Kehf suresi nedir? Kehf suresi ne zaman ve nerede nazil olmuştur? Kehf suresi kac ayettir? Kehf suresi ne anlatıyor? Kehf suresinin okunuşu, anlamı ve tefsiri nasıldır? Kehf suresi neden cuma gunu okunur? Kehf suresinin meali ve Arapcası... Deccal ’in şerrinden korunmak icin okunması tavsiye edilen sure; Kehf suresi.Kehf sûresi Mekke ’de nazil olmuştur. Kehf sûresi 110 Âyettir. İsmini, 9-26. Âyetleri arasında anlatılan “AshÂb-ı Kehf” kıssasından almıştır.
KEHF SURESİ ARAPCA
Kehf suresinin Arapcasının devamını okumak icin tıklayınız.
KEHF SURESİ TURKCE OKUNUŞU* (*Turkce okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun gorulmemektedir. Ayetler Turkce olarak arandıkları icin aramalarda cıkmak icin sitemize eklenmiştir.)
1. Elhamdu li(A)llÂhi-lleżî enzele ‘al ‘abdihi-lkitÂbe velem yec ’al lehu ‘ivecÂ(n)
2. Kayyimen liyunżira be/sen şedîden min ledunhu veyubeşşira-lmu/minîne-lleżîne ya ’melûne-ssÂlihÂti enne lehum ecran hasenÂ(n)
3. MÂkiśîne fîhi ebedÂ(n)
4. Veyunżira-lleżîne kÂlû-tteḣaża(A)llÂhu veledÂ(n)
5. M lehum bihi min ‘ilmin vel li-ÂbÂ-ihim(c) keburat kelimeten taḣrucu min efvÂhihim(c) in yekûlûne ill keżibÂ(n)
6. Fele ’alleke bÂḣi ’un nefseke ‘alÂ ÂśÃ‚rihim in lem yu/minû bihÂżÃ‚-lhadîśi esefÂ(n)
7. İnn ce ’aln m ‘alÂ-l-ardi zîneten leh linebluvehum eyyuhum ahsenu ‘amelÂ(n)
8. Ve-inn lec ’ilûne m ‘aleyh sa ’îden curuzÂ(n)
9. Em hasibte enne ashÂbe-lkehfi ve-rrakîmi kÂnû min ÂyÂtin ‘acebÂ(n)
10. İż evÂ-lfityetu ilÂ-lkehfi fekÂlû rabben Âtin min ledunke rahmeten veheyyi/ len min emrin raşedÂ(n)
11. Fedarabn ‘alÂ ÂżÃ‚nihim fî-lkehfi sinîne ‘adedÂ(n)
12. Śumme be ’aśnÂhum lina ’leme eyyu-lhizbeyni ahs lim lebiśû emedÂ(n)
13. Nahnu nakussu ‘aleyke nebeehum bilhakk(i)(c) innehum fityetun Âmenû birabbihim vezidnÂhum hudÂ(n)
14. Verabatn ‘al kulûbihim iż kÂmû fekÂlû rabbun rabbu-ssemÂvÂti vel-ardi len ned ’uve min dûnihi ilÂhÂ(en)(s) lekad kuln iżen şetatÂ(n)
15. HÂulÂ-i kavmunÂ-tteḣażû min dûnihi Âlihe(ten)(s) levl ye/tûne ‘aleyhim bisultÂnin beyyin(in)(s) femen azlemu mimmeni-fter ‘ala(A)llÂhi keżibÂ(n)
16. Ve-iżi- ’tezeltumûhum vem ya ’budûne illa(A)llÂhe fe/vû ilÂ-lkehfi yenşur lekum rabbukum min rahmetihi veyuheyyi/ lekum min emrikum mirfekÂ(n)
17. VeterÂ-şşemse iżÃ‚ tale ’at tezÂveru ‘an kehfihim żÃ‚te-lyemîni ve-iżÃ‚ ġarabet takriduhum żÃ‚te-şşimÂli vehum fî fecvetin minh(u)(c) żÃ‚like min ÂyÂti(A)llÂh(i)(k) men yehdi(A)llÂhu fehuve-lmuhted(i)(s) vemen yudlil felen tecide lehu veliyyen murşidÂ(n)
18. Vetahsebuhum eykÂzan vehum rukûd(un) ve nukallibuhum żÃ‚te-lyemîni veżÃ‚te-şşimÂl(i)(s) vekelbuhum bÂsitun żir ’ayhi bilvasîd(i)(c) levi-ttala ’te ‘aleyhim levelleyte minhum firÂran velemuli/te minhum ru ’bÂ(n)
19. VekeżÃ‚like be ’aśnÂhum liyetesÂelû beynehum(c) kÂle kÂ-ilun minhum kem lebiśtum(s) kÂlû lebiśn yevmen ev ba ’da yevm(in)(c) kÂlû rabbukum a ’lemu bim lebiśtum feb ’aśû ehadekum biverikikum hÂżihi ilÂ-lmedîneti felyenzur eyyuh ezk ta ’Âmen felye/tikum birizkin minhu velyetelattaf vel yuş ’iranne bikum ehadÂ(n)
20. İnnehum in yazherû ‘aleykum yercumûkum ev yu ’îdûkum fî milletihim velen tuflihû iżen ebedÂ(n)
21. VekeżÃ‚like a ’śern ‘aleyhim liya ’lemû enne va ’da(A)llÂhi hakkun ve enne-ss ’ate l raybe fîh iż yetenÂze ’ûne beynehum emrahum(s) fekÂlû-bnû ‘aleyhim bunyÂnÂ(en)(s) rabbuhum a ’lemu bihim(c) kÂle-lleżîne ġalebû ‘al emrihim lenetteḣiżenne ‘aleyhim mescidÂ(n)
22. Seyekûlûne śelÂśetun rÂbi ’uhum kelbuhum veyekûlûne ḣamsetun sÂdisuhum kelbuhum racmen bilġayb(i)(s) veyekûlûne seb ’atun veśÃ‚minuhum kelbuhum(c) kul rabbî a ’lemu bi ’iddetihim m ya ’lemuhum ill kalîl(un)(k) fel tumÂri fîhim ill mirÂen zÂhiran vel testefti fîhim minhum ehadÂ(n)
23. Vel tekûlenne lişey-in innî f ’ilun żÃ‚like ġadÂ(n)
24. İll en yeşÃ‚a(A)llÂh(u)(c) veżkur rabbeke iżÃ‚ nesîte vekul ‘as en yehdiyeni rabbî li-akrabe min hÂżÃ‚ raşedÂ(n)
25. Velebiśû fî kehfihim śelÂśe mi-etin sinîne vezdÂdû tis ’Â(n)
26. Kuli(A)llÂhu a ’lemu bim lebiśû(s) lehu ġaybu-ssemÂvÂti vel-ard(i)(s) ebsir bihi ve esmi ’(c) m lehum min dûnihi min veliyyin vel yuşriku fî hukmihi ehadÂ(n)
27. Vetlu m ûhiye ileyke min kitÂbi rabbik(e)(s) l mubeddile likelimÂtihi velen tecide min dûnihi multehadÂ(n)
28. Vasbir nefseke me ’a-lleżîne yed ’ûne rabbehum bilġadÂti vel ’aşiyyi yurîdûne vecheh(u)(s) vel ta ’du ‘aynÂke ‘anhum turîdu zînete-lhayÂti-ddunyÂ(s) vel tuti ’ men aġfeln kalbehu ‘an żikrin vettebe ’a hevÂhu vekÂne emruhu furutÂ(n)
29. Vekuli-lhakku min rabbikum(s) femen şÃ‚e felyu/min vemen şÃ‚e felyekfur(c) inn a ’tedn lizzÂlimîne nÂran ehÂta bihim surÂdikuhÂ(c) ve-in yesteġîśû yuġÂśû bimÂ-in kelmuhli yeşvî-lvucûh(e)(c) bi/se-şşerÂbu vesÂet murtefekÂ(n)
30. İnne-lleżîne Âmenû ve ’amilû-ssÂlihÂti inn l nudî ’u ecra men ahsene ‘amelÂ(n)
31. UlÂ-ike lehum cennÂtu ‘adnin tecrî min tahtihimu-l-enhÂru yuhallevne fîh min esÂvira min żehebin veyelbesûne śiyÂben ḣudran min sundusin ve-istebrakin mutteki-îne fîh ‘alÂ-l-erÂ-ik(i)(c) ni ’me-śśevÂbu vehasunet murtefekÂ(n)
32. Vadrib lehum meśelen raculeyni ce ’aln li-ehadihim cenneteyni min a ’nÂbin ve hafefnÂhum binaḣlin vece ’aln beynehum zer ’Â(n)
33. KiltÂ-lcenneteyni Âtet ukuleh velem tazlim minhu şey-Â(en)(c) vefeccern ḣilÂlehum neherÂ(n)
34. VekÂne lehu śemerun fekÂle lisÂhibihi vehuve yuhÂviruhu en ekśeru minke mÂlen ve e ’azzu neferÂ(n)
35. Vedeḣale cennetehu vehuve zÂlimun linefsihi kÂle m ezunnu en tebîde hÂżihi ebedÂ(n)
36. Vem ezunnu-ss ’ate kÂ-imeten vele-in rudidtu il rabbî leecidenne ḣayran minh munkalebÂ(n)
37. KÂle lehu sÂhibuhu vehuve yuhÂviruhu ekeferte billeżî ḣalekake min turÂbin śumme min nutfetin śumme sevvÂke raculÂ(n)
38. LÂkinne huva(A)llÂhu rabbî vel uşriku birabbî ehadÂ(n)
39. Velevl iż deḣalte cenneteke kulte m şÃ‚a(A)llÂhu l kuvvete ill bi(A)llÂh(i)(c) in terani en ekalle minke mÂlen ve veledÂ(n)
40. Fe ’as rabbî en yu/tiyeni ḣayran min cennetike veyursile ‘aleyh husbÂnen mine-ssemÂ-i fetusbiha sa ’îden zelekÂ(n)
41. Ev yusbiha mÂuh ġavran felen testatî ’a lehu talebÂ(n)
42. Veuhîta biśemerihi feasbeha yukallibu keffeyhi ‘al m enfeka fîh vehiye ḣÂviyetun ‘al ‘urûşih veyekûlu y leytenî lem uşrik birabbî ehadÂ(n)
43. Velem tekun lehu fi-etun yensurûnehu min dûni(A)llÂhi vem kÂne muntasirÂ(n)
44. HunÂlike-lvelÂyetu li(A)llÂhi-lhakk(i)(c) huve ḣayrun śevÂben ve ḣayrun ‘ukbÂ(n)
45. Vadrib lehum meśele-lhayÂti-dduny kemÂ-in enzelnÂhu mine-ssemÂ-i faḣteleta bihi nebÂtu-l-ardi feasbeha heşîmen teżrûhu-rriyÂh(u)(c) vekÂna(A)llÂhu ‘al kulli şey-in muktedirÂ(n)
46. ElmÂlu velbenûne zînetu-lhayÂti-ddunyÂ(s) velbÂkiyÂtu-ssÂlihÂtu ḣayrun ‘inde rabbike śevÂben veḣayrun emelÂ(n)
47. Veyevme nuseyyiru-lcibÂle veterÂ-l-arda bÂrizeten vehaşernÂhum felem nuġÂdir minhum ehadÂ(n)
48. Ve ’uridû ‘al rabbike saffen lekad ci/tumûn kem ḣalaknÂkum evvele merra(tin)(c) bel ze ’amtum ellen nec ’ale lekum mev ’idÂ(n)
49. Vevudi ’a-lkitÂbu feterÂ-lmucrimîne muşfikîne mimm fîhi veyekûlûne y veyleten m li hÂżÃ‚-lkitÂbi l yuġÂdiru saġîraten vel kebîraten ill ahsÂhÂ(c) vevecedû m ‘amilû hÂdirÂ(an)(c) vel yazlimu rabbuke ehadÂ(n)
50. Ve-iż kuln lilmelÂ-iketi-scudû li-Âdeme fesecedû ill iblîse kÂne mine-lcinni fefeseka ‘an emri rabbih(i)(k) efetetteḣiżûnehu veżurriyyetehu evliyÂe min dûnî vehum lekum ‘aduvv(un)(c) bi/se lizzÂlimîne bedelÂ(n)
51. M eşhedtuhum ḣalka-ssemÂvÂti vel-ardi vel ḣalka enfusihim vem kuntu mutteḣiże-lmudillîne ‘adudÂ(n)
52. Veyevme yekûlu nÂdû şurakÂ-iye-lleżîne ze ’amtum fede ’avhum felem yestecîbû lehum vece ’aln beynehum mevbikÂ(n)
53. VeraÂ-lmucrimûne-nnÂra fezannû ennehum muvÂki ’ûh velem yecidû ‘anh masrifÂ(n)
54. Velekad sarrafn fî hÂżÃ‚-lkur-Âni linnÂsi min kulli meśel(in)(c) vekÂne-l-insÂnu ekśera şey-in cedelÂ(n)
55. Vem mene ’a-nnÂse en yu/minû iż cÂehumu-lhud veyestaġfirû rabbehum ill en te/tiyehum sunnetu-l-evvelîne ev ye/tiyehumu-l ’ażÃ‚bu kubulÂ(n)
56. Vem nursilu-lmurselîne ill mubeşşirîne vemunżirîn(e)(c) veyucÂdilu-lleżîne keferû bilbÂtili liyudhidû bihi-lhakk(a)(s) vetteḣażû ÂyÂtî vem unżirû huzuvÂ(n)
57. Vemen azlemu mimmen żukkira bi-ÂyÂti rabbihi fea ’rada ‘anh venesiye m kaddemet yedÂh(u)(c) inn ce ’aln ‘al kulûbihim ekinneten en yefkahûhu vefî ÂżÃ‚nihim vakrÂ(an)(s) ve-in ted ’uhum ilÂ-lhud felen yehtedû iżen ebedÂ(n)
58. Verabbuke-lġafûru żû-rrahme(ti)(s) lev yu-Âḣiżuhum bim kesebû le ’accele lehumu-l ’ażÃ‚b(e)(c) bel lehum mev ’idun len yecidû min dûnihi mev-ilÂ(n)
59. Vetilke-lkur ehleknÂhum lemm zalemû vece ’aln limehlikihim mev ’idÂ(n)
60. Ve-iż kÂle mûs lifetÂhu l ebrahu hatt ebluġa mecme ’a-lbahrayni ev emdiye hukubÂ(n)
61. Felemm beleġ mecme ’a beynihim nesiy hûtehum fetteḣaże sebîlehu fî-lbahri serabÂ(n)
62. Felemm cÂvez kÂle lifetÂhu Âtin ġadÂen lekad lakîn min seferin hÂżÃ‚ nasabÂ(n)
63. KÂle eraeyte iż eveyn ilÂ-ssaḣrati fe-innî nesîtu-lhûte vem ensÂnîhu illÂ-şşeytÂnu en eżkurah(u)(c) vetteḣaże sebîlehu fî-lbahri ‘acebÂ(n)
64. KÂle żÃ‚like m kunn nebġ(i)(c) fertedd ‘alÂ ÂśÃ‚rihim kasasÂ(n)
65. Feveced ‘abden min ‘ibÂdin ÂteynÂhu rahmeten min ‘indin ve ’allemnÂhu min ledunn ‘ilmÂ(n)
66. KÂle lehu mûs hel ettebi ’uke ‘al en tu ’allimeni mimm ‘ullimte ruşdÂ(n)
67. KÂle inneke len testatî ’a me ’iye sabrÂ(n)
68. Vekeyfe tasbiru ‘al m lem tuhit bihi ḣubrÂ(n)
69. KÂle setecidunî in şÃ‚a(A)llÂhu sÂbiran vel a ’sî leke emrÂ(n)
70. KÂle fe-ini-tteba ’tenî fel tes-elnî ‘an şey-in hatt uhdiśe leke minhu żikrÂ(n)
71. Fentalek hatt iżÃ‚ rakib fî-ssefîneti ḣarakahÂ(s) kÂle eḣarakteh lituġrika ehleh lekad ci/te şey-en imrÂ(n)
72. KÂle elem ekul inneke len testatî ’a me ’iye sabrÂ(n)
73. KÂle l tu-Âḣiżnî bim nesîtu vel turhiknî min emrî ‘usrÂ(n)
74. Fentalek hatt iżÃ‚ lakiy ġulÂmen fekatelehu kÂle ekatelte nefsen zekiyyeten biġayri nefsin lekad ci/te şey-en nukrÂ(n)
75. KÂle elem ekul leke inneke len testatî ’a me ’iye sabrÂ(n)
76. KÂle in seeltuke ‘an şey-in ba ’deh fel tusÂhibnî(s) kad belaġte min ledunnî ‘użrÂ(n)
77. Fentalek hatt iżÃ‚ etey ehle karyetin(i)-stat ’am ehleh feebev en yudayyifûhum feveced fîh cidÂran yurîdu en yenkadda feekÂmeh(u)(s) kÂle lev şi/te letteḣażte ‘aleyhi ecrÂ(n)
78. KÂle hÂżÃ‚ firÂku beynî vebeynik(e)(c) seunebbi-uke bite/vîli m lem testati ’ ‘aleyhi sabrÂ(n)
79. EmmÂ-ssefînetu fekÂnet limesÂkîne ya ’melûne fî-lbahri feeradtu en e ’îbeh vekÂne verÂehum melikun ye/ḣużu kulle sefînetin ġasbÂ(n)
80. VeemmÂ-lġulÂmu fekÂne ebevÂhu mu/mineyni feḣaşîn en yurhikahum tuġyÂnen vekufrÂ(n)
81. Feeradn en yubdilehum rabbuhum ḣayran minhu zekÂten veakrabe ruhmÂ(n)
82VeemmÂ-lcidÂru fekÂne liġulÂmeyni yetîmeyni fî-lmedîneti vekÂne tahtehu kenzun lehum vekÂne ebûhum sÂlihan feerÂde rabbuke en yebluġ eşuddehum veyestaḣric kenzehum rahmeten min rabbik(e)(c) vem fe ’altuhu ‘an emrî(c) żÃ‚like te/vîlu m lem testi ’ ‘aleyhi sabrÂ(n)
83. Veyes-elûneke ‘an żî-lkarneyn(i)(s) kul seetlû ‘aleykum minhu żikrÂ(n)
84. İnn mekkenn lehu fî-l-ardi veÂteynÂhu min kulli şey-in sebebÂ(n)
85. Feetbe ’a sebebÂ(n)
86. Hatt iżÃ‚ beleġa maġribe-şşemsi vecedeh taġrubu fî ‘aynin hami-etin vevecede ‘indeh kavmÂ(en)(k) kuln yÂżÃ‚-lkarneyni imm en tu ’ażżibe ve-imm en tetteḣiże fîhim husnÂ(n)
87. KÂle emm men zaleme fesevfe nu ’ażżibuhu śumme yuraddu il rabbihi feyu ’ażżibuhu ‘ażÃ‚ben nukrÂ(n)
88. Veemm men Âmene ve ’amile sÂlihan felehu cezÂen(i)-lhusnÂ(s) vesenekûlu lehu min emrin yusrÂ(n)
89. Śumme etbe ’a sebebÂ(n)
90. Hatt iżÃ‚ beleġa matli ’a-şşemsi vecedeh tatlu ’u ‘al kavmin lem nec ’al lehum min dûnih sitrÂ(n)
91. KeżÃ‚like vekad ehatn bim ledeyhi ḣubrÂ(n)
92. Śumme etbe ’a sebebÂ(n)
93. Hatt iżÃ‚ beleġa beyne-sseddeyni vecede min dûnihim kavmen l yekÂdûne yefkahûne kavlÂ(n)
94. KÂlû yÂżÃ‚-lkarneyni inne ye/cûce veme/cûce mufsidûne fî-l-ardi fehel nec ’alu leke ḣarcen ‘al en tec ’ale beynen vebeynehum seddÂ(n)
95. KÂle m mekkennî fîhi rabbî ḣayrun fee ’înûnî bikuvvetin ec ’al beynekum vebeynehum radmÂ(n)
96. Âtûnî zubera-lhadîd(i)(s) hatt iżÃ‚ sÂv beyne-ssadefeyni kÂle-nfuḣû(s) hatt iżÃ‚ ce ’alehu nÂran kÂle Âtûnî ufriġ ‘aleyhi kitrÂ(n)
97. FemÂ-st ’û en yazherûhu vemÂ-stet ’û lehu nakbÂ(n)
98. KÂle hÂżÃ‚ rahmetun min rabbî(s) fe-iżÃ‚ cÂe va ’du rabbî ce ’alehu dekkÂ/(e)(s) vekÂne va ’du rabbî hakkÂ(n)
99. Veterakn ba ’dahum yevme-iżin yemûcu fî ba ’d(in)(s) venufiḣa fî-ssûri fecema ’nÂhum cem ’Â(n)
100. Ve ’aradn cehenneme yevme-iżin lilkÂfirîne ‘ardÂ(n)
101. Elleżîne kÂnet a ’yunuhum fî ġitÂ-in ‘an żikrî vekÂnû l yestatî ’ûne sem ’Â(n)
102. Efehasibe-lleżîne keferû en yetteḣiżû ‘ibÂdî min dûnî evliyÂ/(e)(c) inn a ’tedn cehenneme lilkÂfirîne nuzulÂ(n)
103. Kul hel nunebbi-ukum bil-aḣserîne a ’mÂlÂ(n)
104. Elleżîne dalle sa ’yuhum fî-lhayÂti-dduny vehum yahsebûne ennehum yuhsinûne sun ’Â(n)
105. UlÂ-ike-lleżîne keferû bi-ÂyÂti rabbihim velikÂ-ihi fehabitat a ’mÂluhum fel nukîmu lehum yevme-lkiyÂmeti veznÂ(n)
106. ŻÃ‚like cezÂuhum cehennemu bim keferû vetteḣażû ÂyÂtî verusulî huzuvÂ(n)
107. İnne-lleżîne Âmenû ve ’amilû-ssÂlihÂti kÂnet lehum cennÂtu-lfirdevsi nuzulÂ(n)
108. ḢÂlidîne fîh l yebġûne ‘anh hivelÂ(n)
109. Kul lev kÂne-lbahru midÂden likelimÂti rabbî lenefide-lbahru kable en tenfede kelimÂtu rabbî velev ci/n bimiślihi mededÂ(n)
110. Kul innem en beşerun miślukum yûh ileyye ennem ilÂhukum ilÂhun vÂhid(un)(s) femen kÂne yercû likÂe rabbihi felya ’mel ‘amelen sÂlihan vel yuşrik bi ’ibÂdeti rabbihi ehadÂ(n)
KEHF SURESİ ANLAMI 1. Hamd o Allah ’a mahsustur ki, kuluna kitabı indirdi; onda hicbir eğrilik, carpıklık ve tutarsızlığa yer vermedi.
2. Allah bu tutarlı ve dosdoğru kitabı, inanmayanları kendi katından gelecek şiddetli bir azapla uyarmak, sÂlih ameller işleyen mu ’minleri de guzel bir mukÂfat ile mujdelemek icin indirdi;
3. Hem de icinde ebedî kalmak uzere…
4. Bu ilÂhî kelÂmı, aynı zamanda “Allah cocuk edindi” diyenleri uyarıp korkutmak icin indirdi
5. Bu konuda ne Allah ’a cocuk isnat edenlerin dayandıkları kesin bir bilgi vardır, ne de aynı iddiayı taşıyan atalarının! Ağızlarından cıkan o soz, ne kadar korkunc bir kufur sozudur! Onlar, başka değil, ancak yalan soyluyorlar
6. Rasûlum! Onlar bu Kur ’an ’a inanmıyorlar diye arkalarından uzulerek neredeyse kendini helÂk edeceksin! Hayır boyle yapma!
7. Şuphesiz biz, insanların amel bakımından hangisinin daha guzel olduğunu deneyip ortaya cıkaralım diye yeryuzunde bulunan her şeyi ona mahsus bir zînet ve imtihan icin bir malzeme yaptık
8. Doğrusu biz, yeryuzunde bulunan her şeyi vakti gelince kupkuru bir toprak hÂline getirmekteyiz
9. Rasûlum! Yoksa sen sadece AshÂb-ı Kehf ve AshÂb-ı Rakîm ’in mi ibrete şÃ‚yan Âyetlerimizden olduğunu sandın? Oyle sanma; başka nice ibretÂmiz Âyetlerimiz var!
10. Hani o genc yiğitler mağaraya sığınıp: “Rabbimiz bize katından bir rahmet ver, bize yardım et; şu işimizde doğru ve rızÂna uygun olan ne ise onu bize nasip eyle!” diye niyÂz etmişlerdi
11Bunun uzerine biz de onları sığındıkları o mağarada yıllarca surecek derin bir uykuya daldırdık
12. Sonra iki fırkadan; AshÂb-ı Kehf ve duşmanlarından hangisinin bekledikleri gayeyi daha iyi hesap etmiş olduğunu ortaya cıkarmak icin onları tekrar uyandırdık
13. Şimdi biz, onların başından gecen ibretli hÂdiseyi butun gercekliğiyle sana anlatacağız: Hic şuphesiz onlar Rablerine iman etmiş genc yiğitlerdi; biz de onların imanlarını daha da artırdık
14. Kalplerine tam kuvvet ve metÂnet verdik de zÂlim krala karşı kıyÂm ettiklerinde şoyle dediler: “Bizim Rabbimiz goklerin ve yerin Rabbi olan Allah ’tırBiz O ’ndan başkasını ilÂh kabul edip tapmayızBoyle bir şey yaparsak, yemin olsun ki gercek dışı, pek sacma bir iddiada bulunmuş oluruz.”
15. “Şu bizim halkımız ise tuttular, Allah ’tan başka ilÂhlar edindilerMadem oyle, onların gercek ilÂh olduklarına dair acık bir delil getirmeleri gerekmez mi? Artık Allah adına yalan uydurandan daha zÂlim kim olabilir?”
16. İclerinden biri şoyle dedi: “Madem ki siz onları ve onların Allah ’tan başka taptıklarını terkettiniz, o halde mağaraya sığının ki Rabbiniz uzerinize rahmetini yaysın, işinizde size kolaylık ve fayda ihsÂn etsin.”
17. Rasûlum! Orada bulunsaydın guneşin doğduğu zaman onların mağaralarını sağ taraftan dolaştığını, battığı zaman ise onları sol taraftan makaslayıp gectiğini, boylece uzerlerine doğup onları rahatsız etmediğini gorurdunOnlar mağaranın genişce bir yerinde idilerOnların bu şekilde korunmaları, Allah ’ın kudretini gosteren delillerden biridirAllah kimi doğru yola erdirirse, işte gercekten doğru yola ermiş kimse odurKimin de yoldan sapmasına fırsat verirse, artık sen ona doğru yolu gosterecek bir yardımcı bulamazsın
18. Onlar uykuda oldukları halde sen onları uyanık sanırdınTek yanlarına yatıp zarar gormemeleri icin biz onları kÂh sağa kÂh sola ceviriyordukKopekleri de mağaranın girişinde on ayaklarını uzatmış yatmaktaydıEğer onları bu halleriyle gorseydin donup kacardın ve onlar yuzunden icin korkuyla dolardı
19. Biz onları uyuttuğumuz gibi, durumlarını aralarında soruşturmaları icin oylece de uyandırdıkİclerinden biri: “Burada ne kadar kaldınız?” diye sorduBir kısmı: “Bir gun, belki bir gunden de az” diye cevap verdiDiğerleri ise şoyle dediler: “Ne kadar kaldığınızı Rabbiniz daha iyi bilirŞimdi birinizi şu gumuş parayla şehre gonderin de yiyeceklerin hangisi daha temiz ve daha guzelse baksın, ondan size biraz yiyecek getirsinFakat cok nazik ve tedbirli davransın da sakın sizi ve yerinizi hic kimseye sezdirmesin.”
20. “Cunku eğer şehir halkı yerinizi oğrenirde sizi ellerine gecirirlerse ya sizi taşlayarak oldururler veya sizi kendi dinlerine dondururlerİşte o zaman ebediyen kurtuluşa eremezsiniz.”
21. Boylece biz insanları onların durumundan haberdar ettik ki, Allah ’ın va‘dinin gercek olduğunu ve kıyÂmetin mutlaka kopacağında hic şuphe olmadığını bilsinlerVefatlarının ardından halk, aralarında AshÂb-ı Kehf ’in bu fevkalade hallerini tartışmaya başlamışlardıBir kısmı: “Uzerlerine bir anıt dikin; onların durumlarını en iyi Rableri bilir” dedilerOnlar icin ne yapılacağı konusunda goruşleri ağır basanlar ise: “Hayır, onların yanıbaşlarına mutlaka bir mescid yapacağız” dediler
22. İnsanlar, bu kıssanın verdiği dersler uzerinde duşunecek yerde: “Onlar uc kişidir, dordunculeri kopekleridir” diyecekler“Beş kişidir, altıncıları kopekleridir” diyeceklerBunların yaptıkları gaybı taşlamaktan ibarettirBir grup da: “Onlar yedi kişidir, sekizincileri kopekleridir” diyeceklerDe ki: “Rabbim onların sayısını daha iyi bilirZÂten onlar hakkında doğru bilgi sahibi olan cok az insan vardır.” O halde onlar hakkında Kur ’an ’da haber verilen acık delillerin dışında kimseyle tartışmaya girme ve onlarla ilgili olarak hic kimseye bir şey sorma!
23. Hicbir şey hakkında: “Ben yarın mutlaka şu işi yapacağım” deme
24. Ancak: “İnşallah; Allah izin verirse yapacağım” deBunu soylemeyi unuttuğun zaman Rabbini hatırla ve: “Umarım ki Rabbim beni bundan daha yakın bir vakitte dosdoğru ve guzel bir başarıya eriştirir” de
25. Yine bir kısmı: “Onlar mağaralarında uc yuz sene kaldı” dediler; bir kısmı da buna dokuz sene daha ilÂve ettiler
26. De ki: “Onların ne kadar kaldığını en iyi Allah bilirCunku goklerin ve yerin gaybı Allah ’ın elindedirO ne kadar guzel gorur, ne kadar guzel işitirİnsanların Allah ’tan başka hicbir dostu ve yardımcısı yokturAllah, hukmune ve hÂkimiyetinin icrÂsına hic kimseyi ortak etmez
27. Rasûlum! Rabbinin kitabından sana vahyedileni okuO ’nun kelimelerini değiştirebilecek hicbir kuvvet yokturO ’ndan başka bir sığınak da bulamazsın!
28. Sabah akşam Rablerinin rızÂsını dileyerek O ’na dua ve ibÂdet edenlerle beraber olmaya candan sabret! Dunya hayÂtının cekiciliğine kapılıp da gozlerini onlardan ayırma! Kalbini bizi anmaktan gÂfil kıldığımız, nefsÂnî arzularına uyan ve işi hep aşırılık olan kimselere itaat etme!
29. De ki: “Gercek, Rabbinizden gelmiştirArtık dileyen iman etsin, dileyen inkÂr etsinŞuphesiz biz zÂlimler icin oyle bir ateş hazırlamışızdır ki, duvar gibi yukselen alevleri onları cepecevre kuşatmıştırSusuzluktan feryad edip su istediklerinde, kendilerine tıpkı erimiş maden gibi yuzleri haşlayan bir su verilirO su ne fen bir icecek; o ateş ne kotu bir barınaktır!
30. Buna karşılık iman edip sÂlih ameller işleyenlere gelince, hic şuphesiz biz, guzel guzel amel yapanların mukÂfatını asla zÂyi etmeyiz.
31. İşte onlar icin altlarından ırmaklar akan Adn cennetleri vardırOrada altın bileziklerle suslenirler, ince ve kalın ipekten yeşil elbiseler giyerler, tahtlar uzerine yaslanarak otururlarBu nimetler ne guzel mukÂfat; o cennet ne guzel bir barınaktır!
32. Onlara şu iki adamı ornek ver: Onlardan birine iki uzum bağı vermiş, bağların etrafını hurmalıklarla donatmış ve aralarına da bir ekin tarlası yerleştirmiştik
33. Her iki bağ da urunlerini tam olarak vermiş, verimlerinde herhangi bir azalma olmamıştıBağların arasından bir de nehir akıtmıştık
34. Ustelik o kişinin başka gelir kaynakları da vardıBu sebeple fakir arkadaşıyla konuşurken ona ustunluk taslayarak: “Benim malım mulkum seninkinden daha fazla, evlÂd u iyÂlim de seninkinden daha cok, daha guclu” dedi
35. Kapıldığı gurur ve kibir duygusuyla kendisine boylesine yazık eden bu adam bağına girdiŞoyle diyordu: “Burasının hicbir zaman curuyup yok olacağını sanmıyorum!”
36. “KıyÂmetin kopacağına da inanmıyorumFakat farz-ı muhÂl oldukten sonra diriltilip Rabbimin huzuruna dondurulecek olsam bile, hic şuphesiz orada da bundan daha iyisini bulurum.”
37. Arkadaşı ona şoyle cevap verdi: “Seni aslen topraktan, sonra bir nutfeden yaratan, sonra da seni eli yuzu duzgun bir adam hÂline getiren Allah ’ı inkÂr mı ediyorsun?”
38. “Fakat ben acıkca ilan ediyorum ki, O Allah benim RabbimdirBen Rabbime hicbir şeyi ortak koşmam!”
39. “Her ne kadar beni mal ve evlat bakımından kendinden daha geri gorsen de, bağına girdiğinde: «MÂşallah, Allah dilemiş olmuş! Butun kuvvet ancak Allah ’a aittir» demeli değil miydin?”
40. “Bakarsın Rabbim bana senin bağından daha hayırlısını verir; senin bağının uzerine ise gokten bir Âfet gonderir de o bağ kupkuru, kaypak bir toprak hÂline donuşuverir.”
41. “Yahut o bahcenin suyu yerin dibine cekilir de, senin bir daha onu bulup cıkarmaya gucun yetmez.”
42. Cok gecmeden o inkÂrcı kişinin bağı, bahcesi, butun urunleri korkunc bir Âfetle kuşatılıp yok ediliverdiAdam, cokmuş asma cardaklarının başında, yaptığı onca masrafa, verdiği emeklere yanıp ellerini ovuşturuyor ve: “Âh! Keşke ben Rabbime hic kimseyi ortak koşmasaydım!” diyordu
43. Şimdi ona Allah ’tan başka yardım edecek ne bir topluluk vardı; ne de kendisini Allah ’ın azÂbından kurtarabilecek durumdaydı
44. İşte orada yardım ve dostluk, hakkın t kendisi olan Allah ’a aittirEn guzel mukÂfatı veren de O ’dur, en guzel sonucu nasip eden de!
45. Onlara dunya hayatını şu ornekle anlat: Gokten su indiririz de onunla yeryuzunde bitkiler yeşerip gurleşir, sarmaş dolaş olur; sonunda kuruyarak ruzgÂrın savuracağı cercop hÂline gelirAllah ’ın her şeyi yapmaya gucu yeter.
46. Mal ve oğullar dunya hayatının zînetidirAsıl kalıcı olan sÂlih ameller ise Rabbinin katında hem mukÂfat bakımından daha hayırlı, hem de umit bağlamaya daha lÂyıktır
47. O gun dağları yerlerinden sokup yuruteceğiz ve yeryuzunun dumduz, cırılcıplak hÂle geldiğini goreceksinBiz butun insanları mahşerde toplayacağız; iclerinden bir tek kişiyi bile geride bırakmayacağız
48. Onlar sıra sıra dizilerek Rabbinin huzuruna cıkarılacakOnlara: “Yemin olsun ki, sizi ilk defa nasıl yaratmışsak, aynen oyle mal, evlat, makam gibi dunyevî hicbir şeye sahip olmaksızın bize geldinizOysa siz, yaptıklarınızın hesabını soracağımız belli bir zaman ve mekan tayin etmeyeceğimizi sanmıştınız!” diye nid edilecek
49. Herkesin amel defteri onune konulacak; sen gunaha batmış inkÂrcı sucluların o defterde yazılı olanlardan dolayı odleri patlayacak şekilde korktuklarını goreceksinHayretler icinde: “Yazıklar olsun bize! Bu nasıl defter ki, kucuk buyuk demeden, hicbir şeyi dışarıda bırakmadan ne yapmış, ne soylemişsek hepsini saymış dokmuş!” diyeceklerBoylece yaptıkları her şeyi amel defterlerinde bulacaklarRabbin hic kimseye zulmetmez
50. Bir zamanlar meleklere: “Âdem ’e secde edin!” diye emretmiştik de hepsi secdeye kapanmış, fakat İblîs secde etmemiştiO cinlerdendi ve bu yuzden Rabbinin emrinden dışarı cıkmıştıBoyle iken siz, beni bırakıp da, size duşman oldukları halde onu ve soyunu mu dost ediniyorsunuz? ZÂlimler icin bu ne kotu bir değiştirmedir!
51. Ben İblîs ’i ve soyunu, ne goklerin ve yerin yaratılışına ne de bizzat kendi yaratılışlarına şÃ‚hit tuttumAyrıca insanları doğru yoldan saptıranları ben kendime yardımcı da edinmiş değilim!
52. O gun Allah onlara: “Haydi, cağırın bakalım benim ortağım olduğunu sandığınız o varlıkları” buyuracakCağıracaklar, fakat onlar kendilerine bir cevap veremeyecekCunku biz kÂfirlerle taptıkları arasına aşılması mumkun olmayan derin bir ucurum koymuşuzdur
53. İnkÂrcı suclular cehennem ateşini gorecekler, oraya kesinlikle duşeceklerini anlayacaklar; etrafı yoklayacaklar, fakat ondan kacıp kurtulacak bir yer bulamayacaklar
54. Yemin olsun ki biz, bu Kur ’an ’da insanlar icin gerekli her konuyu ceşitli uslup ve orneklerle acıkladıkNe var ki insan, gercekler karşısında kavga ve tartışmaya pek duşkundur
55. Kendilerine hidÂyet rehberi geldiğinde insanların inanmalarına ve Rablerinden bağışlanma dilemelerine engel olan şey, sadece, ilÂhî kanun gereği onceki toplumların başına gelen helÂkin kendilerine de gelmesini yahut Âhiret azabının gozlerinin onune konulmasını beklemeleridir
56. Halbuki biz peygamberleri helÂk icin değil ancak mujdeci ve uyarıcı olarak gonderirizİnkara saplanıp kalanlar ise, bÂtıla dayanarak hakkı yerinden kaydırıp ortadan kaldırmak icin mucÂdele eder, Âyetlerimi ve kendilerine yapılan uyarıları alay konusu yaparlar
57. Kendine Rabbinin Âyetleri hatırlatıldığı halde hemen ondan yuz ceviren, ustelik yapmış olduğu gunah ve isyanları unutandan daha zÂlim kim olabilir? Biz, onların kalplerinin uzerine Kur ’an ’ı anlamalarına engel perdeler cektik ve kulaklarına da ağırlıklar koydukSen onları doğru yola cağırsan da, imkÂnı yok, artık onlar ebediyen doğru yolu bulamazlar
58. Rabbin gercekten cok bağışlayıcıdır, engin merhamet sahibidirEğer kazandıkları gunahlar yuzunden insanları hemen cezalandıracak olsaydı, hic beklemez onlara azabı derhal gonderiverirdiFakat onlar icin azabın geleceği belirli bir vakit vardır ki o vakit geldiğinde, ondan kacıp sığınacak hicbir yer bulamazlar
59. İşte zulmettikleri zaman kendilerini helÂk ettiğimiz ulke halkları! Biz, onların helÂkleri icin de belli bir sure tÂyin etmiş, gunu gelince de cezalarını vermiştik
60. Bir vakit Mûs genc yardımcısına: “İki denizin birleştiği noktaya varıncaya kadar hic durmadan gidecek, gerekirse aradığımı buluncaya kadar senelerce yuruyeceğim” demişti.
61. Birlikte yuruyup iki denizin birleştiği noktaya varınca balıklarını unuttularO vakit balık sıyrılmış, denizde bir yol tutup gozden kaybolmuştu
62. Kararlaştırdıkları yeri farkına varmadan gecip bir muddet gittikten sonra Mûs genc yardımcısına: “Şu kahvaltımızı getir de yiyelim artık! Gercekten bu yolculuğumuz yuzunden hayli yorgun duştuk” dedi
63. Genc: “Şu işe bak! O kayanın yanında mola verdiğimiz sırada doğrusu ben balığın canlanıp suya atladığını sana soylemeyi unutmuşumOnu sana hatırlatmamı bana unutturan da şeytandan başkası değildirBalık şaşılacak bir şekilde denizde yolunu tutup gittiydi” dedi
64. MûsÂ: “İşte aradığımız zÂten buydu!” dediHemen geldikleri izleri takip ederek gerisin geri donduler
65. Kayanın yanına vardıklarında, seckin kullarımızdan kendisine tarafımızdan bir rahmet verdiğimiz ve nezdimizden husûsî bir ilim oğrettiğimiz bir kul buldular
66. Mûs ona: “Allah ’ın sana oğrettiği bu hayırlı ilim ve hikmetten bana da oğretmen icin seninle birlikte gelebilir miyim?” diye sordu
67. Hızır şoyle cevap verdi: “İyi de, sen benimle beraber bulunmaya asla katlanamazsın!”
68. “Hem icyuzunu tam olarak kavrayamadığın ve zÂhiren yanlış gibi gorunen şeylere nasıl sabredebilirsin ki?!”
69. MûsÂ: “İnşallah benim sabırlı olduğumu goreceksin, sana hicbir konuda karşı gelmeyeceğim” dedi
70. Hızır ise: “Eğer benimle geleceksen, o halde yapacağım şeyler hakkında, ben sana gerekli acıklamada bulununcaya kadar, bana hicbir şey sormayacaksın!” dedi
71. Boylece birlikte yola koyuldularNihÂyet gidip bir gemiye bindilerHızır bu gemiyi deliverdiMûs dayanamayıp: “İcindeki yolcuları suda boğmak icin mi onu deldin? Gercekten cok tehlikeli bir iş yaptın!” dedi
72. Hızır: “Sana, «Benimle beraber bulunmaya asla katlanamazsın!» uyarısında bulunmamış mıydım?” dedi
73. Mûs da: “Ne olur, unuttuğum bir şeyden dolayı beni sorguya cekme ve seninle arkadaşlığımda bana gucluk cıkarma!” diye ozur diledi
74. Tekrar yola koyuldularNihÂyet bir erkek cocuğa rastladılarHızır bu cocuğu hemen olduruverdiMûs dayanamayıp: “Oldurduğu bir cana karşı kısÂsen olmaksızın masum ve gunahsız bir cana kıydın, oyle mi? Gercekten sen, cok fen bir iş yaptın!” dedi
75. Hızır: “Sana, «Benimle beraber bulunmaya asla sabredemezsin!» uyarısında bulunmamış mıydım?” diye cıkıştı.
76. MûsÂ: “Bunu da affet! Eğer bundan sonra sana bir şey daha soracak olursam artık benimle arkadaşlık yapma! Cunku senden bir daha ozur dileyecek hÂlim kalmadı” dedi
77. Tekrar yola devam ettilerNihÂyet bir kasabaya varıp halkından yiyecek bir şeyler istedilerFakat hic kimse onları ağırlamaya yanaşmadıDerken orada yıkılmağa yuz tutmuş bir duvar gorduler; Hızır hemen duvarı duzeltiverdiMûs yine dayanamayıp: “Dileseydin, elbet buna karşılık bir ucret alırdın” dedi
78. Hızır şoyle dedi: “İşte boylece birbirimizden ayrılma noktasına gelmiş oldukŞimdi sana bir turlu sabredemediğin o hÂdiselerin ic yuzunu haber vereceğim:”
79. “Once gemiden başlayalımO, gecimlerini denizden sağlayan bir takım yoksul kimselere aittiBen ona kasten bir miktar hasar vermek istedimCunku guzergÂhları uzerinde her sağlam gemiyi zorla gaspeden zÂlim bir kral vardı.”
80. “Oldurduğum cocuğa gelince, onun ana-babası mu ’min insanlardıFakat o cocuğun ileride onları azgınlığa ve kufre suruklemesinden korktuk.”
81. “Boylece Rablerinin kendilerine, onun yerine daha temiz, daha hayırlı, onlara karşı daha merhametli ve daha itaatkÂr bir cocuk vermesini istedik.”
82. “Doğrulttuğum duvar ise o şehirdeki iki yetim cocuğa aittiAltında da o cocuklara ait gomulu bir hazine bulunuyorduBabaları da sÂlih bir kişiydiBoylece Rabbin o iki cocuğun olgunluk cağına ulaşıp kendilerine ait o hazineyi cıkarmalarını istediBunların her biri Rabbinden birer rahmet tezahurudur; yoksa bunları kendiliğimden yapmış değilimİşte sabretmeye tahammul gosteremediğin hÂdiselerin ic yuzu bundan ibarettir.”
83. Rasûlum! Sana Zulkarneyn ’den soruyorlarDe ki: “Onun hakkında size oğut ve hatırlatma olacak bazı bilgiler okuyacağım:”
84. Gercekten biz onu yeryuzunde iktidar ve hÂkimiyet sahibi kıldıkVe onu hedeflerine ulaşmak icin lÂzım gelen akıl, ilim, kuvvet ve idarecilik gibi vasıflarla ve imkÂnlarla donattık
85. O da ilk olarak batıya doğru bir yol tuttu
86. NihÂyet guneşin battığı yere, batı sahillerine varınca onu kızgın, kara, balcıklı bir gozede batıyor bulduOrada azgın bir topluluğa rastladıOna: “Ey Zulkarneyn! İstersen bunları cezalandırırsın veya onlara guzel davranıp affedersin, bu hususta muhayyersin” dedik
87. Zulkarneyn şoyle dedi: “Kim zulmederse onu cezalandıracağız; sonra o Rabbine dondurulecek, Rabbi de ona benzeri gorulmedik bir şekilde azap edecektir.”
88. “İman edip sÂlih ameller işleyene gelince, icte onun icin pek guzel bir mukÂfat vardırOna emrimizden kolay olanı soyleyeceğiz.”
89. Sonra doğuya doğru bir yol tuttu
90. NihÂyet guneşin ustune ilk doğduğu yere varınca, onu oyle bir kavim uzerine doğuyor buldu ki, biz onlar icin guneş ışınlarına karşı korunacakları hicbir siper yapmamıştık.
91. İşte Zulkarneyn ’in durumu bundan ibarettirŞuphe yok ki biz onun butun yaptıklarından ve sahib olduğu ilim ve salÂhiyetten haberdardık
92. Sonra bir yol daha tuttu
93. NihÂyet karşılıklı iki buyuk set gibi yukselen dağların arasına ulaşınca, onların onunde neredeyse hicbir soz anlamayacak kadar konuşma bilmeyen bir topluluğa rastladı
94. Onlar: “Ey Zulkarneyn! Ye ’cûc ve Me ’cûc dediğimiz hak hukuk tanımaz kabileler, iki dağın arasındaki şu gecitten bize surekli saldırarak bu ulkede bozgunculuk yapıp duruyorlarSana bir miktar vergi versek de, bizimle onların arasında aşamayacakları bir set yapsan olmaz mı?”
95. Zulkarneyn şoyle cevap verdi: “Rabbimin bana bahşettiği nimet ve imkÂnlar, sizin vereceğiniz vergiye ihtiyac bırakmayacak kadar cok, yeterli ve benim icin daha hayırlıdırHaydi siz bana bedenî kuvvetiniz ve iş gucunuzle yardım edin de sizinle onlar arasında aşılmaz sağlam bir set yapayım.”
96. “Bana demir kutleleri getirin!” Zulkarneyn iki dağın arasını demir kutleleriyle doldurtup dağlarla aynı seviyeye getirince: “Şimdi ateş yakın ve korukleyin!” dediDemir yığınlarını kor ateş hÂline getirince de: “Bana erimiş bakır getirin de uzerine dokeyim” dedi
97. Artık Ye ’cûc ve Me ’cûc ne seddi aşabildiler, ne de onda bir delik acabildiler
98. Zulkarneyn: “Bu set, Rabbimin kullarına bir rahmetidirFakat Rabbimin belirlediği vakit gelince onu yerle bir edecektirCunku Rabbimin va‘di haktır ve mutlaka gercekleşecektir” dedi
99. O gun biz insanları salıvereceğiz, deniz dalgaları gibi birbirine carparak calkalanacaklarSûra uflenecek ve insanların hepsini bir araya getireceğiz
100. O gun biz cehennemi butun dehşetiyle kÂfirlere sunacağız
101. O kÂfirler ki, kalp gozleri bizim zikrimize karşı perdelidir ve onların Kur ’Ân-ı Kerîm ’i dinlemeye tahammulleri yoktur
102. Yoksa o kÂfirler, beni bırakıp da kullarımı kendilerine dost edinerek onların şefaatlarıyla kurtulacaklarını mı sandılar? Şuphesiz ki biz, cehennemi kÂfirler icin en munÂsip bir konaklama yeri olarak hazırlamışızdır
103. Rasûlum! De ki: “Yaptıkları ameller yuzunden en cok zarara uğrayacakları haber verelim mi?”
104. “Onlar, guzel şeyler yaptıklarını zannetmelerine rağmen, dunya hayatında yaptıkları calışmalar boşa giden kimselerdir.”
105. İşte onlar, Rablerinin Âyetlerini ve O ’na kavuşmayı inkÂr etmişler de bu yuzden butun amelleri boşa gitmiştirTartılacak şeyleri kalmadığından kıyÂmet gunu onlar icin artık bir terÂzi koymayacak, onlara hicbir kıymet vermeyeceğiz.
106. İşte inkÂr etmeleri, Âyetlerimi ve peygamberlerimi alaya almaları sebebiyle onların cezası cehennemdir!
107. İman edip sÂlih ameller işleyenlere gelince, onların konaklama yerleri Firdevs cennetleridir
108. Onlar orada ebedî olarak kalacaklar; usanc duyup da oradan bir an olsun ayrılmak istemeyeceklerdir
109. Rasûlum! De ki: “Rabbimin kelimelerini yazmak icin denizler murekkep olsa, hatta bir o kadar daha ilÂve yapsak, Rabbimin kelimeleri tukenmeden o denizler tukenir.”
110. De ki: “Ben de ancak sizin gibi bir insanımŞu farkla ki bana, ilÂhınızın bir tek ilÂh olduğu vahyedilmektedirArtık kim Rabbine kavuşmayı umuyorsa, sÂlih ameller işlesin ve Rabbine kulluk ederken hicbir şeyi O ’na ortak koşmasın!”
KEHF SURESİ TEFSİRİ 1. Hamd o Allah ’a mahsustur ki, kuluna kitabı indirdi; onda hicbir eğrilik, carpıklık ve tutarsızlığa yer vermedi.
Allah Te ’Âl Kur ’Ân-ı Kerîm ’in butun carpıklık, eğrilik, dolambaclılık, yalan ve yanlışlıktan uzak olduğunu bu Âyetteki “onda hicbir eğrilik, carpıklık ve tutarsızlığa yer vermedi” (Kehf 18/1) ifadesiyle, bir diğer Âyet-i kerîmede de “Onu her turlu celişkiden ve gerceğe aykırı butun unsurlardan uzak, dosdoğru Arapca bir Kur ’an olarak indirdik; belki gittikleri yolun yanlışlığını anlayıp Allah ’a karşı gelmekten sakınırlar diye” (Zumer 39/28) ifadesiyle beyÂn eder. Bu mÂnayı ifade icin kullanılan kelime, “ivec” kelimesidir. اَلْعِوَجُ (‘ivec), “istikametten, duz ve dik halden sapmak ve meyletmek; eğrilik, karışık, capraşık” demektir. Kur ’Ân ’da ne goze ne de kalbe takılacak hicbir eksiklik ya da eğrilik yoktur. Onda ne bir kimsenin anlayamayacağı kadar karışık ve karmaşık şeyler vardır, ne de gerceği bulmak isteyen bir kimseyi kararsız bırakarak doğru yoldan saptıran bir nokta bulunmaktadır. Yine onda lafzın dil yonunden bozuk olması, fesÂhat ve belÂğata aykırı olması, mÂnalarının celişkili olması, gercek olmayan şeyler ihtiva etmesi, Allah ’tan başka şeylere kulluğa davet etmesi gibi eğrilik ve carpıklık sayılacak bir şey bulmak mumkun değildir. (Zemahşerî, el-KeşşÃ‚f, II, 471) İşte kendisinde eğrilik bulunmayan bu Kur ’Ân ’ı Yuce Allah dosdoğru bir kitap kılarak, onu en emîn ve en sÂdık bir insan olan kulu Hz. Muhammed (s.a.s.) ’e indirmiştir.
Kur ’an ’ın indiriliş gayesi ise şoyle acıklanmaktadır:
2. Allah bu tutarlı ve dosdoğru kitabı, inanmayanları kendi katından gelecek şiddetli bir azapla uyarmak, sÂlih ameller işleyen mu ’minleri de guzel bir mukÂfat ile mujdelemek icin indirdi;
3. Hem de icinde ebedî kalmak uzere…
4. Bu ilÂhî kelÂmı, aynı zamanda “Allah cocuk edindi” diyenleri uyarıp korkutmak icin indirdi.
5. Bu konuda ne Allah ’a cocuk isnat edenlerin dayandıkları kesin bir bilgi vardır, ne de aynı iddiayı taşıyan atalarının! Ağızlarından cıkan o soz, ne kadar korkunc bir kufur sozudur! Onlar, başka değil, ancak yalan soyluyorlar.
Kur ’an ’in indiriliş gÂyesi ilk olarak umûmî mÂnada butun insanları uyarmak, onlara dikkatli davranmadıkları takdirde istikbalde mutlaka karşılaşacakları korkunc hÂdiseleri haber vermektir. İkinci olarak iman ve itaatle davetine uyan mu ’minleri fevkalade guzel bir mukÂfat olan ebedî cennetlerle mujdelemektir. Ucuncu olarak da muşrikler, yahudiler ve hıristiyanlar başta olmak uzere ceşitli inanc grupları arasında muzmin bir hastalık halinde yaygınlaşan ve aynı zamanda buyuk bir kufur ifadesi olan “Allah cocuk edindi” diyenleri cehennemle korkutarak, onları bu tur yanlışları bırakmaya cağırmaktır. Yalnız bu vazifeyi yerine getirirken aşırılıktan uzak durup itidalli olmaya zaruri ihtiyac vardır:
6. Rasûlum! Onlar bu Kur ’an ’a inanmıyorlar diye arkalarından uzulerek neredeyse kendini helÂk edeceksin! Hayır boyle yapma!
Âlemlere rahmet olarak gonderilen ve insanlara karşı nihÂyetsiz bir merhamet ve şefkat sahibi olan Allah Resûlu (s.a.s.), onların doğru yolu bulmasını cok arzu ediyor ve bu uğurda gece gunduz butun gucunu harcıyordu. Hatta o (s.a.s.), kendisinin ve ashÂbının gorduğu eziyetlerden ziyÂde kavminin imansızlıkta ve sapıklıkta ısrar etmelerine uzuluyordu. Cunku bu gidişÃ‚tın sonunda helÂk olacaklarını ve ebediyen Allah ’ın azabına uğrayacaklarını biliyordu. En buyuk uzuntu sebebi işte bu korkuydu. Bu sebeple dinin tebliğinde gercekten tahammul otesi bir gayret gosteriyordu. Muhatapları ise, Âdeta Allah ’ın azabının başlarına inmesini istercesine inat ediyorlardı. Resûlullah (s.a.s.) ’in şu ifadeleri onun icinde bulunduğu bu hÂli ne guzel gozler onune sermektedir:
“Benimle sizin durumunuz şuna benzer: Bir adam ateş yakar. Ateş etrafı aydınlatınca pervÂneler ve aydınlığı seven bir kısım hayvanlar bu ateşe kendilerini atmaya başlarlar. Adamcağız onlara mÂnî olmaya calışır. Ancak hayvanlar galebe calarak pek coğu ateşe duşerler. Ben, ateşe duşmemeniz icin sizi belinizden yakalıyorum, ancak siz ateşe atılmak icin koşuyorsunuz!” (BuhÂrî, RikÂk 26; Muslim, Edeb 82; Ahmed b. Hanbel, Musned, II, 244)
Bu Âyette aynı zamanda Nebiyy-i Ekrem (s.a.s.) ’i teselli eden bir yon de bulunmaktadır. Cunku onun vazifesi insanları imana zorlamak değil, sadece tebliğ etmek; mujdelemek ve korkutmaktır. Bilmelisiniz ki Peygamber ’in tebliğine insanlığın zaruri ihtiyacı vardır. Cunku oldukca kısa ve fÂni dunya hayatı butunuyle imtihandan ibarettir:
7. Şuphesiz biz, insanların amel bakımından hangisinin daha guzel olduğunu deneyip ortaya cıkaralım diye yeryuzunde bulunan her şeyi ona mahsus bir zînet ve imtihan icin bir malzeme yaptık.
8. Doğrusu biz, yeryuzunde bulunan her şeyi vakti gelince kupkuru bir toprak hÂline getirmekteyiz.
Allah TeÂl hayatı ve olumu insanların amel bakımından hangisinin daha iyi olduğunu belirlemek icin yarattığı gibi (bk. Mulk 67/2), dunya uzerinde bulunan canlı cansız her turlu varlığı da birer imtihan malzemesi ve sorusu olarak var etmiştir. Oradaki sayısız nimetleri; malı, mulku, evlat ve serveti dunyanın bir zineti olarak yaratıp cekici kılmıştır. Buna mukÂbil insanları da iyiyi kotuden ayırabilecek, yaptıklarından sorumlu olacak akıl, irade ve diğer melekelerle donatmıştır. Bunların hepsinin yaratılış maksadı imtihan sırrıdır. Yoksa hÂşÃ‚ Yuce Allah bunları bir oyun ve eğlence olsun diye yaratmamıştır. Nitekim Âyet-i kerîmelerde buyrulur:
“Biz goğu, yeri ve aralarında bulunan şeyleri oyun ve eğlence olsun diye yaratmadık. Eğer biz eğlence edinmek isteseydik, bunların hicbirini yaratmadan, onu kendi katımızda edinirdik. Fakat biz boyle bir şey yapmayız.” (Enbiy 21/16-17)
“Biz gokleri, yeri ve ikisi arasındakileri oyun ve eğlence olsun diye yaratmadık. Biz onları gercek bir sebep ve hikmete bağlı olarak yarattık. Ne var ki insanların coğu bunu bilmez.” (DuhÂn 44/38-39)
O halde fırsat eldeyken bu nimetleri Allah TeÂl ’ya kulluk yapıp O ’na yakınlaşmak yolunda kullanmak gerekmektedir. Değilse CenÂb-ı Hak, dunya uzerindeki butun nimetleri ve varlıkları vakti gelince yok etmekte, kurumuş toprak haline getirmektedir. Bu yok oluş ve toprak haline geliş her an durmadan devam etmektedir. An be an canlılar olmekte; insanların, hayvanların ve bitkilerin bedenleri toprağa karışıp toprak olmaktadır. Evler, saraylar, hanlar, hamamlar, milletler, devletler, kulturler ve medeniyetler icin de aynı ilÂhî kanun hukmunu icr etmektedir. Kıyamette ise bu durum son olarak, en muhtevalı ve her şeyi kuşatacak şekilde vuku bulacak, ardından yepyeni bir hayat başlayacaktır. Dolayısıyla dunyada dÂimî hicbir şey yoktur; her şey fanîdir. Yalnız Allah bÂkîdir. Âyet-i kerîmede buyrulur:
“Yeryuzunde bulunan herkes fanîdir. Yalnız sonsuz buyukluk ve ikram sahibi Rabbinin zÂtı bÂki kalacaktır.” (RahmÂn 55/26-27)
İşte insanın uzerinde durması ve duşunmesi gereken asıl mes ’ele budur. Şimdi, Allah ’a ve Âhirete imanın kalbi nasıl tesir altına alıp zorluklara karşı insana nasıl bir tahammul gucu kazandırdığını muşahhas halde gostermek ve yuzyıllarca uyutulduktan sonra yeniden uyandırılmak suretiyle Âhiretin varlığına apacık bir delil olarak sunulmak uzere AshÂb-ı Kehf ’in son derece dikkat cekici kıssasına giriş yapılmaktadır:
9. Rasûlum! Yoksa sen sadece AshÂb-ı Kehf ve AshÂb-ı Rakîm ’in mi ibrete şÃ‚yan Âyetlerimizden olduğunu sandın? Oyle sanma; başka nice ibretÂmiz Âyetlerimiz var!
اَصْحَاب الْكَهْفِ (AshÂbu ’l-Kehf), Allah ’tan başkasına tapmaya zorlandıkları icin Rablerine sığınarak mağaraya cekilen, ilÂhî kudret eliyle uyutulup orada uzun bir sure kalan ve Âhiretin varlığına acık bir delil olmak uzere tekrar uyandırılan bir grup genc yiğitlerdir. Buradan itibÂren 26. Âyete kadar onların cok ibretli kıssaları anlatılmaktadır. اَلرَّق۪يمِ (Rakîm), bu yiğitlerin isimlerinin yazıldığı belge veya bunların bulundukları yerin ismidir. Bir diğer goruşe gore ise “AshÂb-ı Rakîm”, yolculuk esnÂsında tutuldukları yağmurdan kurtulmak icin bir mağaraya sığınan, o sırada duşen bir kayanın mağaranın ağzını tamÂmen kapatması sebebiyle iceride mahpus kalan, sonra yaptıkları sÂlih amelleri vesile kılıp Allah ’a dua ederek kayanın yavaş yavaş yana kaymasıyla oradan kurtulma imkÂnı bulan uc arkadaştır. (bk. BuhÂrî, Enbiy 52; Ahmed b. Hanbel, Musned, IV, 274)
Bunlar her ne kadar Allah TeÂl ’nın nihÂyetsiz kudretini gosteren birer işaret olsa da, O ’nun kÂinatta akılları daha da dehşete duşurecek nice Âyetleri, delilleri, kudret ve azamet tecellileri vardır. Bunu gormek icin butun ecrÂmiyle goklerin ve tum tefrişÃ‚tıyla yeryuzunun yaratılışına; gece ile gunduzun peş peşe gelişine; insanların, hayvanların, bitkilerin ve cansız varlıkların hallerine; CenÂb-ı Hakk ’ın her an oluden diri, diriden olu cıkarmasına ibretle bir kez bakmak yeterlidir. Daha fazla duşunulecek olursa, sınırlı akıl terÂzisi, sınırsız ilÂhî kudret akışlarının ağırlığını cekemez, altında ezilir, kalır.
Şimdi isterseniz dikkatleri tekrar AshÂb-ı Kehf dediğimiz o genclere cevirelim de bakalım neler yapıyorlar:
10. Hani o genc yiğitler mağaraya sığınıp: “Rabbimiz bize katından bir rahmet ver, bize yardım et; şu işimizde doğru ve rızÂna uygun olan ne ise onu bize nasip eyle!” diye niyÂz etmişlerdi.
11. Bunun uzerine biz de onları sığındıkları o mağarada yıllarca surecek derin bir uykuya daldırdık.
12. Sonra iki fırkadan; AshÂb-ı Kehf ve duşmanlarından hangisinin bekledikleri gayeyi daha iyi hesap etmiş olduğunu ortaya cıkarmak icin onları tekrar uyandırdık.
Bu yiğitler, Rablerine oyle yurekten bağlı idiler ki, mağaraya cekilir cekilmez niyÂza başladılar. Allah ’tan kendilerine rahmetini, nimet ve yardımını lutfetmesini; en guzel ve en doğru bir cıkış yolu gostermesini ve giriştikleri bu davada kendilerini başarılı kılmasını istediler. CenÂb-ı Hak da derhal dualarını kabul ederek haklarında hayırlı olacak bir sureci başlattı. Hemen kulaklarına bir perde vurup onları mağarada uyuttu. Senelerce orada o şekilde kaldılar. Belki yuzyıllarla ifade edilebilecek uzun bir muddet sonra onları tekrar uyandırdı. Boyle yapmasındaki maksat, AshÂb-ı Kehf ’in mi, yoksa onlara duşmanlık edenlerin mi hedefledikleri gÂye itibariyle haklı olduğunu ortaya koymaktı. Daha sonra gelecek Âyetlerde de belirtileceği uzere (bk. Kehf 18/19-21) AshÂb-ı Kehf uyandıkları zaman işlerinde başarılı olduklarını, gÂyelerinde isÂbet ettiklerini gorduler ve Allah ’ın rahmetine kavuştular. Buna karşılık Kur ’an, onlara duşmanlık yapanların feci akıbetlerini bahse değer bile gormemiştir.
Kehf suresi tefsirinin devamını okumak icin tıklayınız.
KEHF SURESİ HAKKINDA BİLGİLER Kehf sûresi Mekke ’de nazil olmuştur. Keh