Muğla ’da, Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi Fen ve Sosyal Bilimler Proje Okulu oğrencileri, zeytin karasuyu ve mermer atıklarını kullanarak, arıtılmış su ve organik gubre elde etti. Oğrenciler Ayşe Nil Korkmaz ve Berra Nazlı, "Zeytin karasuyunun mermer atıkları ile arıtılması ve organik gubre eldesi: KARMERAT" isimli proje hazırladı.
Danışmanlığını fen bilgisi oğretmeni Şebnem Karacak Deren ’in yaptığı proje ile mermer atıklarının kullanılarak, yine başka bir atık olan zeytin karasuyunu arıtmak ve bu atıklardan yuksek katma değerli tarımsal urunler elde etmek hedeflendi.
Muğla Sıtkı Kocman Universitesi (MSKU) Kimya Bolumu Oğretim Uyesi Prof. Dr. Mehmet Emin Duru ’nun da destek verdiği proje, 16. TUBİTAK 2204-B Ortaokullar Arası Araştırma Projesi Final Yarışması ’nda Turkiye ikinciliği elde etti.
Oğrencilerden Ayşe Nil Korkmaz, proje kapsamında oncelikle zeytin karasuyuna kirec ile on cokturme işlemi uyguladıklarını soyledi.
Ardından bu işlemden gecen karasuyu, mermer tozu ile kalkerli topraktan oluşan bir karışım ile arıttıklarını belirten Korkmaz, elde ettikleri arıtılmış suyu da tarımsal sulamada kullanmayı hedeflediklerini anlattı.
Berra Nazlı da arıtma işleminden kalan toprak ile atık tarımsal gubreyi okulun laboratuvarında 400 milimetre su ekleyerek karıştırdıklarını ve etrafını aluminyum folyo ile sardıklarını dile getirdi.
Karışımın uzerini gaz cıkışı olması icin tulbent ile orttuklerini ifade eden Nazlı, her gun karıştırma işlemi uygulayarak 20 gun boyunca fermantasyona bıraktıklarını ve 20 gunun sonunda da organik gubre elde ettiklerini aktardı.

"Sıfır atık projesine destek olmayı hedefledik" Proje danışmanı Fen Bilgisi Oğretmeni Şebnem Karacak Deren ise proje ile onemli bir cevre sorunu olan zeytin karasuyu atıklarını tarımsal sulamada kullanmayı amacladıklarını ve yine Muğla ’nın onemli bir cevre problemi olan mermer atıklarından zeytin karasuyunun arıtılması noktasında faydalandıklarını soyledi.
Hedeflerinin birden fazla atık maddeyi kullanarak, katma değeri yuksek urunler elde etmek olduğuna dikkati ceken Deren, "Proje ile kullanılabilecek arıtılmış su ve organik gubre elde ettik. Mermer atıkları ve tozu, kalkerli toprak, zeytin karasuyu ve hayvan dışkısından yararlanarak dort atıktan iki katma değerli urun elde etmiş olduk. Ulkemizde sıfır atık projesine destek olmayı hedeflemiştik. Aynı zamanda onemli bir problem olan kuraklığa engel olabileceğimiz inancındayız. Uyguladığımız calışmalar sonunda verimli sonuclar elde ettik." diye konuştu.
MSKU Fen Fakultesi Kimya Bolumu Oğretim Uyesi Prof. Dr. Mehmet Emin Duru ise projeyi ilk başta atıkların değerlendirilmesi ve nitelikli urun elde edilmesi uzerine tasarladıklarını ifade etti.
Yaklaşık bir yıl suren calışmalar kapsamında universite laboratuvarlarında analizini yaptıkları urunleri test ettiklerini anlatan Duru, "Toprak acısından cabuk yetişen bitkilerde testler yaptık. Bitkilerin cimlenmesi ve yetişmesi acısından normal bir toprağa gore cok daha hızlı buyuttuğunu, yaprak sayısının arttırdığını gorduk. Bunu da kanıtladık."dedi.
"Tarımsal uretimde onemli bir katma değer yaratacağı inancındayız" Duru, bundan sonraki hedeflerinin ozellikle organik gubre olarak duşundukleri bu toprağın başta zeytin ve bolgedeki diğer tarımsal uretimlerde kullanılması olduğunu vurgulayarak bu noktada da calışmalara devam edeceklerini dile getirdi.
Tarımsal ve icme amaclı kullanılacak suyun gelecekte ulaşılmasının zorlaşacağına dikkati ceken Duru, şoyle devam etti:
"Ozellikle altını cizmek istiyorum ki bugun ve gelecekte su aranır ve son derece kıymeti yuksek bir urun haline geldi. Bu proje, bizim yer altına kirli olarak gonderebileceğimiz suyu aslında tam tersine temiz olarak kullanma noktasında bir donguyu gostermektedir. Projemizin aslında ulkemizde sıfır atık projesine katkı sağlarken, bir taraftan da bolgemizdeki tarımsal uretimde onemli bir katma değer yaratacağı inancındayız. Projenin bir sonraki aşaması, uygulamanın daha geniş cercevede tarımsal uretimlerde değerlendirilmesi."
Duru, projede fermantasyon sırasında acığa cıkan metan gazını bir prototip olarak duşunulduğunde fabrikalarda yine enerji olarak değerlendirilebileceğini beklediklerini de belirtti.
Kaynak: AA

İslam ve İhsan