Kader değişir mi? İnsanın kaderi neye bağlıdır? Kader değişebilir ise nasıl değişir? İşte cevabı...
İnsan, kaderinin ne olduğunu bilmemektedir. Dolayısıyla insana duşen Allah ’ın verdiği akıl, irade ve imkÂnlar cercevesinde gorevlerini en iyi şekilde yapma gayret ve şevki icinde olmaktır. Allah ’a bakan yonuyle ise kader O ’nun olmuş ve olacak her şeyi bilmesidir. Esasen O ’nun her şeyi bilmesi, O ’nun mutlak ulûhiyetinin gereğidir. Bu acıdan bakıldığında kaderin değişmesinden soz etmek Allah ’ın ilminin değişmesinden soz etmek demektir; bu ise mumkun değildir. Dolayısıyla kaderde değişme bahis konusu olamaz.

KADER DEĞİŞEBİLİR İSE NASIL DEĞİŞİR?
Ancak bazı İslam Âlimleri Allah ’ın dilemesi hÂlinde kaderin değişebileceğini soylemişlerdir. Onlara gore, kader, Allah ’ın takdiri, kaza ise bunun gercekleşmesidir. Bazen Allah, kuluna lutufta bulunarak takdir ettiği hukmu gercekleştirmeyebilir. Kaderin değişebileceğini belirten Âlimler kaderi, kader-i mutlak (değişmez kader) ve kader-i muallÂk (şarta bağlanmış kader) diye ikiye ayırmışlardır. Değişmenin ilkinde değil, ikincisinde yani şarta bağlı kaderde olabileceğini kaydetmişlerdir. Onlara gore, sadakanın belayı def edeceğini, sıla-i rahim yapmanın omru uzatacağını belirten hadisler bunu teyit etmektedir. Esasen, Allah ’ın ezeli ilmi bağlamında duşunulduğunde, bu ikinci kaderde de bir değişikliğin olmadığını, zira Allah ’ın, şarta bağlı konularda da kulların nasıl davranacaklarını bilerek kaderi belirlediğini soyleyebiliriz.




İslam ve İhsan