Bazı sufiler tarafından dile getirilen "Şeyh her şeyi bilir" ifadesi doğru mu?Bazı sûfîlerin hata ettiği konulardan biri de şeyhinin her zaman her şeyi bileceğini zannetmeleridir. Ehl-i Sunnet inancına gore evliyÂnın kerÂmeti haktır, gercektir. Allah bir dostuna bildirirse, o kişi bazı şeyleri Allah ’ın bildirdiği kadarıyla bilebilir. Nitekim Kur ’an-ı Kerim ’de Hz. Musa ’nın annesine ve arıya ilham edildiği, sÂlih bir kula ledunnî ilim verildiği ifade edilmektedir. (el-Kasas, 28/7; el-Kehf, 18/65; Nahl, 16/68.)

Ancak bu, “her zaman bilirler” demek değildir. İstikÂmet ehli sûfîlerin bu konudaki yaklaşımı şudur: “CenÂb-ı Hak bazen kuluna perdeleri acar, fersah fersah uzakları gosterir, bazen de perdeyi kapatır, o kul onundeki taşı goremeyip takılır, duşer.”

Hz. Peygamber bile ancak Allah TeÂl ’nın bildirdiği şeyleri biliyordu. Bedir savaşı icin İslam ordusu Rasûl-i Ekrem ’in emriyle Bedir mevkiinde yerleşip saf tutarken bir sahÂbî:

“YÂ Rasûlallah! Ordunun burada durması size Allah tarafından mı emredildi, yoksa kendi tercihinizle mi burayı sectiniz?” diye sorunca Hz. Peygamber bu konuda kendisine Allah tarafından bir bilgi gelmediğini, kendi tercihiyle burayı sectiğini soylemiş, bunun uzerine o sahÂbî:

“Y Rasûlallah! Burası savaş icin uygun değildir, ordu başka bir yerde dursa daha iyi olur”demiş, Hz. Peygamber de onun tavsiyesine uymuştur. (M. Âsım Koksal, İslÂm Tarihi, İstanbul ts., IX, 111. Benzer rivayetler icin bk. İbn-i HişÃ‚m, es-Sîretu ’n-nebeviyye, Beyrut 1937, II, 259-260; İbn-i Sa ’d, et-TabakÂtu ’l-kubrÂ, Beyrut ts., II, 15.)

Kaynak: Necdet Tosun, İrfan Bahcesi, İstanbul: Erkam Yayınları, 2014
İslam ve İhsan