Batı'nın hastalıklara, şeytan cıkarma yontemiyle yaklaştığı Orta Cağ doneminde, Osmanlı Devleti'nin hekimleri, gunumuzde modern tıbbi keşiflerle değeri yeni anlaşılan bircok tedavi yontemi geliştirdi. Tedavi metodlarında kullandığı labaratuvar ise tabiatın kendisiydi. İşte Osmanlı hekimlerinin tedavi yontemleri ve tavsiyeleri...Osmanlı hekimlerinden sağlıklı bir hayat icin tavsiyeler.
DOKTORLAR ONCE CEVREYİ İNCELERDİ Osmanlı İmparatorluğu zamanında bir hekim tayin olduğu yerde once dağları, taşları inceler, ruzgarın nereden estiğine, suyun kalitesine bakar, kısaca insanoğlunun yaşadığı yeri enine boyuna araştırırdı. Amac insanların hastalanmaması icin gerekli tedbirleri almaktı. Uyku saatinden sıcak bastığında ne icileceğine, hangi sporun yapılması gerektiğinden hangi yiyeceklerin bir arada yenilmemesine kadar her şeyi hekimler belirlerdi. Kişinin yediklerini iyi hazmetmesi ve kabız olmaması da cok onemliydi.

İstanbul Universitesi Cerrahpaşa Tıp Fakultesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Oğretim Uyesi Prof. Dr. Ayten Altıntaş, 'Osmanlı Hekimlerinin Sağlık Kuralları' adlı kitabında, gunumuzde hala gecerli olan Osmanlı sağlık kurallarından şu şekilde bahsediyor;
KANUNî'DEN SONRAKİ SULTANLARIN OLUM NEDENİ; FAZLA BESLENME, AZ HAREKET Osmanlı'da insanların erken yaşta olduğu, yaş ortalamasının da 45 olduğu soylenir ki boyle bir şey yoktur. O zaman da 90'ına kadar yaşayan pek cok kişi var. Kanuni'den sonra, erken yaşta olduğu soylenen padişahların erken olum nedeni; fazla beslenme, az hareket etmedir. İlk Osmanlı padişahları savaşa gider, sabah-akşam savaş teknikleri oğrenirlerdi.
OSMANLI HEKİMLERİ GUNDE 2 OĞUNU TAVSİYE EDİYOR
Osmanlı hekimlerinin yuzlerce kez soyleyerek oğrettiği şey az yemek! Gec kahvaltı, erken akşam yemeği olmak uzere gunde iki oğun beslenmeyi tavsiye ediyorlar. Karnınız acıktığında yemeğe oturup, tam doymadan kalkacaksınız sofradan. Neden yemek yiyoruz? Vucudumuza enerji yuklensin ki beynimiz calışsın. Otomobilin benzine ihtiyacı ne kadarsa bizim de gıdaya ihtiyacımız o kadar. Ama insanız ve gıdayı baştacı yapmışız, hayatımızın tek şekli.
Vucut fazla gıdayı atmak icin cok calışıyor. Karaciğer, bobrek, her organımız cok calışıyor ve ihtiyarlıyor. Bugun zayıflamak icin uygulanan metotlardan biri de sık sık yemek. Eski Osmanlı metoduna gore sık yemek vucudu yaşlandırır. Ama bugunku amac zayıflamak, organların genc kalmasına yardımcı olmak değil!
HOŞAF GELENEĞİ OSMANLI'NIN 'MEYVE KABUĞU' HASSASİYETİNDEN GELİYOR
Eskiden Osmanlı'da sofraya sadece kaşık konulurdu cunku yemekler hep suluydu. Hazmı kolaylaştırıcı corba, sulu yemekler yapılırdı. Amac midenin hazmına yardımcı olmak. Mesela bugun meyveyi kabukla yiyoruz, mide perişan oluyor. Osmanlı hekimleri bunu da onermiyordu. Hoşaf geleneği de buradan geliyor. O donemde hekimler, meyvenin topladıktan hemen sonra yenmesini tavsiye etmiyordu. Cunku meyve tam olgunlaştığında insana yararlı.
OSMANLI ZAMANINDAKİ HASTALIK ORANI GUNUMUZDEN COK DAHA AZ
O donemde de hastalık ve kanser var ama cok az. Asla bugunku gibi değil. Butun omru boyunca hastalanmayanlar da olmuş. Hastalanmak zaten az gorunen bir şey. Bunu hekime gidenlerin sayısından anlıyoruz. Hekim sayısı az olmasına karşın herkese bire bir hizmet veriyormuş. Buradan da hasta olmamaya yonelik alınan onlemlerin işe yaradığını goruyoruz.
UYKUNUN SAĞLIK ACISINDAN EHEMMİYETİ Osmanlı tıbbında uyku sadece dinlenmek icin değildir. Yediğimiz gıdanın tam hazmedilmesine yardımcı olur. Normalde once sağ, sonra sol tarafa yatmalısınız. Bunun nedeni midenin uzerine karaciğerin gelmesini sağlamak. Boylece midenin icindeki artıklar onun sıcaklığıyla temizlenecek. Sırtustu yatmak unutkanlık yapar. Cunku kan arkaya gidiyor. Beyni calıştıran on beyin. Onemli olan kanın dolaşması. Unutkanlık başladıysa yuz ustu yatacaksınız ki beynin on tarafına kan gitsin.
TEDAVİLERDE KULLANILAN BİR İLAC; ŞERBET
Şeker, eskiden şeker kamışından uretilirmiş. Eskiden şerbetler ilacmış. Kızılcık şerbetini icerseniz kabız olursunuz, gul şerbeti ise bağırsakları yumuşatır. Asla keyif icin icilmez. İlacların şerbet ve macun şeklinde verilmesinin nedeni bal, şeker ve pekmez ilacın etkisini artırması. Şeker pancarından elde edilen şekerin de zararı yok. Akışkan ve beyaz yapmak icin kimyasal maddeler kullanırsanız ve cok yerseniz zararlı.
EKMEK ANNE SUTU GİBİ DEĞERLİ Bugun şeker cok yanlış anlaşılıyor. Tuzun yanlış anlaşıldığı gibi. Uc beyazın zehir olduğu soylenir ya... Tam buğday unu inanılmaz faydalı bir gıda. Osmanlı'da hekimler, bir cocuğun anne sutunden kesildikten sonra sadece ekmek yiyerek, vucudu icin gerekli olan her şeyi olene kadar alabileceğini soyluyor.
OSMANLI HEKİMLERİNE GORE KAHVE VUCUTTAKİ SUYU KURUTUYOR
Sigara, Osmanlı'nın son donemlerinde iciliyormuş. Zararı bilinmiyormuş. Ama cok az iciliyormuş. Kahve bile Osmanlı'nın son donemlerinde başlamış. Sevilen bir icecek haline gelince halk hekime gidip kahvenin zararını sormuş. Hekimler araştırmış. Sonrasında kahvenin vucuttaki suyu attığı ve kurutucu etkisinin olduğunu bulmuş. Dolayısıyla yanında mutlaka su icilmesini tavsiye ediyor. Şekerli icilmesini oneriyor, şekerin kahvenin zararını azalttığını soyluyorlar.
İslam ve İhsan