“İyilik ve takvada birbirinizle yardımlaşınız” ayetini nasıl anlamalıyız?Cenab-ı Hak, Maide suresi 2. ayetinde şoyle buyurur:
“İyilik ve takvÂda birbirinizle yardımlaşınız.” (MÂide sûresi, 2)
İyilik ve takvÂda yardımlaşmak İslÂm ’ın temel kÂidelerinden biridir.
Birr Ne Demektir? Âyette gecen ve iyilik diye tercume ettiğimiz “ birr” kelimesi, her turlu iyiliği, hayrı, hayırda kemÂli ifade eder. Birr ’in zıddı itaatsizlik, hayrın zıddı ise şerdir. Birr tabiri, Allah icin kullanılırsa, kullarına verdiği sevap, kul icin kullanılınca Allah ’a itaat anlamına gelir. Birr, itikÂdî veya amelî hukumlerle ilgili olabilir: “Yuzlerinizi doğudan yana ve batıdan yana cevirmeniz iyi olmak demek değildir...” [Bakara sûresi (2), 177] Âyetinde, birr ’in itikadî esaslarla ve amelî hususlarla ilgili oluşunu acıkca goruruz. İman, dinin başlangıcı, birr ise dinin gayesidir. Dinin, insanları ulaştırmak istediği hedef, Tevhid inancı ve hayır olarak ozetlenebilir.
Takva Ne Demektir? TakvÂ, Allah ’ın himayesine girmek, emrini tutup azabından kurtulmaktır. TakvÂ, mÂna ve mahiyeti oldukca geniş terimlerden biridir. Dinde iki anlamda kullanılır: Geniş anlamda, Âhirette zarar verecek olan her şeyden sakınıp korunmaktır. Dar anlamda ise, nefsi, cezayı hak edecek her turlu gunahtan korumaktır. TakvÂnın ceşitli dereceleri vardır:
TakvÂnın en ustunu, her ne şekilde olursa olsun Allah ’a itaat edip hic isyan etmemek, daima zikredip O ’nu hic unutmamak ve her zaman şukredip hic kufrÂn-ı nimette bulunmamaktır. Bu mertebe, sadece buyuk peygamberlere aittir.
TakvÂnın, kebÂir denilen buyuk gunahları ve sagÂir adı verilen kucuk gunahları işlememek, bunun yanısıra mekruhlardan sakınmak, ayrıca mubah olan şeyleri, aşırılığa kacmadan yeterince yapmak gibi mertebeleri vardır.
Mu ’minler, ana hatlarıyla tanıtmaya calıştığımız birr ve takvÂda birbirleriyle yardımlaşacaklar, Âyetin devamında da acıkca belirtildiği gibi, gunah ve duşmanlıkta, haddi aşmakta yardımlaşmayacaklardır.
Kaynak: Riyazus Salihin, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan