
Peygamber (s.a.s.) Efendimiz ’e gore iyilik nedir? Peygamberimiz (s.a.s.) “Birr ’in / iyiliğin ne olduğunu” acıklıyor.CenÂb-ı Hak, insanda “vicdan” denilen bir mÂnevî kılavuz halketmiştir. Vicdan, insanlığımızın şÃ‚hididir. VicdÂnın olmadığı bir yerde, insanlıktan da bahsedilemez.
Şu hadîs-i şerîf, insandaki bu hakîkat pusulasına işaret etmektedir:
VÂbisa bin Mabet radıyallÂhu anh der ki:
“Peygamber Efendimiz ’in huzûruna varmıştım. Bana:
«–Birr ’in / iyiliğin ne olduğunu sormaya mı geldin?» buyurdu. Ben de:
“–Evet.” dedim. O zaman Rasûlullah sallÂllÂhu aleyhi ve sellem şunları soyledi:
«–Kalbine danış! İyilik, nefsin uygun gorduğu ve yapılmasını kalbin tasdik ettiği şeydir. Gunah ise icini tırmalayan ve başkaları sana yap diye nice fetvÂlar verse bile icinde şuphe ve tereddut uyandıran şeydir.»” (Ahmed, IV, 227-228; DÂrimî, Buyû ’, 2)
Bu demektir ki her insan, ic dunyasında hayrı şerden ayırt eden bir haslete sahiptir. Fakat bu gerceği gozunde buyuterek, insan aklının veya vicdÂnının, vahyin yardımı olmadan, doğru ve mukemmel bir ahlÂk nizÂmı tesis edebileceğini soylemek yanlış olur.
Cunku insanda ilÂhî bir mevhibe olarak mevcut bulunan hasletler, pek cok hÂricî tesire mÂruzdur. Bunların kotu tesiriyle akıl ve vicdan terazisinin dengesi bozulabilir.
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, İslam Tefekkur Ufku, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan
İYİLİ NEDİR?