Herkese Selamlar!
İlk rehberde Arch Linux oyun performansını az cok tanıtmıştık ve ufak da olsa yuzeysel olarak nasıl yapabileceğinizden bahsetmiştik. Bu rehber ise kurulumdan itibaren oynanışa hazırlığın kurulumunu anlatacaktır. Detaylı ve en ozeli bu olacaktır. Oncekini kendimiz ozellikle tanıtım ve dikkat cekici olması adına yayınladık. Amacımız Linux kullanımını yaygınlaştırmak ve aslında alışınca Windows'tan daha dertsiz tasasız ve iyi olduğunu kanıtlamak.
Ortak Hazırlama: @erengore @Pacmanİnstall @LittleWarlock_1
Rehberde icerisinde Arch Linux kurulumu anlatılacaktır. Kendimiz de ozellikle anlatmak istedik. Oyleyse yavaştan başlayalım.
Anlatım gorselsiz olacak maalesef ancak bence yapılabilir ve kolay bir duzeyde anlatmayı rahatlıkla başaracağız. Sırasıyla yukarıdan aşağıya doğru onergeleri izleyin.
On Hazırlık1) Arch Linux Kurulum İmajı edinin.
Arch Linux - Downloads adresi uzerinden tavsiyemiz Germany'den bir server secip en ustte beliren "..... x86 64.iso" dosyasını indirin.
2) Rufus ile DD imajında yazdırın Flash Belleğinize.
3) BIOS'tan Secure Boot kapatın ve eğer bilmiyorsanız sisteminizin Boot tuşunu oğrenin.
Kuruluma Başlangıc1) Flash Belleğinizi takın sistem kapalıyken ve sistemi acma duğmesine bastıktan sonra elinizle surekli Boot tuşuna basın.
2) Boot cihazı secme ekranı gelince Flash Belleğinizi secin.
3) Gelen ekranda Enter'a basın.
4) root@archiso gelince ilk Turkce Klavyeye loadkeys trq komutuyla gecip ardından aşağıdaki gibi sisteminizi internete bağlayın.
Sisteminiz kabloyla bağlıysa otomatik bağlantı kurulur. Değilse;
iwctl yazıyoruz. Gelen ekran doğrultusunda şu komutlarla bağlantı sağlayabilirsiniz:
station wlan0 get-networks ile gorunurdeki ağları tespit edin. Ardından bağlanacağınız ağı gordukten sonra:
station wlan0 connect "[bağlanacağınız ağın ismi]" ve onun da ardından size şifre ekranı gelecektir. Şifrenizi yazıyorsunuz ve Enter'a basıyorsunuz.
Ardından exit diyip tekrardan root@archiso gelince tekrar sıradan işlemlerimize devam ediyoruz.
5) Disk Bolumlemeleri Tamamlama
lsblk komutu yazınca sisteminizdeki depolama birimlerini goreceksiniz. Oradan yukleme yapacağınız diski tanıyın. Kuracağınız diski tanıdıktan sonra aşağıdaki yonergeleri takip edin. Misal Nvme SSD kullandığım icin bende nvme0n1 olarak gozukuyor. Disklerinizin depolamalarını biliyorsanız depolama miktarlarıyla da tanıyabilirsiniz kuracağınız diski.
cfdisk /dev/kuracağınız disk adresi Ornek olarak: cfdisk /dev/nvme0n1 gibi.
Ardından onunuze bir arayuz acılacak burada.
Ust ve Alt tuşlarıyla birimlerinizi secersiniz. Yan yon tuşları ile de işlemleri. Karar vermek ve uygulamak icin de Enter tuşunu kullanıyoruz.
Onunuze gelebilecek tum alt birimleri Delete ile silin. Ardından New butonuna basın ve sol alttaki kısma odaklanın. Orayı silin ve 1G yazın. Enter'a basın. Sonrasında Type'a gelin yine aynı birim icin ve en ustteki EFI System'i secin. Enter'layın. Ardından yeni bir birim oluşturun ve ona tum depolamayı vermek icin direkt Enter'a basın. Onun disk formatı Linux Filesystem olmalı. En son şoyleyse devam ediyoruz. 1. Disk (1GB,EFI System) 2. Disk (Tum Depolama, Linux Filesystem)
Her şey yukarıdaki gibi gorunuyorsa Write'a basın ve "yes" yazın. Ardından da Quit'e.
6. Disk Cercevelerini Ayarlama
mkfs.fat -F32 /dev/(EFI System) Orneğin ben en usttekini EFI olarak ayarladıysam mkfs.fat -F32 /dev/nvme0n1p1 olarak yazmam gerekmekte.
mkfs.ext4 /dev/(Linux Filesystem) Ornek: mkfs.ext4 /dev/nvme0n1p2
7. Bağlama (Mount)
mount /dev/(Linux Filesystem) /mnt
mkdir -p /mnt/boot/efi
mount /dev/(EFI System) /mnt/boot/efi
8. Pacstrap ile temeli atmak.
Bash:Panoya kopyala
pacstrap /mnt base base-devel linux-zen linux-zen-headers linux-firmware intel-ucode git nano
AMD İşlemci kullanıyorsanız intel-ucode yerine amd-ucode yazınız.
9. Genfstab
genfstab -U /mnt >> /mnt/etc/fstab
10. Timedatectl (Ben garanti olsun diye icim rahat etsin diye yapıyorum.)
timedatectl set-ntp true
11. Arch Sisteme Giriş
arch-chroot /mnt
12. Zaman Dilimi Ayarlamak
Ben burada de-latin1 klavyesine gecip yapıyorum. Cunku yazamadığınızı fark edebilirsiniz.Yazmanız gereken kod şudur Turkiye icin.
ln -sf /usr/share/zoneinfo/Europe/Istanbul /etc/localtime
13. Hwclock
hwclock --systohc
14. Locale.gen
nano /etc/locale.gen yazıp onunuzdeki metinde değişiklik yapacaksınız. CTRL W'ye basıp #en_US yazın ardından ilk gelenden # işaretini kaldırın ve ardından yine CTRL W yapıp #tr_TR yazın ve yine ilk cıkandan # işaretini kaldırın. Ardından CTRL X'e basarak kaydediniz. Ardından Y ye basın ve Enter'a basın. Ve de unutmayınız ki CTRL W ile metinde arama yapıyoruz.İlerde işimize yarayabilir yine bu bilgiler.
15. locale-gen
locale-gen
16. locale.conf
nano /etc/locale.conf yazıp boş alana LANG=tr_TR.UTF-8 yazın. CTRL X ile oğrendiğiniz gibi kaydedin cıkın.
17. vconsole.conf
nano /etc/vconsole.conf yazıp boş alana KEYMAP=trq yazınız.
18. Hostname
nano /etc/hostname yazıp boşluğa koyacağınız ismi oylece yazınız. Bu Makina adınız olacaktır.
19. Hosts
nano /etc/hosts yazın ve:
Dosya acıldıktan sonra karşınıza gelen minik metnin hemen altından şu şekilde devam edin:
127.0.0.1 localhost
::1 localhost
127.0.1.1 (hostname).localdomain (hostname)
Ornek:
127.0.0.1 localhost
::1 localhost
127.0.1.1 433a.localdomain 433a
Ne kadar boşluk bıraktığınızın onemi yok ama ben 8 boşluk bırakarak yazıyorum.
20.Network Manager
pacman -S networkmanager yazıp kurun. Ardından systemctl enable NetworkManager ile de otomatik başlatma oluşturun.
21.Passwd (Root)
passwd yazın ve root şifrenizi ayarlayın.
22. Pacman Konfigurasyon
nano /etc/pacman.conf yazınız ve CTRL W ile #Color yazınız. Color'un başındaki # işaretini kaldırın. Ardından dosyanın altındaki Multilib kısmının başındaki # işaretlerini kaldırın. Son hali şoyle olmalı:
[multilib]
Include = /etc/pacman.d/mirrorlist
Boyle ayarladıysanız kaydedin ve cıkın.
23. GRUB ve Onyukleme Kısasları
pacman -Sy os-prober efibootmgr grub yazıyoruz. Ardından da:
grub-install --target=x86_64-efi --efi-directory=/boot/efi --bootloader-id=GRUB
grub-mkconfig -o /boot/grub/grub.cfg
24. Kullanıcı Adı Ekleme
useradd -m -g users -G wheel,storage,power -s /bin/bash (kullanıcı adı) Ornek olarak: ..... /bin/bash arch-lover gibi. Kullanmak istediğiniz kullanıcı adını boyle sonuna yazınız.
Ardından şifre de verelim hemen > passwd (kullanıcı adı)
25. Sudoers
nano /etc/sudoers yazınız ve:
Dosyanın şu kesitindeki %wheel ALL=(ALL) ALL kısmının başındaki # işaretini kaldırın. Ardından dosyanın en altına inin ve Defaults rootpw yazınız. Bu kısmı boyle yapmanız fazlasıyla yeterli. Ben bu kısmı garanti olsun diye boyle ele aldım.
26. Suruculerin Kurulumu
NTFS desteği icin pacman -S ntfs-3g
Dokunmatik icin: pacman -S xf86-input-synaptics xf86-input-libinput
İntel Grafik Suruculeri icin ele alacağım ben AMD kullanmadığımdan riske atmaya gerek gormuyorum hem Rehber zaten Intel/NVIDIA kesitindeki insanlara hitap ediyor. Intel Goruntu Suruculeri:
Bash:Panoya kopyala
pacman -S xf86-video-intel mesa lib32-mesa libva-intel-driver lib32-libva-intel-driver
Bazı sistemlerde kasma yapabilir. Cozumu Optimus Manager ile Modesetting kullanmak. Bahsedilecek rehberin ilerleyen kısımlarında. Benim de daha fazla beğendiğim bir surucu zaten. Ben yine de kurduruyorum diğerini de.
NVIDIA Goruntu Suruculeri:
Bash:Panoya kopyala
sudo pacman -S nvidia-dkms nvidia-settings nvidia-utils opencl-nvidia primus_vk python-pycuda lib32-libvdpau lib32-nvidia-utils lib32-opencl-nvidia lib32-primus_vk python-glfw vkd3d lib32-vkd3d
Bircok insanın bilgisayarı goruntu paylaşımı ve yuklemesi icin bbswitch kullanmak durumunda. Biz de bbswitch uzerinden gidelim ve Optimus Manager kuracağımızda rahat edelim.
Bash:Panoya kopyala
pacman -S bbswitch-dkms
27. Xorg Kurulumu
Bash:Panoya kopyala
pacman -S xorg xorg-xinit
28. Masaustu Ortamı
Oyun icin biz GNOME oneriyoruz. Cok denedik farklı masaustu ortamları ama hepsi eninde sonunda GNOME'u arattı. Daha iyi performans neticesi icin GNOME oneriyoruz.
Bash:Panoya kopyala
pacman -S gnome power-profiles-daemon
29. Lightdm
Bash:Panoya kopyala
pacman -S lightdm lightdm-gtk-greeter systemctl enable lightdm
ONEMLİ: NVIDIA kullanıcıları Lightdm ile oturum acma ekranında sağ ustteki ayak parmağı simgesine basıp oradan "Xorg uzerinden GNOME" demelidir. Bu oldukca onemli. Yoksa Wayland ile sorun yaşayabilirsiniz. Her oturum acışınızda kontrol edin.
30. Son İşlemler
Bash:Panoya kopyala
exit umount -R /mnt reboot
Kurulum SonrasıSistem acılınca:
Biz Başarım modu oneriyoruz. Cidden guzel ve akıcılaştırıyor sistemi. GNOME ayarlarından Başarım acabilirsiniz yada sağ ustten.
AUR icin:
Bash:Panoya kopyala
git clone https://aur.archlinux.org/yay.git cd yay makepkg -si
GNOME temalama icin bu işlem bittikten sonra:
Bash:Panoya kopyala
yay -S gnome-browser-connector
Tarayıcılarınızı kurun. Ben Chromium oneriyorum. Firefox'tan her zaman daha akıcı ozellikle DRM sitelerinde. Normalde Firefox severim ancak Linux'ta her daim Chromium kullanıyorum.
Bash:Panoya kopyala
sudo pacman -S chromium
Temalama Gereksinim Paketleri icin:
Bash:Panoya kopyala
sudo pacman -S gnome-themes-extra
Ardından yeniden başlatmalısınız. Ve tekrardan:
Bash:Panoya kopyala
sudo pacman -S gtk-engine-murrine sassc
Yine kurup yeniden başlatın.
Chaotic-AUR:
Bash:Panoya kopyala
sudo pacman-key --recv-key FBA220DFC880C036 --keyserver keyserver.ubuntu.com sudo pacman-key --lsign-key FBA220DFC880C036
Ardından:
Bash:Panoya kopyala
sudo pacman -U 'https://cdn-mirror.chaotic.cx/chaotic-aur/chaotic-keyring.pkg.tar.zst' 'https://cdn-mirror.chaotic.cx/chaotic-aur/chaotic-mirrorlist.pkg.tar.zst'
Sonrasında sudo nano /etc/pacman.conf yazıp terminale Multilib gibi depoların altına şoyle ekleyin:
[chaotic-aur]
Include = /etc/pacman.d/chaotic-mirrorlist
Ekledikten sonra kaydedip cıkmayı ve ardından sudo pacman -Sy yazmayı unutmayın.
Diğer kurmak istediklerinizle birlikte bunların hepsini kurduysanız:
Optimus Manager:
Bash:Panoya kopyala
yay -S optimus-manager sudo systemctl disable bumblebeed.service
Ardından Reboot atın derhal.
Kasma sorunu gidecektir acıldığında.
Sistem acılınca;
Bash:Panoya kopyala
sudo nano /etc/optimus-manager/optimus-manager.conf
yazınız. Ardından şu linktekilerin hepsini kopyalayıp icine yapıştırın:
optimus-manager/optimus-manager.conf at master · Askannz/optimus-manager A Linux program to handle GPU switching on Optimus laptops. - Askannz/optimus-manager
github.com
Yapıştırdıktan sonra en ustte şoyle bir kısım goreceksiniz:
Gorulduğu gibi bbswitch yazınız ilgili yere. Eğer sistem acılışında otomatik olarak GPU ayarlamam aktif olsun diyorsanız da aşağılarda
startup_mode=integrated yerine startup_mode=nvidia yazabilirsiniz. Kaydedip cıkınız.
Sisteminizde Optimus Manager durumunu kontrol etmek icin:
Bash:Panoya kopyala
optimus-manager --status
GPU kartları arasında geciş yapmak icin:
Bash:Panoya kopyala
optimus-manager --swtich "kart" # Kart kısmında tırnaksız şekilde şunları yazabilirsiniz: nvidia integrated hybrid # Ornek: optimus-manager --switch nvidia
Wine ve LutrisWine ve Lutris'in gereksinim duyduğu paketleri edinmek icin: (Chaotic-AUR gerekmektedir.)
Lutris:
Bash:Panoya kopyala
sudo pacman -S lutris lutris-wine-git
Wine:
Bash:Panoya kopyala
sudo pacman -S vkd3d wine-mono lib32-vkd3d wine winetricks bottles proton-ge-custom protontricks-git protonup-qt wine-lol
Bazı paketler zaten kurulu diyebilir olmazsa yeniden kurarsınız. Nasıl isterseniz. Ben hepsi bir yerde olsun diye koydum.
Steam-Proton başlığında bir takım onemli şeyler anlatılacaktır. Bakmayı unutmayın.
İntel-Undervolt Bash:Panoya kopyala
# Kurmak icin sudo pacman -S intel-undervolt # Değerleri ayarlamak icin sudo nano /etc/intel-undervolt.conf # Değerleri uygulamak icin sudo intel-undervolt apply # Guncel durumu okumak icin sudo intel-undervolt read
Steam ve Proton (Wine-Lutris Kullanıcılarını da ilgilendirir!) Bash:Panoya kopyala
sudo pacman -S steam steam-native-runtime bottles llvm-proton-bin proton-ge-custom protontricks-git protonup-qt vkd3d-proton-mingw-git
Bu arada tekrardan hatırlatalım. Rehber doğrultusunda ilerlediyseniz zaten bazıları kurulmuş olacaktır. Biz paket sorunu yaşayanlar icin her şekilde tamamını veriyoruz.
Bunları indirdikten sonra Proton kurulumunu ProtonUp-Qt uzerinden calıştırmak istediğiniz oyunun her turlu bileşenini indirebilirsiniz.
Add Version'a bastıktan sonra onunuze rahat rahat tum paketleri kurabileceğiniz bir kurulum ekranı cıkıyor. Buradan sisteminize dilediğiniz her şeyi indirebilirsiniz.
Onerimiz Kron4ek Wine-Builds Vanilla haric hepsinin kurulu olması.
Bazı oyunlar bazı Proton surumleriyle uyumlu olmayabiliyor. Proton surumunuzu de bu programla rahatlıkla ayarlayabilirsiniz.
BitirişRehberin burada sonuna geliyoruz. İlerleyen zamanlarda minik eklemeler guncellemeler yine olabilir. Şimdilik aklımıza geldiğince birlikte yazdık ve bahsettik. Genelde minimum %20'lik bir performans artışı oldu Wİndows'a kıyasla. Bazı oyunlarda %800 bile gorduk. Onceki rehberimizde de birkac oyun testi mevcuttu. Bakabilirsiniz. Herkese İyi Gunler!!
@erengore @Pacmanİnstall @LittleWarlock_1
Onceki Rehber:
Rehber: Arch Linux'ta Oyun Oynamak ve Linux-Windows Karşılaştırması (1041 FPS) Herkese iyi forumlar! Bugun bircok insanın kutuplaştığı bir konuya somut komutlarla şeffaf bir şekilde yaklaşmak istedik. O Linux vs Windows kavgalarının sonu olacağını ongorduğumuz bir makale hazırladık. Şimdiden herkese iyi forumlar, iyi okumalar! Ortak Hazırlama: @erengore @LittleWarlock_1...
www.technopat.net