Meşhur Tarih Araştırmacısı ve Yazarı Kadir Mısıroğlu, Ayasofya gundemiyle ilgili goruşlerini İslamveihsan.com'a anlattı. Ayasofya'nın acılmasıyla ilgili "henuz erken" yorumunda bulunan Mısıroğlu, Ayasofya'nın yakın bir gelecekte acılacağını lÂkin şu anda şartların haiz olmadığını belirtti. Bununla birlikte Ayasofya'nın Osmanlı mirascısı olan bizler icin oneminden bahsederek, "O kadar cÂmî icinde bir kilise mi batıyor gozunuze" yorumlarına da cevap verdi.Roportaj: Furkan Hasdemir
Son zamanlarda Ayasofya ’nın cÂmî olarak faaliyete gecmesi yine gundemde. Bu konuda tartışmalı ceşitli kampanyalar yapılıyor. Kimisi "Henuz erken” diyor, kimisi, “Acılsın artık yeter” diyor. Gectiğimiz gunlerde bir gazetenin Başyazarı da bu konuda "80 bin caminin ortasında bir Hristiyan mÂbedi mi batıyor gozunuze?" dedi. Bu acıdan Ayasofya bizim icin neden onemlidir? Sizin Ayasofya ’nın yeniden ibadete acılmasıyla ilgili goruşunuz nedir?
AYASOFYA BİR FETİH SEMBOLUDUR Muslumanlar, her fethettikleri yerde bir mÂbedi fethin sembolu olmak uzere cÂmîye donuştururler. İslam Hukuku, fethen girilen bir yerde, fethi gercekleştirenlere bazı haklar tanır. Bu haklardan birisi de bir mÂbedin cÂmiye donuşturulmesidir. Ayasofya, İstanbul fethinin semboludur. Cunku Fatih, Ayasofya ’yı fethin sembolu olmak uzere cÂmîye donuşturdu. Bununla beraber fethen İslÂm ’a rÂm edilen her şehrin bir cÂmîsinde, hutbe kılıca dayanarak okunur. Bu Âdet başlangıcta Ayasofya ’da yapılıyordu. II. Bayezid bu şerefi kendine almak icin babasının Âdetini bozdu ve bu geleneği Beyazıt CÂmîsi ’ne taşıdı. Bugun bile Beyazıt CÂmîsi ’nde hatip, hutbeye kılıcla cıkar. Cuma gunu gidip gorebilirsiniz. Bunun manası şudur; ‘Guc benim elimde olduğu icin, burada hakk-ı kelÂmım var. Gercekleri sınırsızca soyleyebiliyorum. ’
Ayasofya fethin sembolu olmakla birlikte Fatih Hazretleri Ayasofya Vakfiyesi ’ni beddua ile bitiriyor. “Kim bu vakfiyeyi bozarsa Allah ’ın ve meleklerin lÂneti onun uzerine olsun” diyor. Onu bozanın uzerinde de bu beddua devam ediyor. Şunu da ifade etmeliyim ki Lozan ’da, Ayasofya konusuyla ilgili alınmış bir karar yok. Lozan 1923 ’te, Ayasofya ’nın muzeye donuşturulmesi ise 1930 ’da olmuş bir iş.
ACILMASI İCİN HENUZ ERKEN Acılmasına gelince, milletimizdeki İslamlaşma şuuru belirli bir seviyeye gelince Ayasofya tÂbî olarak acılır. Bugun o kıvamda değiliz. Ama yakınız. Cok surmez acılır.
Henuz erken mi diyorsunuz?
Henuz erken. Cunku bu hÂdisenin iceride de dışarıda da reaksiyonları olur. Hukumet gerginlik istemiyor. Zaten başında yeteri kadar gerginlik sebebi olduğu icin bir de bu konuda gerginlik nedeni olmak istemez. Ama sembolik olarak Ayasofya, 1960 ’lı yıllarda acıldı. Ayasofya ’nın Topkapı Sarayı tarafından bir giriş kapısı vardır. Orada papazların bir toplantı salonu vardı. Orası bugun mescid olarak kullanılıyor. Cuma dÂhil beş vakit namaz kılınıyor. Bu mescidi Suleyman Demirel yaptırmıştı. Ama bu mescid esas kubbenin olduğu kısımda değil tabi ki. Tahmin ederim cok gecikmeden o da Tayyip Bey ’e nasip olur. Esas ana kubbenin altında da bir namaz kılınır.

AYASOFYA YAKIN BİR GELECEKTE ACILACAK Ayasofya'nın acılması yakın bir gelecekte olacak. Cunku mevsim İslÂm ’a doğru gidiş mevsimidir. Bu gidişin bir safhası da Ayasofya olacak.
Ayasofya ile ilgili daha bir suru gelişme olacak ve mevsim, İslam ’ın galebesine doğru gidilme mevsimi olacak. Lakin dediğim gibi şu anda Ayasofya ’nın acılması, iceride ve dışarıda reaksiyonlar doğurur. Hukumet başındaki dertlerle uğraştığından yeni bir gerginliğin sebebi olmak istemez. Bu nedenle Ayasofya ’nın acılması icin henuz erken.
İslam ve İhsan