“Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi fark ettirip ev halkına selÂm vermeden (iceri) girmeyin” ayetini nasıl anlamalıyız?Kur ’an-ı Kerim ’de şoyle buyrulur:
“Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi fark ettirip ev halkına selÂm vermeden (iceri) girmeyin.” (Nûr sûresi, 27)
NUR SURESİ 27. AYET TEFSİRİ Nûr sûresinde bir sonraki Âyetin anlamı şoyledir:
“Orada kimse bulamazsanız, size izin verilinceye kadar girmeyin. Eğer size geri donun denilirse hemen donun. Cunku bu sizin icin daha temiz bir davranıştır.” Bu Âyetler bize başkalarına ait evlere girme ve misafir olma gibi onemli bir konuda nasıl davranılacağının edebini oğretmektedir. Cunku başkalarının mulkune izinsiz girmek, İslÂm nazarında haram, hukuken de yasaktır. İnsanın kendi mulku olan, dinen ve hukuken girmeye hakkı bulunan ev icerisinde bile başkalarının odalarına habersiz ve selÂmsız girmek, din acısından ve terbiye yonunden yasak kılınmıştır. İnsanın bir eve geldiğini farkettirmesi, ev halkından iceri girmek uzere izin istemesi demektir. Gercekte iznin mahiyeti, evin girmeye musait olup olmadığını oğrenmektir. Herhangi bir eve veya odaya baskın yapar gibi girmek cÂiz değildir. Âyette gecen “istînÂs” kelimesini Resûl-i Ekrem, oksurerek, tekbir ve tesbih ile ev halkını haberdar etmek olarak acıklamıştır. “Teslim” ise es-selÂmu aleykum demektir. Boyle girilmediği takdirde, ev sahibinin girmek isteyene karşı her turlu mudafaa hakkı doğar. Cunku meskenler, her turlu tecavuzden ve edepsizlikten korunmalıdır.
CÂhiliye Arapları birinin evine vardıkları zaman mahremiyete saygı gostermez dunya ve Âhiret saadetini temenni etmek olan selamı da bilmezlerdi. “Sabahınız hayat olsun” veya “hayr olsun” “aydın olsun”, “akşamınız hayat olsun” gibi sozler soylerlerdi. Bunlarla gunumuzde kullanılan “gunaydın”, “tunaydın” sozleri arasında garip bir benzerlik vardır. Bunlar kotu bir şey olmamakla beraber, İslÂm ’ın selÂmının yerini tutmayan anlık temennilerdir. Ustun bir medeniyet olan İslÂm ’ın bize oğrettikleriyle guduk medeniyetlerin Âdetleri olan sozler kıyas edilemez.
Bir eve gelindiğinde izin isterken veya gunumuzde yaygın bir Âdet olan kapıların zilleri calındıktan sonra yuzunu kapıya doğru donmeyip, sağa veya sola yonelerek, iceriyi gormeyecek şekilde durup beklenilmelidir. Bir adam Peygamberimiz ’e gelerek:
– Annemden de izin isteyecek miyim, diye sormuştu. Efendimiz:
– Evet, annenden de izin istiyeceksin, buyurdu. Adam:
– Ama onun benden başka hizmet edeni yok, her girişimde izin mi isteyeyim, deyince:
– Ananı cıplak gormeyi arzu eder misin, cevabını verdiler. (Suyûtî, ed-Durru ’l-mensûr, VI, 173)
Kaynak: Riyazus Salihin, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan
SELAM VERME VE ALMANIN HUKMU NEDİR?