Osman Nuri Topbaş Hocaefendi bu haftaki sohbetlerinde muslumanın mesuliyetinin oneminden bahsediyor.


Bir musluman, dunyanın gidişinden kendisini mes ’ul gorur. İşte bunlar, hayırlı ummetin yetiştirdiği ornek şahsiyetlerdir. O ornek şahsiyetler, hayatın her alanında İslÂm şahsiyetini sergilediler.

O hayırlı ummet, mîmÂrîde bir İslÂm şahsiyeti sergiledi:

Mesel bir Suleymaniyeʼye baktığımız zaman, ellerini semÂya acmış, du eden bir insan silueti goruyoruz. Bu, taşa aksetmiş bir gonul yapısıdır… Maddeyi mÂn ile mezceden kendi medeniyetimizin bir şÃ‚heseridir.

O hayırlı ummet, kimsenin evini golgede bırakacak, Guneşʼine mÂnî olacak bir ev inşÃ‚ etmezdi. Manzarasını kapatmazdı. Bugun ise yuksek binÂlar, hatt gokdelenler, sanki, rûhuna olu toprağı serpilmiş şehirlerin ruhsuz mezar taşları gibi...

Nasıl bir mîmÂrî şÃ‚heserin her hattı, her cizgisi, her unsuru, onun mukemmelliğinden bir nasip ve tecellî taşırsa, bir medeniyetin her cuz ’u de aynen boyledir. Bizim medeniyetimizin merkezi “insan” olduğundan, ondaki mukemmelliklerin sertÂcı da, ortaya koyduğu insan tipidir.

Hayırlı ummet, insanlıkta bir İslÂm şahsiyeti sergiledi:

Bir evde hasta olduğu zaman, cumbanın onune, balkonun onune kırmızı bir saksı konurdu. Seyyar satıcılar bile oradan sessizce gecer, mahallenin cocukları da rahatsız etmemek icin diğer mahallelerde oynarlardı.

Onların bu gonul terbiyesi, nasıl bir eğitim sisteminin eseriydi? Bu terbiyeyi bugun hangi pedagog, hangi psikolog, hangi sosyal antropolog verebilir?..

Maalesef, bugun duğunlerde, kutlamalarda atılan havÂî fişeklerle, maytaplarla bir zumrenin eğlencesi icin, o gurultuden rahatsız olan bebek mi var, hÂmile kadın mi var, hasta mı var, mÂtemi olan bir yuva mı var; duşunulmeden, butun bir toplumun hakkına giriliyor.

HÂlbuki bizim ecdÂdımız, o hayırlı ummet, bir karıncayı bile incitmekten cekinen, hassas ruhlu insanlardı.

Zikrine mÂnî olmamak icin bir ciceği bile koparmaya kıyamayan rakik kalpli HudÂyîlerimiz vardı. Bir karıncaya bile ulu nazarla bakan, “Yaratılanı Yaratanʼdan dolayı severiz” diyen, duygulu Yûnuslarımız vardı.

Bizim Sinanlarımız, KarahisÂrîlerimiz, Fuzûlîlerimiz vardı. Dunyaya muslumanın gonul dunyasının guzelliğini, estetiğini, zarÂfetini, ihtişÃ‚mını yansıtan Âbide şahsiyetlerimiz vardı.

EcdÂdımız, her gittiği yerde huzur kaynağı oldu.

Hatt Lehistan ’da:

“Osmanlı atları Vistul Nehri ’nden su iciyorsa, Lehistanʼda hak vardır, hukuk vardır, adÂlet vardır.” bir darb-ı mesel hÂline geldi.

İstanbul ’un fethinde Bizans asillerinden olan Granduk Notaras ’ın, şu ifÂdeleri de meşhurdur:

“İstanbul ’da Romaʼnın kardinal şapkası gormektense, Turkler ’in sarığını gormeyi tercih ederim!..”

Fatih Sultan Mehmed Han, bir Hristiyan mimarla mahkemeye cıktı. Mahkemede Hızır Bey, arkadaşı… Fatih mahkemede gitti sandalyesine oturdu. Maznun sandalyesine oturdu. Hızır Bey:

“–Şer murÂfaası uzeresin, ayağa kalk!” dedi.

CelpnÂmede de; “es-SultÂn ibnuʼs-SultÂn el-GÂzî Ebûʼl-Feth Muhammed HÂn-ı SÂnî” diye yazmadı. “Murad oğlu Mehmed” diye yazdı. Tebaanın bir vatandaşı… Ve mahkeme aleyhe karar verdi. Hristiyan mimar:

“–Boyle bir adÂlet dunyada yoktur.” dedi. “Ben Muslumanım!” dedi.

Gayr-i muslimlere karşı bile son derece hassas olculer ve sağlam temeller uzerine oturtulan İslÂm adÂleti, lÂyıkıyla tatbik edildiği zaman butun beşeriyeti kendisine hayran bırakacak derecede yuksek bir ihtişam sergiledi.

Nitekim 1789 Fransız ihtilÂlinin fikrî temellerini hazırlayanlardan biri olan feylesof Lafayet, meşhur insan hakları beyannÂmesi yayınlanmadan once butun hukuk sistemlerini tedkik etmiş ve İslÂm hukukunun ustunluğunu gorerek:

“–Ey Muhammed! Sen ’in adÂleti gercekleştirmek husûsunda ulaştığın seviyeye daha şimdiye kadar hic kimse ulaşamadı!..” demiştir. Bu bir hristiyanın takdîridir.

Yine İngiliz yazar Thomas Carlyle de:

“Başında tac bulunan hicbir imparator, kendi eliyle yamadığı hırkayı giyen Muhammed kadar sevgi ve saygı gormemiştir.” demiştir.

Vakıflar toplumu bir ağ gibi ordu. Topluma rahmet oldu. Hamalların dinlenmesi icin yollara mola taşları yapıldı.

Semtlerin bÂzı yerlerine alan-verenin mechul olması icin sadaka taşları konuldu.

Bugunku insanın ufkunun varamayacağı; Bezm-i Âlem VÂlide Sultan Şamʼda bir vakıf kurdu. Kurduğu vakfın bir maddesi; Şamʼın tatlı suyu Mekkeʼye, Medîneʼye taşınacak; atşÃ‚n olan, susuz olan hacılara, bunlar Allah yolunda geliyorlar, bunlara Şamʼın tatlı suyu dağıtılacak.

İkincisi cok daha muhim:

Bir muʼmin kalbine diken batırmamak… Calışan mustahdemlerin, hizmetkÂrların kırdıkları eşy dolayısıyla onlar azarlanmayacak. Ve bu vakıf, o kırılan eşyÂları tazmin edecek. Onların, insanlık haysiyeti korunacak.

İşte bu, bizim medeniyetimiz…

İnsanlara hizmetten sonra kuşların yuvası yapıldı. Hayvanata dahî hizmetler nasib oldu.

İslÂm şahsiyetinin gonle nakşettiği bu engin merhamet, lisÂna ve nezÂkete intikÂl etti. Akıl hastalarına “Muhterem Âcizler” denildi. Deliler denmedi, akılsızlar denmedi. “Muhterem Âcizler” denildi.

Velhasıl bu millet, MevlÂnÂların, Yûnusların, GeylÂnîlerin, Nakşibendlerin, HudÂyîlerin, FÂtihlerin, Akşemseddinlerin, Yavuzların neslidir. Bizim medeniyetimiz, fazîletler medeniyetidir. Biz de o medeniyetin bugunku devamı olmak mecburiyetindeyiz.

Arif Nihat Asya ne guzel bu hasreti ifÂde eder:

Yureklerden taşsın

Yine îmanlar!

Itrî, bestelesin Tekbîr ’ini;

EvliyÂ, okusun Kur ’Ân ’lar!

Ve Kur ’Ânʼı goz nûruyla coğaltsın

KayışzÂde Osman ’lar!

Na‘tini GÂlip yazsın,

Mevlid ’ini Suleyman ’lar!

Sutunları, kemerleri, kubbeleriyle,

Geri gelsin Sinan ’lar!..

İşte tarihteki o hayırlı ummet devam ettiği muddetce dÂim toplumda huzur vardır ve saÂdet vardır. Hayırlı bir nesil, hayırlı bir ummet yetiştirebilmek…

MevlÂn bunun bir derdindedir. Bir misal olarak, mucerredi muşahhas hÂle getirir. Der ki:

Baktım der, gece der, karanlıkta tarlada birisi el feneriyle dolaşıyordu der. İndim:

“–Ne arıyorsun dedim bu gece vakti bu tarlada? Bu zifiri karanlıkta kimi arıyorsun?” dedim. Dedi ki bana:

“–Bırak ne olursun dedi beni. Yalnız başıma dolaşayım.”

“–Ne arıyorsun?” dedim.

“–İdeal insan hasreti, keyfiyetteki insan hasreti… Onu bulmaya calışıyorum.”

Dedim ki ona:

“–Vazgec dedim, ben cok aradım, bulamadım. Sen de yorulma.” dedim. Bana acı acı baktı:

“–Ne olursun beni yalnız bırak. Ben de biliyorum bulamayacağımı ama, onun hasreti bile bana bir lezzet veriyor.”

İşte bugun bize de hakikaten bir ashÂb-ı kirÂm hasreti, Efendimizʼin hasreti, evliyÂullÂhʼın hasreti… Onları bile duşunmemiz bile, o kıssaları nakletmemiz, bize bir lezzet veriyor.

Bugun ise Liberal sistemin; “bırakınız yapsın, bırakınız gecsin, altta kalan ne olursa olsun” anlayışının neticesinde, nefsÂniyete prim veren, Âhiretsiz bir dunya hayatı gelişti. Yani Âhireti kabul etmeyen bir cÂhiliye devrine girmiş bulunuyoruz.

Dunyevî imkÂnların zirvede olduğu bir asırda yaşıyoruz. Fakat ruhlar ac, ruhlar hasta! MÂnevî aclık sebebiyle bugun insanlık bunalımda!.. Toplumlar, mÂnevî bakımdan sanki bir sahr hastanesi durumunda.

HÂlbuki asr-ı saÂdete baktığımız zaman, dunyevî imkÂnsızlıklara rağmen, bir rûhî buhranla karşılaşmıyoruz.

Cunku onlar, gercek huzur ve saÂdetin mÂnÂsını idrÂk etmişlerdi. Asıl hayatın, Âhiret hayatı olduğunun idrÂki icinde yaşıyorlardı.

Olumu guzelleştirmek, yani bir “şeb-i arûs”, olumu bir “duğun gecesi” yapmanın gayreti icinde yaşıyorlardı.

Bugun yine bir “asr-ı saÂdet” ummeti gibi hayırlı bir ummet olmanın gayreti icinde olmamız zarûrî...

Onlar, esas hayatın Âhiret hayatı olduğunun bir idrÂki icindelerdi.

Efendimiz buyuruyor -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-:

“Benim ummetim bir yağmura benzer, onu mu sonu mu hayırlıdır bilinmez.” buyurdu. (Tirmizî, Edeb, 81)

Demek ki bugun hayırlı bir ummet olabilmek, hayırlı ummetin dokusundan hisseler alabilmek... Bugun de bir bereketli bir yağmur olma durumundayız.

Allah cumlemize bu bereketli yağmurun hayırlı bir damlası olabilmeyi nasîb eylesin.

CenÂb-ı Hak ibadette bile bizden bir şahsiyet istiyor. Bize namazın her rekÂtında okuttuğu FÂtihaʼda;

صِرَاطَ الَّذِينَ اَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ

(“Bizi doğru yola, kendilerine nîmet verdiklerinin yoluna ilet; gazaba uğrayanlarınkine ve sapıklarınkine değil.” [el-FÂtiha, 6-7]) diyoruz. Yani biz, kimlere benzeyeceğiz? Kimlerin hÂlinden bir (hisse alabilmek icin) du ediyoruz? Nebîler, sıddîklar, sÂlihler ve şehidler. Onlar gibi olmamızı du ediyoruz.

غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ

Diğerlerinden, bunun dışındakilerden olmaktan CenÂb-ı Hak uzaklaşmamızı istiyor. Zira zihnî beraberlik, -GazÂlîʼnin buyurduğu gibi- kalbî beraberlik meydana getirir.

Hatt Rasûlullah Efendimiz, Benî İsrÂilʼe ibadette bile benzememek icin, 10 Muharrem orucuna bile bir gun ilÂve etti; 9-10ʼu olarak yahut 10-11 olarak tutun, buyurdu.

Bugun ise maalesef global captaki kultur istîlÂsı, kapitalizm, materyalizm, liberalist zihniyetin mÂnevî değerlerimiz ve şahsiyetimiz uzerinde yaptığı buyuk tahribat, herkesin mÂlûmu…

BÂzı televizyonların nefsÂniyeti tahrik eden telkinleri, internetin yanlış adresleri, kandırıcı reklÂmlar, modaların menfî şartlandırması; neslimizi, global kulturun parmağında oynattığı bir robot hÂline getiriyor Âdeta. Bizim insanımızı alıyor, ic dunyasını boşaltıyor, kendi değerlerini sinsice empoze ediyor, başka dunyaların insanlarına donuşturuyor.

İnsanımız, egoist ve menfaatperest bir toplum hÂline geliyor. Îmanlar zaafa uğruyor; ahlÂk ve fazîletler zÂyî oluyor; merhamet, şefkat ve insanlığa ved edilerek tıpkı bir robot gibi duygusuz ve nÂdÂn bir insan tipi oluşturuluyor. Toplumda mÂnevî huzur ve saÂdetin yolları, Âdeta cam kırıklarıyla doluyor. MÂnevî huzurumuza zehir serpiliyor.

Bugun maalesef toplum, mÂnen bir sahra hastahanesi gibi. Dunya toplumundan bahsediyorum ben. Her toplum derece derece. Bu salgın hÂldeki ifsÂdı bertaraf edebilmek, bu tehlikeli gidişe direnebilmek, dÂim İslÂm şahsiyetini muhafaza ederek muslumanca bir duruş sergileyebilmek icin; bugun gonul Âlemimizi inkişÃ‚f ettirerek mÂnevî değerlerimize daha sıkı sarılmamız zarûrîdir.

İşte Erkam Radyo da Rabbimizʼin lûtfuyla boyle bir ihtiyaca cevap vermek, bu mÂnevî boşluğu doldurmak icin gayret sarf ediyor. Bereketi verecek olan, CenÂb-ı Hakʼtır. Allahʼtan muvaffakıyetler diliyoruz.

Salonda, -şoyle nazar ettiğim zaman- ekseriyetle bir gencleri goruyorum. Bu gencler, -elhamdu lillÂh- sînelerinden rahmet taşıracak, vatanımızın, milletimizin kaderinde hizmet edecek genclerimizin filiz verdiğini gorebilmek, bizler icin en muhteşem bir saÂdettir.

Rabbimize hamd olsun. Hayırlı olsun, mubÂrek olsun. SelÂmun aleykum!..
İslam ve İhsan