Kur ’Ân ’ın her kelimesi, onu telÂkkî eden kimselerin idrÂki kadar olmayıp aksine sonsuz bir mÂn derinliğine sahiptir.CenÂb-ı Hak, Âyet-i kerîmede Kur ’Ânʼın sonsuz mÂn zenginliğine dÂir şoyle buyurur:

“Şayet yeryuzundeki ağaclar kalem, deniz de arkasından yedi deniz katılarak (murekkep olsa) yine AllÂh ’ın sozleri (yazmakla) tukenmez. Şuphe yok ki Allah mutlak gÂlip ve hikmet sahibidir.” (LokmÂn, 27)

Dolayısıyla Kur ’Ân-ı Kerîm ’in ihtiv ettiği mÂnÂları belirtmek icin yapılan tefsirler ve tercumeler; aynen sonsuz bir denizden kabımızın hacmi kadar su almaya benzer. MevlÂn Hazretleri de bu hakîkati şoyle ifÂde etmektedir:

“Kur ’Ân-ı Kerîm ’in zÂhirini bir okka murekkeple yazmak mumkundur. İhtiv ettiği butun sırları ifÂde etmeye ise sahilsiz deryÂlar murekkep, yeryuzundeki butun ağaclar da kalem olsa yine de kÂfî gelmez.”

SONSUZ MÂNÂ DERYÂSI

KÂinatta mevcut olan hakîkatler; tıp, botanik, astrofizik ve embriyoloji gibi alanlarda tabiat Âlimlerince incelendiği ve onların idrÂk ve ihÂtaları nisbetinde keşfedildiği gibi, Kur ’Ân-ı Kerîm de İslÂm Âlimleri tarafından incelenmekte ve hakîkatleri zamanla gun yuzune cıkarılmaktadır.

1400 kusur seneden beri onun engin muhtevÂsı icinde dolaşarak ihtiv ettiği hakîkatleri araştıran Âlim ve Ârif zÂtlar, ondan akıl, idrÂk, kÂbiliyet ve rûhî derinlikleri nisbetinde nasîb almaktadırlar. Bu faaliyet, kıyÂmete kadar devam edecek ve yine de Kur ’Ân ’ın ihtiv ettiği hakîkatler tamamen keşfedilip nihÂyete erdirilemeyecektir. Bu hakîkat, hadîs-i şerîfte şoyle ifÂde buyrulmuştur:

“…Kur ’Ân ’ın her an ortaya cıkan bediî (daha once keşfedilmemiş) mÂnÂları tukenmez…” (Tirmizî, FedÂilu ’l-Kur ’Ân, 14)

Zira Kur ’Ân ’ın her kelimesi, onu telÂkkî eden kimselerin idrÂki kadar olmayıp aksine sonsuz bir mÂn derinliğine sahiptir. LÂkin insanların ekserîsine lÂzım olan, onun zÂhirî muhtevÂsıdır. Bu da, beşer hayatını mukemmel bir sûrette tanzîme kÂfîdir. ZÂten o hakîkat ummÂnını butunuyle idrÂk, asl mumkun değildir. Cunku Kur ’Ân, Âciz bir insanın ilmi değil, bu dunyadaki butun ilimlerin kÂidelerini vazederek insanlara lûtfeden Rabbin sonsuz ilminden bir tecellîdir.

Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Âlemlere Rahmet: Hz. Muhammed, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan