Kur ’an ’a gore Kur ’an nasıl okunur? Kur ’an-ı Kerim ’i yavaş veya hızlı okumanın olcusu ne olmalıdır? Kur ’an kac şekilde okunur? Kur ’an ’ı okuyuş usulleri...Kur ’an-ı Kerim okumak zikirlerin en ustunudur. Hz. Aişe ’den rivayet edildiğine gore Resûlullah şoyle buyuruyor: “Kur ’an okuyan ve bu hususta maharetli olan kişi ‘sefere ’ (denilen) şerefli ve itaatkÂr meleklerle beraberdir. Kendisine zor geldiği hÂlde Kur ’an okuyana ise, iki sevap vardır. (biri okumasından diğeri de zorlanmasından dolayı)” (Ebû DÂvûd, Vitir, 14, 1454)
KUR ’AN ’A GORE KUR ’AN NASIL OKUNUR? Yuce Allah, Kur ’an-ı Kerim ’in tertîl uzere okunmasını istemiştir. (FurkÂn, 25/32; Muzzemmil, 73/4) Tertîl kelimesi Kur ’an ’ı yavaş yavaş, anlamını duşunerek, harflerin mahreclerine ve tecvit kurallarına dikkat ederek, anlama gore sesini yukseltip alcaltarak ve itina ile okumak anlamına gelir.
KUR ’AN ’IN OKUNUŞ ŞEKİLLERİ KırÂat Âlimleri, Kur ’an-ı Kerim ’in uc şekilde okunabileceğini ifade etmişlerdir. Okuyuştaki sur ’ati ilgilendiren bu uc şekil şunlardır:
a) Tahkîk: Kur ’an tilavetinde her harfin hakkını vermek, medleri yeterince (mertebelerine uygun bir şekilde) uzatmak, harekeleri birbirinden ayırmak, şeddeleri tam yapmak ve ğunnelerin hakkını vermektir. KırÂatın en yavaş icra edildiği okuyuş şekli olan bu tarzda; medd-i tabiî 1 elif, medd-i lîn 3 elif, diğer medler ise 4 ’er elif uzatılarak okunur.
b) Hadr: Kur ’an-ı Kerim ’i tecvid kurallarına uymak şartıyla en hızlı okuyuştur. Hadr ile okuyuş tecvid kuralları ihmal edilmeden sadece sur ’atin artması demektir. Bu okuyuşta; medd-i tabiî, medd-i munfasıl, medd-i Ârız ve medd-i lîn 1 elif (medd-i lînde sukûnu lÂzım olan yerler haric); medd-i muttasıl 2 elif ve medd-i lÂzım 3 elif uzatılarak okunur. Hadr usûlu daha cok hatim, mukabele ve teravihlerde tercih edilmektedir.
c) Tedvîr: Bu usûl, tahkîk ile hadr arasında orta yollu bir okuyuş şeklidir. Tedvîr ile okuyuşta; medd-i tabiî 1 elif, medd-i lîn 2 elif, medd-i muttasıl, medd-i munfasıl, medd-i Ârız 3 ’er elif; medd-i lÂzım ise 4 elif miktarı uzatılarak okunur. (Bkz. Karacam, Kur ’an-ı Kerim ’in Faziletleri, s. 176-178; Gulle, Tecvid, s. 451-454)
Butun okuyuş usullerinde ihfa, iklab ve ğunneli idğamlar, bir harfin okunuşundan cok, iki harfin okunuşundan az yani bir elif miktarına yakın tutularak okunurlar. (Bkz. Gulle, Tecvid, s. 318, 327, 336, 343-344)
Bu uc okuyuş tarzının dışında bir de caiz olmayan okuyuş şekli vardır ki, buna “hezrame” veya “tahlît” denir. Bu okuyuşta harfler, kelimeler birbirine karışır, okuyuş bozulur. Kur ’an-ı Kerim ’i bu şekilde okumak caiz gorulmemiştir. (Pakdil, Ta ’lim, s. 35-36)
Sonuc olarak okuyucu o anki durumuna ve vaktine gore bu uc tarzdan herhangi birine gore okuyabilir. Hatta birini okurken, gerekiyorsa diğer okuyuş usûlune gecebilir. Bu konuda okuyucu muhayyerdir. Bunlar icinde en cok tercih edilen usûl tedvirdir.
Kaynak: Diyanet Fetva Kurulu
İslam ve İhsan
KURAN'DA TİLEAVET SEYİRLERİ
TİLAVET, TERTİL, KIRAAT NEDİR?
KURAN'DA KIRAAT İHTİLAFLARI
KURAN TAHSİLİ 3 KISIMDIR