Temettu haccı nedir, nasıl yapılır? Temettu haccının yapılışı.Hac aylarında once umre icin ihrama girip, umreyi tamamladıktan sonra, aynı yılın hac aylarında hac icin yeniden ihrÂma girerek yapılan hacca “temettu ’ haccı” denir. Burada umre ve hac ayrı ihrÂmla if edilmektedir.
Temettu haccı yapacak olan kimse, mîkÂtta umre niyetiyle ihrÂma girer. Mekke ’ye ulaşınca tavaf ve sa ’y yapar, tıraş olur veya saclarını kısaltır. Boylece umreyi tamamlayıp ihrÂmdan cıkar. Normal elbiselerini giyer, ihrÂmlı olmayanlara mubah olan şeylerden yararlanır. Sonra Zilhicce ’nin sekizinci gunu, Harem bolgesinde bulunduğu yerden, hacca niyet ederek ihrÂma girer ve hac amellerini tamamlar. Bir haccın temettu ’ haccı sayılması icin, umre ile haccın aynı hac mevsimi icinde yapılması gereklidir. Hac mevsiminden once umre yapıp, sonra hac mevsiminde hac yapmak, temettu ’ haccı olmadığı gibi, bir yıl umre, sonraki yıl hac yapmakla da temettu ’ meydana gelmez.
MîkÂtlerin dışında kalan belde ve ulkelerden gelen hacılar (ÂfÂkîler), uzun sure ihrÂmda kalmamak icin, daha cok temettu ’ haccını tercih ederler. Burada umre ile haccı, aynı hac mevsiminde yapmaya muvaffak kıldığından dolayı, Allah TeÂl icin bir şukur kurbanı kesilir. Bu kurban, Akabe cemresi atıldıktan sonra, tıraştan veya sacları kısaltmazdan once, kurban bayramı gunlerinden birinde kesilir. Kurban kesmeye gucu yetmeyen kimse, hac sırasında bayramdan once uc, bayram gunleri cıktıktan veya kendi beldesine dondukten sonra yedi olmak uzere toplam on gun oruc tutar.
Allah TeÂl şoyle buyurur: “Guvene kavuştuğunuz zaman hac zamanına kadar umre ile yararlanmak isteyen kimse, kolayına gelen kurbanı keser; kurbanı bulamayan, uc gun hacda, yedi gun de donduğunuz zaman olmak uzere tam on gun oruc tutar. Bu, ailesi Mescid -i Haram civarında oturmayanlar icindir.” [1]
TEMETTU HACCI NASIL YAPILIR? Abdullah İbn Abbas, Veda haccındaki temettu ’ haccı uygulamasını şoyle anlatır: “Veda haccında, MuhÂcirler, Ensar ve Nebî (s.a. s) ’in eşleri niyet edip telbiye getirdik. Mekke ’ye gelince, Rasûlullah (s.a.s), yanında hedy kurbanı getirmeyenlerin, hacla umre ihramını ayırmalarını istedi. Biz Beytullah ’ı, Saf ile Merve ’yi tavaf ettikten sonra (ihramdan cıkarak) eşlerimizin yanına gittik ve normal elbiselerimizi giydik. Cunku yanında hedy kurbanı getirenler, bu kurban (bayram gunu kesilip) yerine ulaşıncaya kadar,[2] ihramdan cıkamayacaktı. Sonra Nebî (s.a.s) Terviye gunu akşamı hac icin niyet edip telbiye getirmemizi emretti. Biz hac menÂsikini bitirince, Beytullah ’ı, Saf ve Merve ’yi tavaf ettik, haccımız tamam oldu ve uzerimize hedy kurbanı vÂcip oldu.” İbn Abbas, bundan sonra yukarıdaki Âyeti okumuş ve aynı yıl icinde, hac ve umreyi birleştirmekten dolayı bir kurban gerektiğini soylemiştir..” [3]
Dipnotlar:
[1] Bakara, 2/196. [2] Hedy kurbanı icin bk. Bakara, 2/196; Feth, 48/25. [3] BuhÂrî, Hac, 37.
Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Donduren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan