Kalp, ilÂhî feyizlerle hÂllenince, on­da H­lık ’tan otu­ru mah­lû­k­ta hiz­met ar­zu­su do­ğar. Dost­lu­ğun mer­ke­zi­ne Allah ve Ra­sû­lu ’nu yer­leş­ti­ren­ler, bu­tun mah­lû­kÂt ile dost olur­lar. Boy­le bir hiz­met eri­nin yu­re­ği, ge­niş­le­ye­rek bu­tun mah­lû­k­tı ici­ne alan bir “ga­nî go­nul” yani bu­tun mah­lû­k­tı ku­şa­tan sey­yar bir der­gÂh h­li­ne ge­lir. “Yaratılanı severiz, Yaratan ’dan oturu…” anlayışıyla butun mahlûkÂta şefkat, merhamet ve muhabbetle yaklaşmaya başlar.Allah dost­la­rın­dan Fu­dayl bin IyÂz ’ın h­li, bu ol­cu­ler­le ya­şa­yan bir mu ’minin gonul ufkunu ne gu­zel sergilemektedir:

Bir gun ken­di­si­ni ağ­lar­ken gor­du­ler ve:

“–Ni­cin ağ­lı­yor­sun?” de­di­ler. O da:

“–Ba­na zul­me­den bir za­val­lı mus­lu­ma­na uzul­du­ğum­den ağ­lı­yo­rum! Bu­tun ke­de­rim, onun kıyÂmet­te re­zil ola­ca­ğın­dan do­la­yı­dır...” bu­yur­du.

RAHMET DENİZLERİ COŞUNCA TAŞLAR BİLE ÂB-I HAYAT İCER

Bu k­mil in­san­la­rı, boy­le­si bir mer­ha­me­te sev­k e­den hu­sû­su Haz­ret-i Mev­l­n şoy­le îzah eder:

“Rah­met de­niz­le­ri co­şun­ca, taş­lar bi­le Âb-ı ha­yat icer. Yuz yıl­lık olu me­za­rın­dan cı­kar, şey­tan ruh­lu ka­ra sî­m­lar, hû­ri­le­rin bi­le kıs­ka­na­cak­la­rı gu­zel bir me­lek olur.”

İn­san, var oluşunun asıl g­ye­sin­den ne ka­dar uzak ka­lır­sa kal­sın, “in­san” ol­mak hay­si­ye­tiy­le yi­ne de yu­ce bir şe­ref sahi­bi­dir. Onun oz cev­he­rin­de­ki yu­ce­lik­ten ha­ber­siz ola­rak gu­nah ba­tak­lı­ğı­na sap­lan­ma­sı, tıp­kı K­be-i Mu­az­za­ma ’nın du­va­rın­da­ki Ha­ce­ru ’l-Es­ved ’in, ora­dan ye­re du­şup kir-pas icin­de kal­ma­sı gi­bi­dir.

Bu h­le l­kayd ka­la­rak fe­ve­rÂn et­me­ye­cek hic­bir mu ’min vic­d­nı ta­sav­vur olu­na­maz. Bu hÂl­de bi­le mu ’min­ler, Ha­ce­ru ’l-Es­ved ’e hur­met­ten vaz­gec­mez­ler. Onu der­hÂl to­zu-top­ra­ğıy­la ka­par, goz­yaş­la­rıyla te­miz­le­ye­rek ye­ni­den yu­ce mev­ki­ine koy­mak icin bir­bir­le­riy­le ya­rı­şır­lar. Onun cennetten cıkmış bulunduğunu ve ozundeki yuce değeri duşunurler.

Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Hizmet, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan