorlardı.
Calut Kimdir? O zamanlar Mısır ile Şam arasında AmÂlika kavmi vardı. CÂlût isminde cok guclu bir reisleri bulunmaktaydı. AllÂh -celle celÂluhû-, CÂlût ’u İsrÂîloğulları ’nın başına musallat etti. CÂlût, İsrÂîloğulları ’nı mağlûb ederek cocuklarını ve kadınlarını esir aldı.
Tabut Ne demek? Benî İsrÂîl ’de Mûs -aleyhisselÂm- zamanından beri muhÂfaza edilen ve icinde bir kısım mukaddes emÂnetlerin bulunduğu kıymetli bir sandık vardı. Sandığı ele geciren CÂlût, hakaret olsun diye onu pisliğe attı. Bu sandığa Kur ’Ân-ı Kerîm ’de “TÂbût” denilmektedir.
Ev, mal, mulk ve yurtlarından ayrı duşen İsrÂîloğulları cok huzursuz oldular. TÂbût ’un, ellerinden cıkmasına cok uzulduler. Artık butun emel ve gÂyeleri TÂbût ’u tekrar ellerine gecirmek olmuştu.
Talut Kimdir? O sırada iclerinde, rivÂyete gore İşmoil isminde bir peygamber vardı. Yahûdîler, ondan kendilerini kurtaracak bir hukumdar istediler. İşmoil -aleyhisselÂm- da, du ve niyazda bulundu. Hak TeÂlÂ, “TÂlût” isminde bir kimsenin melik olarak tÂyin edilmesini vahyetti. Fakat bir kısım yahûdîler, TÂlût ’u hukumdar yapmak istemeyip bu ilÂhî emre karşı cıktılar:
“–TÂlût, hukumdar soyundan değildir!” dediler.
Cunku o zamana kadar İsrÂîloğulları ’na gelen peygamberler, LÂvî bin Ya ’kûb ’un; hukumdarlar ise, Yahûda bin Ya ’kûb ’un soyundan gelmekteydi. TÂlût ise, her iki soydan da değildi.
Kur ’Ân-ı Kerîm ’de bu husus şoyle anlatılır:
“Mûs ’dan sonra, Benî İsrÂîl ’den ileri gelen kimseleri gormedin mi? Kendilerine gonderilmiş bir peygambere:
«–Bize bir hukumdar gonder ki (onun kumandasında) AllÂh yolunda savaşalım!» demişlerdi.
(O Peygamber
«–Ya size savaş farz kılınır da savaşmazsanız!» dedi.
(Onlar da
«–Yurtlarımızdan cıkarılmış, cocuklarımızdan uzaklaştırılmış olduğumuz hÂlde AllÂh yolunda neden savaşmayalım?!» dediler.
Kendilerine savaş yazılınca da -iclerinden pek azı hÂric- geri donup kactılar. AllÂh, o zÂlimleri hakkıyla bilendir.” (el-Bakara, 246)
“Peygamberleri onlara:
«–Bilin ki AllÂh, TÂlût ’u size hukumdar olarak gonderdi.» dedi.
Bunun uzerine:
«–Biz, hukumdarlığa daha lÂyık oluduğumuz hÂlde, (ustelik) ona servet ve zenginlik cihetinden geniş imkÂnlar da verilmemişken, bize nasıl hukumdar olabilir?!» dediler.
(Peygamber
«–AllÂh sizin uzerinize onu secti, ilmen ve bedenen ona ustunluk verdi. AllÂh mulkunu dilediğine verir. AllÂh her şeyi ihÂta eden ve her şeyi bilendir.» dedi.” (el-Bakara, 247)
İsrÂîloğulları ’nın ileri gelenlerine gore iktidar, buyuk servet ve sermÂye sÂhiplerinin olmalıydı. HÂlbuki bu fikir, cemiyetin menfaatine ve adÂlet prensibine aykırıdır. Cunku iktidÂra, zenginlerin değil, ehil olan kimselerin gecmesi gerekir. Bu da, kişinin mÂnevî gucu, bilgisi ve tecrubesi ile birlikte kuvvet ve cesÂretine bağlıdır.
Fahr-i RÂzî ’nin beyÂnına gore İşmoil -aleyhisselÂm-, İsrÂîloğulları ’nın teklîfini şu dort sebepten dolayı reddetti:
1. TÂlût ’u hukumdar olarak secen, AllÂh -celle celÂluhû- ’dur.
2. Hukumdarlarda iki vasıf aranır:
3. SiyÂset ilmini (idÂreciliği) bilmesi,
4. Bedenî ve rûhî bakımdan kuvvetli olması.
5. Mulk AllÂh ’ındır; onu dilediğine verir.
6. AllÂh, ihsÂnı ile fakiri zengin yapar. Saltanata kimin lÂyık olduğunu da hakkıyla bilir. (Fahreddîn RÂzî, Tefsir, VI, 147)
TÂlût ’un hukumdarlığına îtiraz eden İsrÂîloğulları bu sefer de:
“–Eğer o, sÂhiden hukumdarsa, bize bir delil getirsin!” dediler.
Bunun uzerine:
“Peygamberleri onlara şoyle dedi:
«–Şuphesiz onun hukumdarlığının alÂmeti, (vaktiyle sizden alınan) TÂbût ’un size gelmesidir ki, onun icinde Rabbinizden bir sekîne (ruhlara emniyet veren bir huzur), Mûs ve HÂrûn ehlinin bıraktıklarından geriye kalan bir takım şeyler vardır; onu melekler taşıyacaktır. Eğer mu ’min kimseler iseniz şuphesiz bunda sizin icin gercekten bir delil vardır!»” (el-Bakara, 248)
TÂbût hakkında ceşitli rivÂyetler bulunmaktadır. Bu rivÂyetlere gore TÂbût once Âdem -aleyhisselÂm- ’a indi, O ’ndan Şit -aleyhisselÂm- ’a gecti, sonra sırasıyla İbrÂhîm, Ya ’kûb ve Mûs -aleyhimusselÂm- ’a gecti. Mûs -aleyhisselÂm-, TevrÂt levhalarını ve bazı muhim şeyleri TÂbût denilen bu sandığın icine koydu. TÂbût ’u seferde askerlerin onunde gotururlerdi. Boylece askerin morali yukselir, gucleri ve mÂneviyÂtı takviye olurdu.
NihÂyet AllÂh TeÂlÂ, TÂbût ’u melekler vasıtasıyla TÂlût ’un evinin onune koydurdu. Bunu goren İsrÂîloğulları, TÂlût ’un hukumdarlığını kabûl edip sukûna erdiler.
Boylece CenÂb-ı Hak, TÂlût ’un hukumdarlığına dÂir İsrÂîloğullarının istediği alÂmeti lutfetmişti. Ancak AllÂh TeÂlÂ, onların da îman seviyelerini ortaya cıkaracak bir imtihan murÂd eyledi.
TALUT VE ORDUSUNUN İMTİHANI TÂlût, hukumdar olduktan sonra ordusunu duzene koydu ve Kral CÂlût ’un uzerine yurudu.
Mevsimin cok sıcak olması sebebiyle askerin suya ihtiyacı da fazlaydı. Fakat İşmoil -aleyhisselÂm- ’a CenÂb-ı Hak ’tan bir tÂlimÂt geldi. Bu ilÂhî emri oğrenen TÂlût:
“–AllÂh sizi su ile imtihan edecek. Kim kanıncaya kadar ondan icerse benim askerim değildir!..” dedi.
Onlerindeki nehirden, ancak bir avuc icmeye izin verilmişti.
İbn-i AbbÂs -radıyallÂhu anhumÂ- ’ya gore bu nehir, Şerîa diye isimlendirilen Urdun Nehri ’dir. (İbn-i Kesîr, Kısasu ’l-EnbiyÂ, s. 511)
TÂlût ve askerleri, bahsedilen ırmağın kenarına geldiler. Ordu 80.000 kişi idi. Bunun 76.000 kişisi tÂlimÂt dışında kana kana su ictiler. Sadece 4.000 kişi emre itaat etti. Daha sonra bunların pekcoğu da firÂr etti. Geriye 313 kişi kaldı. Bu sayı, Bedir Harbi ’ne iştirÂk eden mu ’min askerlerin sayısıyla aynıdır.
Nitekim Ber -radıyallÂhu anh- ’tan şoyle nakledilmektedir:
“Biz, Hazret-i Muhammed ’in ashÂbı olarak şoyle derdik: Bedir ’de bulunanların sayısı, TÂlût ’un (Filistin) Nehri(ni) beraber gectiği mu ’min askerlerinin sayısı olan 313 ’tur.” (BuhÂrî, MegÂzî, 6)
Nehirden, bir avuctan fazla su icenlerin susuzlukları daha da arttı; dudakları kurudu ve hÂlsiz kalıp bîtap duştuler, nihÂyetinde perişan oldular. Emri dinleyenlere ise, aldıkları bir avuc su kÂfî geldi. Ayrıca îmanları kuvvetlenip, cesÂret ve gucleri ziyÂdeleşti.
Âyet-i kerîmede buyrulur:
“Boylece TÂlût, askerleri ile (Kudus ’ten) ayrılınca onlara şoyle dedi:
«–Muhakkak ki AllÂh, sizi bir nehirle imtihÂn edecektir. Buna rağmen kim ondan icerse artık benden değildir. Eliyle bir avuc ictiği mustesnÂ, kim de ondan (izin verilenden fazlasını) tatmazsa, işte şuphesiz o bendendir!»
Fakat iclerinden pek azı mustesnÂ, hepsi ırmaktan (kana kana) ictiler. TÂlût ve îmÂn edenler, beraberce ırmağı gecince:
«–Bugun bizim CÂlût ’a ve askerlerine karşı koyacak hic gucumuz yoktur!» dediler.
AllÂh ’ın huzûruna varacaklarına inananlar (ise):
«–Nice az sayıda bir birlik, AllÂh ’ın izniyle cok sayıdaki birliği yenmiştir. AllÂh sabredenlerle beraberdir.» dediler.” (el-Bakara, 249)
Âyet-i kerîmede askerî disipline dikkat cekilmektedir. Bir ordunun muzafferiyeti, her şeyden once kumandanın emirlerine harfiyen riÂyet etmekle mumkundur. Savaşta gÂlip gelmek, sayıya değil, haklı olmaya, doğruluğa, îman ve mÂneviyÂta bağlıdır. Zafer tÂcı, kemmiyetten ziyÂde keyfiyet sÂhibi orduların başına konur. Asr-ı saÂdetteki muhÂrebeler, bu hÂlin en bÂriz şÃ‚hididir. Yine yakın tarihimizdeki Canakkale MuhÂrebeleri de, bu hakîkatin en mukemmel misÂllerinden biridir.
DAVUT PEYGAMBER VE ZAFER TÂlût ’un ordusunda 18 yaşında bir genc vardı. İsmi “DÂvûd” idi. BeydÂvî ’ye gore DÂvûd -aleyhisselÂm-, babası ve on uc kardeşi ile beraber TÂlût ’un ordusuna katılmıştı.
Hz. Davud ’un (a.s.) Mesleği DÂvûd -aleyhisselÂm- koyun guderdi. Cok cesur olup ayrıca sapan ile taş atmada mÂhir idi. Bir gun babasına:
“–Butun dağlar-taşlar benimle tesbîh ediyor!” dedi.
Bunun uzerine babası da:
“–Ey DÂvûd, sana mujdeler olsun!” dedi.
DÂvûd -aleyhisselÂm- ’ın sesi, cok gur ve guzel olduğu icin TÂlût ’un huzûruna cıkarıldı. TÂlût da, O ’nu kendisine nedîm yaptı. DÂvûd -aleyhisselÂm-, bu sırada TÂlût ’un AmÂlika kavmine karşı hazırladığı orduya katıldı.
Hz. Davud ’un (a.s.) Calut ’u Oldurmesi AllÂh o peygambere (İşmoil -aleyhisselÂm- ’a), CÂlût ’u DÂvûd ’un oldureceğini bildirmiş, o da DÂvûd ’u beraberinde goturmuştu. Yolda uc taş dile gelip DÂvûd ’a:
“–Bizi al, CÂlût ’u bizimle oldureceksin!” demişlerdi. O da onları almış, sonra da bunların hepsi tek bir taş hÂline gelmişlerdi.
Diğer taraftan TÂlût:
“–Kim CÂlût ’u oldururse, ona kızımı vereceğim!” diye de vaadde bulunmuştu.
NihÂyet TÂlût ’un 313 kişi kalan îmanlı askerleri duşmanla karşı karşıya geldi. Âyet-i kerîmede şoyle buyrulur:
“(TÂlût ’un ordusu) CÂlût ve askerleriyle savaşa tutuştuklarında:
«–Ey Rabbimiz! Uzerimize sabır yağdır! Ayaklarımıza sebat ver ve kÂfir kavme karşı bize yardım eyle!» dediler.” (el-Bakara, 250)
Bu Âyet-i kerîmede işÃ‚ret edildiğine gore duşman uzerine giden askerin uc vasfa sÂhip olması gerekmektedir:
1. Zorluklara sabır,
2. CesÂret ve sebat,
3. İlÂhî yardımın, yÂni te ’yîd-i ilÂhînin geleceğine inanıp CenÂb-ı Hakk ’a tazarrû hÂlinde bulunmak.
İki ordu karşılaştığında, CÂlût, kendisiyle mubÂrezeye cıkacak, yÂni ordusunu temsîlen kendisiyle vuruşacak bir er diledi. Karşısına DÂvûd -aleyhisselÂm- cıktı. Herkes şaşırdı. Cunku CÂlût, iri yuzlu ve cok guclu biriydi. Nitekim CÂlût, gucune guvenerek DÂvûd ’u kucumsedi:
“–Ey hakîr, karşıma sen mi geldin? Soyle, nicin geldin?” diye sordu.
DÂvûd:
“–Seninle cenk etmeye geldim!” deyince, CÂlût O ’nunla alay etti.
DÂvûd -aleyhisselÂm-, sapanını cıkardı ve meşhur taşı yerleştirerek CÂlût ’a fırlattı. Taş, CÂlût ’un tam alnına isÂbet etti ve CÂlût, atından duşerek oldu.
Kuvvetiyle mağrur, iri yarı bir hukumdar olan CÂlût, apacık gorulen zÂhirî ustunluğune rağmen mağlup oldu. AllÂh TeÂl bununla, işlerin yalnız zÂhirî şartlara bağlı olmayıp, hakîkatte kendi irÂdesiyle vukû bulduğunu gostermişti. Yine bu hÂdise ile, insanların nazarında kuvvetli gorunenin, hakîkatte zayıf, zayıf gorunenin de AllÂh ’ın yardımıyla kuvvetli olabileceğini oğretmişti. AllÂh ’ı inkÂr eden zÂlimler ne kadar kuvvetli gorunurlerse gorunsunler AllÂh ’ın irÂdesi tahakkuk edeceği zaman kucucuk bir cocuktan bile daha zayıf bir hÂle duşerler. Ebrehe misÂlinde olduğu gibi…
Burada AllÂh TeÂl ’nın gercekleşmesini mûrÂd ettiği başka hikmetler de mevcuttur: Hak TeÂlÂ, TÂlût ’dan sonra mulku, yÂni hukumdarlığı Hazret-i DÂvûd ’un almasını ve yerine de oğlu SuleymÂn -aleyhisselÂm- ’ı vÂris kılmasını murÂd etmişti. Nitekim Hazret-i DÂvûd ’un CÂlût ’u oldurmesiyle halkın nazarında da gucu ve cesÂreti ispatlanmış ve boylece DÂvûd -aleyhisselÂm- hukumdarlığa hazırlanmış oluyordu.
AllÂh TeÂl Âyet-i kerîmede şoyle buyurur:
“NihÂyet AllÂh ’ın izniyle onları hezîmete uğrattılar ve DÂvûd, CÂlût ’u oldurdu. AllÂh O ’na (DÂvûd ’a) hukumdarlık ve hikmet (peygamberlik) verdi; dilediği ilimlerden O ’na oğretti. Eğer AllÂh, insanların bir kısmını diğer bir kısmıyla defetmeseydi, yeryuzu elbette fesÂda uğrardı. Fakat AllÂh, butun Âlemlere karşı lutuf ve kerem sÂhibidir.” (el-Bakara, 251)
Allah ’ın Yeryuzundeki Golgesi Bu Âyet-i kerîmede, duny hayÂtında cÂrî olan ilÂhî nizÂmın bir olcude îzÂhı vardır. Hakîkaten, şÃ‚yet AllÂh TeÂl insanlar arasında adÂletle hukmedecek sultanlar var etmeseydi, insanların gucluleri, zayıfları ezip mahvederdi. Bu bakımdan bir rivÂyette:
“Sultan AllÂh ’ın yeryuzundeki golgesidir.” (Heysemî, Mecmau ’z-ZevÂid, V, 196, Deylemî, Musned, II, 343) buyrulmuştur.
Hazret-i Osman -radıyallÂhu anh- da şoyle buyurmuştur:
“Şuphesiz ki AllÂh, Kur ’Ân ile engellemediği şeyi sultan ile engeller.” (İbn-i Kesîr, Kısasu ’l-EnbiyÂ, s. 516)
Diğer taraftan, AllÂh TeÂl insanlar arasında ictimÂî dengenin kurulmasını birtakım sebeplere bağlamıştır. Bu itibarla insanların bir kısmı zengin, bir kısmı fakir, bir kısmı guclu, bir kısmı zayıf, bir kısmı sıhhatli, bir kısmı hasta, bir kısmı mu ’min, bir kısmı munkir olacak ki, bunlar arasında kurulacak alÂkalar, insanların cemiyet hÂlinde yaşayabilmelerini temin edebilsin. Tıpkı elektrik yuklu artı ve eksi kutuplar arasında kıvılcım (şerÂre) ve enerji meydana gelmesi gibi, musbet ve menfî insanlar arasında vukû bulan mucÂdele ve muhÂrebelerde de, pek cok hikmetler bulunmaktadır. İşte yukarıdaki Âyet-i kerîmeler ile ilÂhî nizÂmın bazı prensipleri anlatılmıştır. Nitekim bu Âyet-i kerîmelerin devÂmında da şoyle buyrulur:
“İşte bunlar, AllÂh ’ın Âyetleridir. Biz onları Sana hakkıyla okuyoruz. Şuphesiz Sen, AllÂh tarafından gonderilmiş peygamberlerdensin!” (el-Bakara, 252)
Talut ’un Yaktırdığı Ganimet TÂlût, zaferden sonra elde ettiği butun ganîmetleri yaktırdı. Cunku Mûs -aleyhisselÂm- ’ın şerîatine gore ganîmet malı helÂl olmadığı icin yakılırdı.
TÂlût, Kudus ’e donduğunde İşmoil -aleyhisselÂm- ona:
“–CenÂb-ı Hak sana mujdelediği zaferi nasîb etti. Haydi sen de verdiğin sozu yerine getir!” dedi.
Boylece TÂlût, kızını DÂvûd -aleyhisselÂm- ’a verdi.
TÂlût ’un vefÂtından sonra DÂvûd -aleyhisselÂm- hukumdar oldu. Bir muddet sonra da kendisine peygamberlik verildi. Boylece kendisine hem saltanat, hem de nubuvvet bahşedilen ilk peygamber oldu. Rûhî fazîlet ve mÂnevî kÂbiliyet bakımından ustun kılındı. Âyet-i kerîmede buyrulduğu uzere, O ’na dort buyuk kitaptan biri olan Zebûr indirildi:
“Rabbin, goklerde ve yerde olan herkesi en iyi bilendir. Gercekten Biz, peygamberlerin kimini kiminden ustun kıldık; DÂvûd ’a da Zebûr ’u verdik.” (el-İsrÂ, 55)
DÂvûd -aleyhisselÂm- hayÂtı boyunca adÂletle hukmetti. Tebdîl-i kıyÂfet ederek halkın arasına karışır, yaptığı icraatlerden ve gidişÃ‚tından memnun olup olmadıklarını ve hakkında neler duşunduklerini soruştururdu. İdÂresi hakkındaki suÂllere menfî cevap veren ve şikÂyetci olan kimse bulunmazdı. (Kurtubî, Tefsîr, XIV, 266) Butun halk, kendisine itÂat etmişti.
Âyet-i kerîmede buyrulur:
“(Rasûlum!) Onların soylemekte olduklarına sabret ve kuvvet sÂhibi kulumuz DÂvûd ’u hatırla! Doğrusu O, dÂim AllÂh ’a yonelen bir kimseydi.” (SÂd, 17)
DAVUT ORUCU NEDİR, NASIL TUTULUR? RivÂyete gore DÂvûd -aleyhisselÂm-, ibÂdete karşı buyuk bir şevk ve tahammul sÂhibiydi. Bir gun oruc tutar, bir gun tutmazdı. Daha sonra bu şekilde tutulan oruca “Savm-ı DÂvûd” yÂni Davut orucu denilmiştir.
DÂvûd -aleyhisselÂm- AllÂh TeÂl ’ya ibÂdet etmek icin en fazîletli vakitleri araştırırdı. Nitekim birgun CebrÂîl -aleyhisselÂm- ’a:
“−Ey CebrÂîl! Hangi vakit efdaldir?” diye sordu.
CebrÂîl -aleyhisselÂm- da:
“−Ey DÂvûd! Seher vaktinde arşın titreyişinden başkasını bilmiyorum.” diyerek cevap verdi. (Ahmed bin Hanbel, Zuhd, s. 70; İbn-i Ebî Şeybe, Musannef, XIII, 240)
DÂvûd -aleyhisselÂm- da gecenin ancak ucte birinde uyur, geri kalan saatlerini hep ibÂdetle gecirirdi.
DAVUDİ SES NEDİR? AllÂh TeÂl Âyet-i kerîmelerde şoyle buyurur:
“Gercekten Biz, dağları (O ’na) boyun eğdirdik, akşam-sabah O ’nunla beraber tesbîh ederlerdi. Kuşları da toplanmış olarak (O ’na itaat) ettirdik. Hepsi O ’nun (zikrine katılmak) icin donup gelirlerdi.” (SÂd, 18-19)
“...Kuşları ve tesbîh eden dağları DÂvûd ’a boyun eğdirdik. (Bunları) Biz yapmaktayız.” (el-EnbiyÂ, 79)
CenÂb-ı Hak, DÂvûd -aleyhisselÂm- ’a gur ve guzel bir ses ihsÂn etmişti. O, Zebûr ’u okurken, butun vahşî hayvanlar, etrafında toplanır ve O ’nu dinlerlerdi. Ayrıca AllÂh TeÂlÂ, DÂvûd -aleyhisselÂm- ’a zırh yapma sanatını da bildirmiş, bu hususta O ’nu mustesn bir kudretle techîz etmiştir. Âyet-i kerîmelerde buyrulur:
“And olsun, DÂvûd ’a tarafımızdan bir ustunluk verdik.
«–Ey dağlar ve kuşlar! O ’nunla beraber tesbîh edin!» dedik.
O ’na demiri yumuşattık. (O ’na):
«–Geniş zırhlar îmÂl et, dokumasında da olcuyu gozet (guzel ve yeteri kadar yap) ve (ehlinle birlikte) sÂlih amel işleyin! Cunku Ben, ne yaparsanız hakkıyla gorenim.» (diye vahyettik).” (Sebe ’, 10-11)
“O ’na, savaş sıkıntılarınızdan sizi koruması icin zırh yapmayı oğrettik. Artık şukredecek misiniz?” (el-EnbiyÂ, 80)
DÂvûd -aleyhisselÂm- zırh yaparak hem ordularını duşmanlarından muhÂfaza etmiş hem de rızkını elinin emeğiyle kazanmıştır. Mulk ve siyÂsî otorite sÂhibi, iktisÂdî imkÂnları bol bir peygamber olmasına rağmen, elinin emeğiyle gecinme yolunu tercih etmiştir. Nitekim RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimiz şoyle buyurmuştur:
“Hicbir kimse, asla kendi kazancından daha hayırlı bir rızık yememiştir. AllÂh ’ın Peygamberi DÂvûd -aleyhisselÂm- da kendi elinin emeğini yerdi.” (BuhÂrî, Buyû ’ 15; Enbiy 37)
Hazret-i DÂvûd -aleyhisselÂm-, ilÂhî yardıma nÂil olmak, kendisine bircok muhÂfız verilerek buyuk ordulara kumanda etmek ve heybet sÂhibi olmak gibi yuksek pÂyelerle guclendirilmişti. Ayrıca peygamberlik, isÂbetli goruş, kitap, şerîat, ilim, amel, guzel konuşma ve hikmete sÂhip olmuştu. AllÂh TeÂl şoyle buyurmaktadır:
“O ’nun hukumranlığını kuvvetlendirmiş, O ’na hikmet ve fasl-ı hitÂb (hakkı batıldan ayırt etme kÂbiliyeti) vermiştik.” (SÂd, 20)
Fasl-ı hitÂb, Mufessir Suddî ’ye gore, hÂdiseyi tam olarak anlamak ve verdiği hukumde isÂbet etmektir. MucÂhid ’e gore ise, soz ve hukumde gercekci ve iş bitirici olmaktır.
CenÂb-ı Hak O ’na şoyle hitÂb etmiştir:
“Ey DÂvûd! Biz Sen ’i yeryuzunde halîfe yaptık. O hÂlde insanlar arasında adÂletle hukmet! Hev ve hevese uyma, sonra bu Sen ’i AllÂh ’ın yolundan saptırır. Doğrusu AllÂh ’ın yolundan sapanlara, hesap gununu unutmalarına karşılık cetin bir azap vardır.” (SÂd, 26)
Davut Aleyhisselam Vakti Dorde Ayırırdı Peygamber ve aynı zamanda hukumdar olan DÂvûd -aleyhisselÂm-, vaktini dorde ayırırdı:
Birinci vakitte; ibÂdetle meşgûl olurdu.
İkinci vakitte; hukûkî ihtilÂfları karara bağlardı.
Ucuncu vakitte; halka vaaz ve nasihatte bulunurdu.
Dorduncu vakitte de; şahsî işlerini yapardı.
DAVUT ALEYHİSSELAM ’IN İMTİHAN EDİLMESİ DÂvûd -aleyhisselÂm-, bazı imtihanlara mÂruz kalmış, netîcede kendisine beşerî zaafları ve muhtemel hatÂları bildirilmiştir. O da hemen tevbeye yonelmiş ve boylece CenÂb-ı Hak, O ’nu bağışlayarak, ebediyete uzanan yoldaki tehlikeleri O ’na oğretmiştir.
Birgun DÂvûd -aleyhisselÂm- ibÂdetle meşgûl olduğu esnÂda iki kişi geldi. HÂlbuki ibÂdet ve zikir icin mÂbedde halvet hÂlinde iken O ’nun yanına hic kimse girmezdi. Hazret-i DÂvûd -aleyhisselÂm-, ansızın cereyÂn eden bu durum karşısında telaşlandı. Cunku kapısı kapalı olan mÂbede, hic kimse bu şekilde giremezdi. Her ne kadar ibÂdet vakti icinde bulunduğunu soylediyse de onlar dinlemeyerek:
“–İbÂdetin gunu olmaz!” dediler ve arzularını şoyle dile getirdiler:
“–Korkma! Biz birbirinin hakkına tecÂvuz etmiş iki dÂvÂcıyız. Huzûruna muhÂkeme olmak icin geldik. Aramızda adÂletle hukmet!”
DÂvûd -aleyhisselÂm-:
“–O zaman buyurun!” dedi.
İki dÂvÂcıdan biri dedi ki:
“–Kardeşimin 99 koyunu, benimse bir koyunum var. Buna rağmen o, bendeki bu bir tek koyunu da almak istedi ve beni tartışmada yendi.”
DÂvûd -aleyhisselÂm-, hÂdisede bir haksızlık gorerek galeyÂna geldi ve diğer tarafa hicbir şey sormadan şoyle dedi:
“–O bir tek koyunu da almak istiyorsa, kardeşin sana zulmediyor. AllÂh TeÂl ’ya îmÂnı olmayan kimseler, boyle zulmeder. İyi insan da zÂten pek az bulunur.” dedi.
Onlar da gulduler ve gittiler.
DÂvûd -aleyhisselÂm-, hukum vermede aceleci davranmış ve karşı tarafı hic dinlemeden kararını vermişti. HÂlbuki meselenin butun vechesi veya bir kısmı, karşı taraf dinlenildiği takdirde değişebilir; haklı zannedilen haksız, haksız gorulen de haklı cıkabilirdi. Bunun icin DÂvûd -aleyhisselÂm-, dÂvÂcıların ayrılmasının hemen ardından hat yaptığını anladı ve bunun ilÂhî bir imtihan olduğunu fark ederek derhal secdeye kapandı; tevbe ve istiğfarda bulundu. AllÂh TeÂl da kendisini affetti.
Bunlar, peygamberlere bile AllÂh TeÂl karşısındaki acziyetlerini idrÂk ettirmek ve onlara tÂbî olanların tÂkip edeceği usûl ve hikmetlerin teşekkulunu sağlamak hikmetine binÂen vukû bulan hÂdiselerdir. Bu durum, onların peygamberliğine ve ismet sıfatlarına asl halel getirmez. Mufessirler nazarında bu tur imtihanlar; “hasenÂtu ’l-ebrÂr, seyyiÂtu ’l-mukarrabîn.”[1] hukmu dÂhilindedir. YÂni peygamberlerin yaptıkları hat şeklinde gorunen hÂdiseler, bizler de aynı hatÂya duştuğumuzde nasıl hareket etmemiz gerektiğini gostermek icin vukû bulmuştur.
HÂdise, Kur ’Ân-ı Kerîm ’de şoyle anlatılır:
“(Ey Muhammed!) Sana dÂvÂcıların haberi ulaştı mı? MÂbedin duvarına tırmanıp, DÂvûd ’un yanına girmişlerdi de, DÂvûd onlardan korkmuştu.
«–Korkma! Biz birbirine hasım iki dÂvÂcıyız, aramızda adÂletle hukmet, haksızlık etme; bize doğru yolu goster!» dediler.” (SÂd, 21-22)
“(Onlardan biri şoyle dedi
«–Bu kardeşimdir. Onun doksan dokuz koyunu var. Benimse bir tek koyunum var. Boyle iken: “–Onu da bana ver!” dedi ve tartışmada beni yendi.»” (SÂd, 23)
“DÂvûd: «–And olsun ki, senin koyununu kendi koyunlarına katmak istemekle sana haksızlıkta bulunmuştur. Doğrusu ortakların coğu, birbirlerinin haklarına tecÂvuz ederler. Yalnız îmÂn edip sÂlih ameller işleyen kimseler mustesnÂ! Fakat bunlar ne kadar da az!» dedi.
DÂvûd, kendisini denediğimizi anladı ve Rabbinden mağfiret dileyerek, eğilip secdeye kapandı; tevbe edip AllÂh ’a yoneldi.” (SÂd, 24)
“Sonra bu tutumundan dolayı O ’nu bağışladık. Şuphesiz katımızda O ’nun icin bir yakınlık ve guzel bir Âkıbet vardır.” (SÂd, 25)
DÂvûd -aleyhisselÂm- kıyÂmet gunu AllÂh ’a yakın bir kul olacaktır. Nitekim bir hadîs-i şerîfte:
“AdÂletle hukmedenler, kıyÂmet gununde RahmÂn ’ın sağında nûrdan minberler uzerinde olacaklardır… Bunlar hukumlerinde, Âileleri ve sorumlu oldukları kimseler hakkında adÂletle davranmışlardır.” (İbn-i Hanbel, II, 160) buyrulur.
Yine RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-:
“–KıyÂmet gununde insanların AllÂh TeÂl ’ya en sevgili olanı ve O ’na en yakın yerde bulunanı adÂletli idÂrecidir. KıyÂmet gununde insanların AllÂh TeÂl ’ya en sevimsiz olanı ve O ’na en uzak mesÂfede bulunanı da zÂlim idÂrecidir.” (Tirmizî, AhkÂm, 4; NesÂî, ZekÂt, 77) buyurmuşlardır.
Hazret-i DÂvûd -aleyhisselÂm- hakkında yukarıda zikredilen Âyet-i kerîmelerin mÂhiyetine tamÂmen ters bir şekilde, muharref TevrÂt ve İncîl ’lerde birtakım hakîkat dışı beyanlar ve cirkin iftirÂlar yer almaktadır.
Bu hususta Hazret-i Ali -radıyallÂhu anh-:
“–Her kim DÂvûd hÂdisesini hikÂyecilerin rivÂyet ettiği gibi (yanlış ve cirkin bir şekilde) anlatırsa, ona yuz altmış değnek vururum!” demiştir.
Hic şuphesiz ki Hazret-i DÂvûd ’a, AllÂh ’ın yuce huzûrunda guzel bir yakınlık, varacağı guzel bir mercî ve cennette guzel bir makam vardır.
ASHAB-I SEBT (CUMARTESİ ASHABI) HADİSESİ AshÂb-ı Sebt, Mısır ile Medîne-i Munevvere arasında Kızıldeniz kenarında Medyen şehrinde yaşardı. Sayıları yetmiş bin kadardı. Bunlar, cumartesi gunleri ibÂdetten başka bir şey yapmazlardı. Cunku cumartesi gunu ibÂdetin dışındaki işler haram kılınmıştı. Ayrıca o gunde avlanmamak uzere DÂvûd -aleyhisselÂm- ’a soz vermişlerdi.
Maymuma Donen Kavim Daha sonra şeytan, kendilerine vesvese vererek:
“Siz avlamaktan değil, yemekten menedildiniz!” dedi.
Hikmet-i ilÂhî olarak cumartesi gunleri balıklar coğalır, diğer gunler azalırdı. Bu sebeple şeytanın fısıltısı bazılarına cok cÂzip geldi. Bu hususta Medyen halkı uc kısma ayrıldı:
1. Kısım; AllÂh ’ın emrine muhÂlefet ederek balık tuttular. Hem yiyip, hem de sattılar. Bunlar cumartesi gunu ağ atarlar, pazar gunu de cekerlerdi.
2. Kısım; balık avlama gunÂhına girmediler, fakat emr-i ilÂhîye uymayanlara da karşı cıkmadılar. YÂni ilÂhî emrin ciğnenmesi karşısında sessiz kalıp herhangi bir îkaz ve nasihatte bulunmadılar.
3. Kısım ise; hem ilÂhî nehye riÂyet ettiler, hem de cumartesi gunu yasağını ciğneyenlere îkaz ve nasihatte bulundular. Sukût edenlere de susmakla doğru yapmadıklarını soylediler. Emr-i bi ’l-ma ’rûf ve nehy-i ani ’l-munker vazîfesini yerine getirdiler.
Sukût edenler, kendilerini îkaz edenlere:
“HelÂk olacak kavme nicin vaaz edip kendinizi yoruyorsunuz? Emeğinize yazık!” derlerdi.
Emr-i bi ’l-ma ’rûfta bulunanlar da:
“Biz, CenÂb-ı Hakk ’ın huzûrunda mes ’ûl olmamak, mÂzûr olmak icin boyle yapıyoruz!” diye cevap verirlerdi.
Daha sonra bunlar, diğerlerine gelecek olan musîbet kendilerine de gelmesin diye onlarla aralarına bir duvar cektiler. Duvarın arkasındaki sesler kesilince, bir de baktılar ki, bir gecede hepsi birden maymuna donmuşler!.. İlÂhî hukmu dikkate almadıkları icin boyle bir cezÂya dûcÂr olan bedbahtlar, AllÂh ’ın emrine itaat ettikleri icin bu azaptan kurtulan akrabalarının yanında bir muddet mahzun mahzun gezdiler. Uc gun sonra da, maymun şekline girmiş olan Âsîlerin hepsi oldu.
İmÂm Begavî ’nin MeÂlimu ’t-Tenzîl adlı eserinde:
“Avlanmayan, lÂkin avlayanlara da herhangi bir îkaz ve nehiyde bulunmayıp susanlar da, onlarla birlikte maymunlar hÂline geldiler.” denilmektedir.
Kur ’Ân-ı Kerîm ’de bu husus şoyle ifÂde buyrulur:
“Onlara, deniz kıyısında bulunan şehir halkının durumunu sor! Hani onlar, cumartesi gunune saygısızlık gosterip haddi aşıyorlardı. Cunku cumartesi gunu, balıklar meydana cıkarak akın akın onlara gelirdi; cumartesi tatili yapmadıkları gun de gelmezlerdi. İşte boylece Biz, yoldan cıkmalarından dolayı onları imtihÂn ediyorduk.” (el-A ’rÂf, 163)
“İclerinden bir topluluk:
«–AllÂh ’ın helÂk edeceği, yÂhut şiddetli bir şekilde azÂb edeceği bir kavme ne diye nasihat ediyorsunuz?» dedi.
(Nasihat edenler) dediler ki:
«–Rabbimize beyÂn edecek mÂzeretimiz olsun diye, bir de (belki) sakınırlar umîdiyle (nasihatte bulunuyoruz)».” (el-A ’rÂf, 164)
“Onlar, kendilerine yapılan îkazları unutunca, Biz de kotulukten menedenleri kurtardık; zulmedenleri de yapmakta oldukları kotuluklerinden dolayı şiddetli bir azÂb ile yakaladık. Kibirlenip de kendilerine yasak edilen şeylerden vazgecmeyince, onlara: «Aşağılık maymunlar olun!» dedik.” (el-A ’rÂf, 165-166)
CenÂb-ı Hak, daha sonraki nesillere, bu hÂdiseyi hatırlatarak şu şekilde îkaz buyurmaktadır:
“(Ey İsrÂîloğulları!) İcinizden cumartesi gunu azgınlık edip de, bu yuzden kendilerine, «Aşağılık maymunlar olun!» dediklerimizi elbette bilmektesiniz.” (el-Bakara, 65)
“İşte bu kıssayı, o zaman hazır olanlara ve sonradan gelenlere ibret verici bir cezÂ, muttakîler icin de bir nasihat kıldık.” (el-Bakara, 66)
Yahudileri Lanetleyen Peygamberler Eyle ahÂlîsi cumartesi gunu AllÂh ’ın emirlerinden cıkıp nefislerine zulmettikleri zaman DÂvûd -aleyhisselÂm- onlara lÂnet etmiş, onlar da maymunlara donmuşlerdir. (Elmalılı H. Yazır, Hak Dîni Kur ’Ân Dili, III, 1786)
Bu hÂdisenin, DÂvûd -aleyhisselÂm- zamanında meydana geldiğine şu Âyet-i kerîme de işÃ‚ret etmektedir:
“İsrÂîloğulları ’ndan inkÂr edenler, hem DÂvûd ’un, hem de Meryem oğlu Îs ’nın diliyle lÂnetlendiler!..” (el-MÂide, 78)
Muslumanlar, butun peygamberlere inandığı, onların aralarında bir ayırım yapmadığı ve Hazret-i Îs ’yı da peygamber olarak kabûl ettiği icin Yahûdîler:
“−Biz, sizin dîninizden daha kotu bir din bilmiyoruz!” demişlerdi.
Bunun uzerine, şu Âyet-i celîle nÂzil oldu:
“De ki: «–AllÂh katında cezÂya carptırılma bakımından bundan daha kotusunu haber vereyim mi? AllÂh, kimlere lÂnet etmiş ve gazabına uğratmışsa; kimlerden maymunlar, domuzlar ve tÂğuta tapanlar yapmışsa, işte bunların makÂmı daha kotudur ve onlar doğru yoldan daha cok sapmışlardır.” (el-MÂide, 60) (VÂhidî, EsbÂbu ’n-Nuzûl, s. 203)
Âyet-i kerîmede de ifÂde edildiği gibi AllÂh TeÂlÂ, Benî İsrÂîl ’den kotulukte inatla ısrar eden o bedbahtları once maymun kılığına sokmuş, sonra da helÂk etmiştir. Bunun, insanların aslının maymun olduğu şeklindeki asılsız iddiÂlarla da hicbir alÂkası yoktur.
DAVUT PEYGAMBER ’DEN KALAN HATIRA: SAVM-I DAVUD Bir gun oruc tutup bir gun tutmamak demek olan “savm-ı DÂvûd”, Hazret-i DÂvûd ’dan ummet-i Muhammed ’e hÂtıra kalan bir ibÂdettir. AllÂh Rasûlu -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- en fazîletli orucun “savm-ı DÂvûd” olduğunu beyÂn buyurmuşlardır.
Amr bin el-Âs -radıyallÂhu anh- ’ın oğlu Ebû Muhammed AbdullÂh -radıyallÂhu anh- ’ın şoyle dediği rivÂyet edilmiştir:
“VallÂhi omrum boyunca gunduz oruc tutacağım; gece namaz kılacağım.” diye yemin ettiğimi Nebî -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’e bildirmişlerdi.
RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- bana:
“–Boyle soyleyen sen misin?” diye sordu.
Ben de:
“–Anam-babam sana fed olsun y RasûlallÂh! Evet, ben soyledim.” dedim.
Bana:
“–Senin buna gucun yetmez! BÂzen oruc tut, bÂzen ye; bÂzen uyu, bÂzen (teheccud) icin kalk! Her aydan uc gun oruc tut! Bir iyiliğin karşılığı on mislidir. Bu, butun seneyi oruclu gecirmek gibidir.” buyurdu.
Ben:
“–Bundan daha fazlasına muktedirim!” dedim.
“–O hÂlde bir gun oruc tut; iki gun iftar et!” buyurdu.
“–Bundan daha fazlasını yapabilirim!” dedim.
“–Oyleyse bir gun oruc tut, bir gun tutma! Bu, DÂvûd -aleyhisselÂm- ’ın orucudur ve orucların en mûtedili, en ustunudur!” buyurdu.
Ben:
“–Bundan fazlasına da guc yetirebilirim!” deyince RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-:
“–Bundan daha fazlası olmaz!..” buyurdu. (BuhÂrî, Savm 55-57, Teheccut 7; Muslim, SıyÂm 181-193)
HZ. DAVUT ’UN (A.S.) FAZİLETİ *DÂvûd -aleyhisselÂm-, butun işlerinde AllÂh ’a yonelirdi.
*AllÂh TeÂlÂ, O ’nun icin “Kulumuz DÂvûd” buyurdu.
*Kendisine dort buyuk ilÂhî kitaptan biri olan Zebûr indirildi.
*Dağlar ve kuşlar O ’nunla birlikte zikrederdi.
*Kuşların dilini bilirdi.
*Cok guzel bir sadÂya sÂhipti. Zebûr ’u okuduğu zaman, dağlar ve kuşlar O ’nu dinlerdi.
*Demiri elinde bal mumu gibi yoğururdu. Boylece kendi el emeği ile gecinirdi. Nitekim Peygamber Efendimiz de, O ’nun bu hÂlini medhetmiştir.[2]
*DÂvûd -aleyhisselÂm- ’a fasl-ı hitÂb (hakkı batıldan ayırt etme kÂbiliyeti) ve hikmet verilmişti.
*Devleti, o zamanın en heybetli ve guclu devletiydi.
*DÂvud -aleyhisselÂm-, Rabbine cok şukrederdi. O, bir keresinde şoyle demiştir:
“–Y Rabbi! Ben Sana nasıl şukredeyim. Zîr Sen ’in şukrune ancak Sen ’in nîmetinle erişebiliyorum.”
O ’na şoyle vahyedildi:
“–Sana olan nîmetlerimin hepsinin Ben ’den olduğunu biliyor musun?”
Hazret-i DÂvûd:
“–Evet.” dedi.
Bunun uzerine AllÂh TeÂlÂ:
“Bu şekilde duşunmen, Ben ’im Sen ’den rÂzı olmama kÂfîdir.” dedi. (İbn-i Kesîr, Kısasu ’l-EnbiyÂ, s. 524)
*HÂsılı DÂvûd -aleyhisselÂm-, ustun kılınmış bir peygamberdi. Âyet-i kerîmede buyrulur:
“And olsun, DÂvûd ’a tarafımızdan bir ustunluk verdik!..” (Sebe ’, 10)
HZ. DAVUT ’UN (A.S.) VEFATI RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- şoyle buyurmuştur:
“DÂvûd -aleyhisselÂm-, gayret-i dîniyyesi pek şiddetli ve namusuna cok duşkun biriydi. Evden cıktığı zaman kapıyı iyice kapatır, donunceye kadar kimse oraya girmezdi.
Birgun yine evden cıktı, kapıyı kapattı… DÂvûd -aleyhisselÂm- geri donduğunde evin ortasında duran bir adam gordu. Ona:
«–Sen kimsin?» diye sordu.
O da:
«–Ben, o kimseyim ki, krallardan korkmam ve perdeler (engeller) bana mÂnî olamaz.» dedi.
Bunun uzerine DÂvûd -aleyhisselÂm-
«–VallÂhi o zaman sen olum meleğisin. AllÂh ’ın emriyle hoş geldin.» dedi.
Bir muddet sonra da rûhu kabzolundu…” (Ahmed bin Hanbel, Musned, II, 419)
Hazret-i DÂvûd ’un kırk sene devÂm eden idÂresi, İsrÂîloğulları ’nın en parlak donemidir. DÂvûd -aleyhisselÂm- Kudus ’u fethederek, devletine başkent yapmıştı. O, hem hukumdar hem de bir peygamberdi. Bu iki ozellik Hak tarafından O ’na lutfedilmişti. Kendisinden sonra yerine oğlu Hazret-i Suleyman gecti ve O ’na da peygamberlik verildi.
Dipnotlar:
[1] EbrÂr (hayr u hasenÂt ve takv sÂhipleri) icin hasene (sevap) olan bazı hÂl ve ameller, onlardan daha ust mertebede bulunan mukarrebler (AllÂh ’a cok yakın kullar) icin seyyie (gunah) addedilir.
[2] Bkz. BuhÂrî, Buyû ’ 15; Enbiy 37.
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Nebiler Silsilesi 3, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan
Hazret-i Davut Peygamber'in Hayatı